Volkssturm
Z Wikipedii
Volkssturm – formacja o charakterze pospolitego ruszenia, użyta przez Niemców w ostatniej fazie II wojny światowej. Została powołana do życia dekretem podpisanym przez Adolfa Hitlera 25 października 1944 roku.
Spis treści |
[edytuj] Utworzenie:
Koncepcja powołania Volkssturmu wynikała z analizy coraz bardziej dotkliwych strat ponoszonych przez Wehrmacht, zwłaszcza na froncie wschodnim. Aby je zrównoważyć, jesienią 1944 roku powoływano pod broń młodzież w wieku od szesnastu lat oraz starszych mężczyzn do lat sześćdziesięciu. Potrzeby frontu były jednak znacznie większe. Pomysłodawcą utworzenia Volkssturmu był generał Heinz Guderian. Do Volkssturmu mieli trafić mężczyźni w wieku od szesnastego do sześćdziesiątego roku życia. Znaleźli się w tej grupie wszyscy objęci obowiązkiem pracy, którzy ze względu na zatrudnienie w gospodarce pozostawali dotychczas poza wojskiem. Do jednostek trafili m.in. urzędnicy, sklepikarze, robotnicy i młodzi chłopcy z Hitlerjugend. Kadrę zamierzano uzyskać spośród dowódców różnych organizacji partyjnych: SA, SS, Narodowo-Socjalistycznego Korpusu Kierowców i Hitlerjugend.
Organizację nad tworzonymi oddziałami powierzono NSDAP. Do gauleiterów okręgów partii wysłano tajną informację o podpisaniu dekretu przez Hitlera. 20 października 1944 roku SS-Reichsführer Heinrich Himmler uroczyście ogłosił powołanie do życia Volkssturmu.
[edytuj] Umundurowanie i uzbrojenie:
Członkowie Volkssturmu nie otrzymali umundurowania, nosili jedynie opaski z napisem "Deutsche Wehrmacht" lub "Deutscher Volkssturm - Wehrmacht". Zostali uzbrojeni w starą broń, często pamiętającą jeszcze czasy I wojny światowej lub końcówkę XIX wieku, lub broń zdobyczną, a nawet myśliwską. Do użycia przeznaczono też m.in. stare karabiny maszynowe, które wyszły z użycia w Luftwaffe, np. MG 15, MG 17 i MG 81. Najnowocześniejszym rodzajem uzbrojenia oddanym w ręce volkssturmistów i często bardzo groźnym, zwłaszcza w walkach miejskich, był panzerfaust. Podjęto także próby produkcji broni specjalnie dla tej formacji, m.in Pistolet maszynowy MP 3008 i Volkssturmgewehr 1-5 (Karabin VG 1-5).
[edytuj] Liczebność:
Do Volkssturmu zamierzano powołać łącznie około sześć milionów ludzi, tj. prawie wszystkich mężczyzn z roczników 1894-1928.
[edytuj] Koncepcje użycia:
Przewidywano użycie Volkssturmu między innymi do: ochrony granic lub innych tyłowych pozycji, obsadzenia części umocnień, w tym twierdz i rejonów fortecznych, do lokalnej obrony terenu i zapór przeciwpancernych, zanim nadciągną jednostki Wehrmachtu. Początkowo, czyli w roku 1944, Volkssturm był wykorzystywany do ochrony dróg i linii kolejowych oraz umocnień. Od stycznia 1945 roku bataliony Volkssturmu były wysyłane na pierwszą linię frontu. Na froncie zachodnim volkssturmiści poddawali się często bez próby podjęcia walki. Odmienna sytuacja występowała na froncie wschodnim. Przeświadczenie, że Armia Czerwona dąży do zniszczenia narodu niemieckiego powodowała, że Volkssturm walczył zaciekle. W dniu 20 kwietnia 1945 roku Hitler odznaczył młodych volkssturmistów z Hitlerjugend za zniszczenie radzieckich czołgów przy pomocy panzerfaustów.
[edytuj] Walki:
Żołnierze Volkssturmu wzięli udział w obronie Kostrzyna, Kołobrzegu, Wrocławia (około 15.000 osób - jedna trzecia załogi), Berlina (ponad 40.000 żołnierzy, w większości nieuzbrojonych), w walkach na zachodzie (głównie 19 Armia), m.in. Schwarzwaldzie. Oddziały Volkssturmu nie utworzyły samodzielnych jednostek większych od batalionu, weszły jednak w skład Grup Dywizyjnych Breisach i von Witzleben oraz 1005 Brygady. Dywizje grenadierów ludowych, mimo swej nazwy, nie miały zbyt podporządkowanych zbyt wielu jednostek Volkssturmu. Należy też pamiętać, iż 78 Ludowa Dywizja Szturmowa nie miała z tą formacją nic wspólnego.
