Wielki Kack

Z Wikipedii

	Wielki Kack
	Gdyni

Powierzchnia

14,91 km²

Populacja (2005)
- liczba ludności
- gęstość

10 012
671 os./km²

Położenie na planie Gdyni

Strona internetowa dzielnicy

Wielki Kack (kaszb. Wiôlgë Kack) – najbardziej wysunięta na południe dzielnica Gdyni, granicząca z następującymi dzielnicami tego miasta: Karwiny, Dąbrowa (obie od północy), Mały Kack (od wschodu), od wschodu z miastem Sopot, od zachodu z gminą Żukowo, a od południa także z miastem Gdańsk.

[edytuj] Historia i zabytki

Wielki Kack założony został w średniowieczu nad potokiem Źródło Marii. Pierwsza wzmianka o osadnictwie na terenie Wielkiego Kacka pochodzi z 1227 roku z dokumentu wystawionego przez księcia Mściwoja, który podarował wieś "Katzco" biskupom włocławskim. Zabudowa już wtedy skupiała się wzdłuż Potoku Źródła Marii i wzdłuż obecnej ulicy Źródła Marii. W 1282 roku istniała tu już parafia. W 1894, na miejscu starej świątyni, został tam wybudowany kościół św. Wawrzyńca, który zachował się do dziś. Na początku lat 20. XX wieku powstała tu linia kolejowa łącząca Gdynię z Kokoszkami. W 1930 oddano do dziś istniejący odcinek magistrali węglowej z Gdyni na Śląsk. Magistrala węglowa była najnowocześniejszą linią kolejową w Europie. W związku z budową kolei osuszono jezioro położone obok trasy kolejowej, zwane Morzem Kackim. Wioska Uchwałą Rady Ministrów z dnia 22 sierpnia 1953 roku została kolejną dzielnicą Gdyni. W 1987 roku nastąpiła secesja Karwin i Dąbrowy z Wielkiego Kacka.

Kapliczka Źródło Marii znajdująca się na Wielkim Kacku

W Wielkim Kacku można podziwiać także inne budynki pochodzące z wcześniejszych wieków, o charakterze świeckim, jak np. stare domy mieszkalne czy karczma.

Oprócz wymienionych zabytków, na terenie Wielkiego Kacku, nieopodal linii kolejowej Gdynia – Kościerzyna znajduje się kapliczka nazwana Źródło Marii, z której wybija potok o takiej samej nazwie.

[edytuj] Części Wielkiego Kacka

Najstarsza część Wielkiego Kacka, o charakterze wiejskim, znajduje się w okolicy torów kolejowych oraz potoku Źródło Marii. Zabudowę stanowią domki jednorodzinne i liczne gospodarstwa.

Część dzielnicy zbudowana po przyłączeniu Wielkiego Kacku do Gdyni położona jest na skarpie i znajdują się tam głównie bloki mieszkalne.

Za obwodnicą trójmiejską i częścią Lasów Oliwskich, patrząc od strony centrum dzielnicy, położona jest jej trzecia część – Kacze Buki. Znajdują się tam głównie pola i gospodarstwa oraz zakład przemysłowy Polifarb i zajezdnia autobusowa.

Administracyjnie do Wielkiego Kacka należy też Wysoka składająca się z trzech ulic położonych w otoczeniu gdańskiej dzielnicy Osowa, położonych pomiędzy ul. Kielnieńską (należącą do Gdańska), Centrum Handlowym Osowa a pętlą autobusową linii ZTM Gdańsk nr 179.

[edytuj] Kultura

Ważnym kulturalnym obiektem na dzielnicy jest kawiarenka Przystań. Działa tu między innymi Zrzeszenie Kaszubsko Pomorskie w Gdyni – Klub Wielki Kack – ostoja kultury na Wielkim Kacku organizująca wiele imprez, zabaw i festynów. Klub od początku swego istnienia aktywnie uczestniczy w życiu dzielnicy, organizuje spotkania z osobami aktywnymi w życiu społeczności kaszubskiej, promuje literaturę poprzez spotkania autorskie.Klub również bierze aktywny udział w życiu religijnym parafii pw. św. Wawrzyńca w Gdyni – Wielkim Kacku, przygotowuje oprawę Mszy Świętych z liturgią słowa w języku kaszubskim oraz Nabożeństwa Majowe przy kapliczce Źródło Marii. W budynku działają również kluby muzyczne, szachowe, a także klub A.A. Miejsce to pełni funkcję swego rodzaju domu kultury. Niewątpliwie ważną rolę w zachowaniu kultury pełnią też msze prowadzone w języku kaszubskim: liturgia odbywa się w kościele parafii św. Wawrzyńca w każdą drugą niedzielę miesiąca o godz. 08.00, nabożeństwa drogi krzyżowej w jęz. kaszubskim odbywają się w każdy wtorek Wielkiego Postu, o godz. 18.30, nabożeństwa różańcowe w każdy wtorek października o godz. 18.30, a także nabożeństwa majowe przy kapliczce Źródło Marii w każdy wtorek maja o godz. 19.00. Tradycje i rodzimą kulturę podtrzymują liczne festyny odbywające się na dzielnicy:

3 maja – Festyn przy Źródle Marii
23 czerwca – Noc Świętojańska na Kaczych Bukach
10 sierpnia – odpust parafialny św. Wawrzyńca
15 sierpnia – Festyn przy Źródle Marii
początek września – Święto ziemniaka przy szkole nr 20

[edytuj] Rozrywka i rekreacja

Na terenie dzielnicy znajdują się: pizzeria La Soprana, restauracja Gospoda Wielkopolska, restauracja-pub-salon gier Złoty Smok oraz pub Jazz Cafe. W Wielkim Kacku znajduje się również szkółka tenisowa i jeździecka.