Vietnam Veterans Memorial
Z Wikipedii
Vietnam Veterans Memorial - narodowy pomnik w Waszyngtonie czczący pamięć żołnierzy amerykańskich sił zbrojnych, którzy zginęli w czasie wojny wietnamskiej. Główna część pomnika została ukończona w 1982 roku i mieści się w Constitution Gardens, w pobliżu pomnika Lincolna.
Pomnik składa się z trzech oddzielnych części: Three Soldiers, Vietnam Women's Memorial i Vietnam Veterans Memorial Wall, który jest najbardziej znaną częścią pomnika. Mur jest zbudowany z dwóch ścian z czarnego granitu i ma ok. 75 m długości. Są w nim wyryte, w układzie chronologicznym, nazwiska żołnierzy poległych w wojnie wietnamskiej - do roku 2003 zarejestrowano 58325 nazwisk.
Ściany są osadzone w gruncie - w najwyższym punkcie wystają z niego na 3 m, w najniższym na 20 cm. Granit został specjalnie sprowadzony z Bangalore w Indiach. Jedna ze ścian wychodzi na pomnik Jerzego Waszyngtona, druga - na pomnik Abrahama Lincolna. Wzdłuż ścian znajduje się ścieżka dla zwiedzających.
Memorial Wall został zaprojektowany przez 21-letnią studentkę architektury z Yale University, Maya Ling Lin, która zwyciężyła w narodowym konkursie na projekt pomnika. 6 maja 1981 jury złożone z architektów i rzeźbiarzy jednogłośnie wybrało projekt Lin spośród 1421 prac. Położenie kamienia węgielnego miało miejsce 26 marca 1982 roku, a otwarcie 13 listopada 1982 roku, po przemarszu tysięcy weteranów wojny wietnamskiej.
W projekcie brakuje wielu elementów typowych dla tradycyjnych pomników wojennych, jak patriotyczne inskrypcje, postacie bohaterów (chociaż statua The Three Soldiers została dodana do kompleksu w 1984 roku, a Vietnam Women's Memorial w 1993 roku, w pewnej mierze na skutek niezadowolenia niektórych osób z pierwotnego projektu). Nazwiska są wymienione w kolejności dat śmierci żołnierzy, bez informacji o stopniu wojskowym, jednostce i odznaczeniach. Pomnik otaczały z początku kontrowersje - niektórzy weterani utrzymywali, że jest niestosowny i niewystarczająco patriotyczny. Jednak z czasem pomnik stał się jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc w Waszyngtonie.