Wacław Leszczyński (prymas Polski)

Z Wikipedii

Wacław Leszczyński

Herb

Dewiza	brak
Data wyboru	1658
Urodzony	15 sierpnia 1605
Zmarł	1 kwietnia 1666

Wacław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. 15 sierpnia 1605 w Baranowie – zm. 1 kwietnia 1666 w Łyszkowicach) – biskup warmiński 1644-1659, arcybiskup gnieźnieński od 1658, prymas Polski.

[edytuj] Rodzina

Pochodził z możnowładczego rodu wywodzącego się z południowej Wielkopolski, a pieczętującego się herbem Wieniawa. Był synem wojewody brzesko-kujawskiego Andrzeja i Zofii z Opalińskich. Na wyraźne życzenie ojca, gorliwego kalwinisty, został ochrzczony w tym wyznaniu. Jednak po śmierci Andrzeja Leszczyńskiego, matka, gorliwa katoliczka, wychowała jego i jego rodzeństwo na katolików. Jego rodzonym bratem był Jan Leszczyński, kanclerz wielki koronny, a przyrodnim Rafał Leszczyński (wojewoda bełski), przywódca kalwinistów w Koronie.

[edytuj] Kariera

skończył kolegium jezuickie w Poznaniu, a następnie studiował w Perugii, Padwie i Paryżu.
od 1630r. był sekretarzem króla Zygmunta III Wazy,
od 1633r. był kanonikiem krakowskim, prepozytem płockim i łęczyckim,
w 1637r. przyjął święcenia kapłańskie
od 1643r. był referendarzem wielkim koronnym.
w dniu 29 lutego 1644 r. został kanonikiem fromborskim a 6 kwietnia tego samego roku został wybrany przez kapitułę na biskupa warmińskiego
w 1645r. przyjął sakrę biskupią w kolegiacie Św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Był również administratorem apostolskim diecezji sambijskiej
wkrótce po objęciu biskupstwa warmińskiego wyjechał z polecenia króla Władysława IV z poselstwem do Francji po królową Ludwikę Marię Gonzagę. Był zwolennikiem stronnictwa francuskiego.
w stolicy swego biskupstwa, w Lidzbarku Warmińskim urządził wystawny dwór. Był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się „księciem cesarstwa”. Był gorliwym zarządcą diecezji. Dbał o szkoły jezuickie, udzielał stypendiów, konserwował zamki biskupie. Wybudował letnią rezydencję biskupów (dworek modrzewiowy) w Sątopach i dom pielgrzyma w Świętej Lipce. Podczas najazdu szwedzkiego na Warmię w r. 1655 ukrył się w Królewcu. Gdy Warmię zagarnął elektor pruski Fryderyk Wilhelm, lękając się o los Kościoła złożył hołd elektorowi. Został za to oskarżony o zdradę. Aby się rehabilitować przyczynił się do zawarcia traktatów welawskich w roku 1657. Po tym nie wypominano mu już zdrady a król Jan Kazimierz zaproponował arcybiskupstwo gnieźnieńskie i godność prymasowską
Prymasem Polski był od roku 1659. Był zwolennikiem reform Jana Kazimierza. W okresie rokoszu próbował pogodzić Jerzego Lubomirskiego z królem.
zmarł 1 kwietnia 1666 roku w Łyszkowicach. Został pogrzebany w Łowiczu.