Walentynianie
Z Wikipedii
Walentynianie - gnostycka grupa religijna istniejąca w II i III wieku stworzona około 135 roku przez Walentyna i jego uczniów: Herakleona, Ptolemeusza, Markosa i Teodora. Głosili oni, iż Najwyższa Istota (pleroma - gr. pełnia) wyemanowała z siebie 15 par różnopłciowych eonów. Jeden z najniższych eonów męskich i eon żeński Sophia wskutek niewiedzy i połączenia o charakterze seksualnym, tzw. syzygies (po syryjsku Małżeństwo) stworzyli Demiurga (miał nim być starotestamentowy Jahwe), który to następnie stworzył świat. Walentynianie łączyli w swoich poglądach chrześcijaństwo z grecką spekulacją i egipską gnozą. Początkowo istnieli tylko w Aleksandrii i w Rzymie, gdzie znajdował się ich główny ośrodek, lecz z czasem (choć na krótko) rozprzestrzenili się w całym Cesarstwie. Na skutek zwalczania przez chrześcijaństwo i władzę zaniknęli w krótkim czasie, zostawiając po sobie jako główną pamiątkę modyfikacje w Credo, które zostały wprowadzone, aby nie można było z niego wyciągać wniosków podobnych do walentyniańskich. Walentynianie twierdzili, że Stary Testament jest dziełem diabolicznym, a sami za objawione uznawali tylko dwa dokumenty: Ewangelię Prawdy i Kazanie Piotra. W sporach z ortodoksją posiłkowali się także Ewangelią Jana, która według nich poświadczała eoniczny charakter stworzenia. Jezusa uważali za idealnego człowieka i wzór dla gnostyków, którzy aby osiągnąć zbawienie powinni poznać, iż cała prawda znajduje się w ich wnętrzu.
Ludzie w wierzeniach walentynian mieli zostać stworzeni z 3 różnych substancji:
Dzielili ludzi na 3 kategorie:
- pneumatyków (gnostyków), którzy zostaną (lub już są) zbawieni;
- hylików (ludzi materialnych), czyli skazanych na zagładę;
- psychików, którzy mogą doświadczyć częściowego zbawienia, o ile będą odpowiednio postępować.
Świat według walentynian zakończy się powrotem wszystkiego do pierwotnej Jedności.
