Wielkie Jezioro Słone
Z Wikipedii
| Wielkie Jezioro Słone | |
 Wielkie Jezioro Słone |
|
| Kontynent | Ameryka Północna |
| Państwa | USA |
| Powierzchnia | 4 400 km² |
| Wymiary | 120 × 45 km |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
435 m 10,5 m |
| Wysokość lustra wody | 1 280 m n.p.m. |
| Zasolenie | 50–270‰ |
| Rzeki zasilające | Bear, Weber, Jordan |
| Rzeki wypływające | bezodpływowe |
| Miejscowości nadbrzeżne | Salt Lake City |
Wielkie Jezioro Słone (ang. Great Salt Lake) – bezodpływowe, słone jezioro w zachodniej części USA (stan Utah), w Wielkiej Kotlinie, nieopodal pasma górskiego Wasatch. Jezioro ma około 120 km długości, 45 km szerokości i średnią powierzchnię około 4400 km²[1]. Pomimo znacznych rozmiarów jest stosunkowo płytkie, jego maksymalna głębokość wynosi zaledwie około 10,5 metra[1]. Jego zasolenie jest od 3 do 5 razy większe niż zasolenie wody w oceanach[1]. W jeziorze nie występują ryby, a największym wodnym zwierzęciem występującym w jeziorze jest artemia[1]. Wielkie Jezioro Słone jest popularnym miejscem postoju dla ptaków wędrownych[1].
Wielkie Jezioro Słone stanowi pozostałość plejstoceńskiego jeziora Bonneville, które miało powierzchnię ok. 50 tys. km².
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Wielkie Jezioro Słone jest największym jeziorem w Stanach Zjednoczonych na zachód od rzeki Missisipi oraz czwartym co do wielkości jeziorem bezodpływowym na świecie[1]. Połoźone jest na płaskiej plai, przez co stosunkowo niewielkie zmiany poziomu wody skutkują znacznymi zmianami w powierzchni jeziora[1]. Średnio w latach 1847–1976 lustro wody znajdowało się na wysokości około 1280 metrów n.p.m. co odpowiada powierzchni jeziora wynoszącej około 4400 km²[1]. Najniższy poziom jeziora zanotowano w 1963 roku, gdy jego lustro leżało na wysokości 1277,5 m n.p.m. a jego powierzchnia wynosiła wówczas zaledwie 2460 km²[1]. A zatem spadek poziomu wody w jeziorze o około 2,5 metra spowodował zmniejszenie powierzchni jeziora o 44%[1]. Z kolei w 1986 i ponownie 1 1987 roku powierzchnia jeziora osiągnęła rekordową wysokość 1283,7 metra a jego powierzchnia wynosiła około 8550 km²[1].
Oficjalnie na jeziorze znajduje się 11 wysp, chociaź dokładna ich liczba zależy od poziomu wody w jeziorze. Największa z nich, Antelope Island, ma powierzchnię około 93 km² i obecnie cała objęta jest ochroną jako park stanowy Antelope Island. Inne, mniejsze wyspy to Stansbury, Fremont, Carrington, Dolphin, Cub, Badger, Strongs Knob, Gunnison, Goose, Browns, Hat (Bird), Egg Island, Black Rock and White Rock[2]. Do jeziora uchodzą między innymi rzeki: Bear, Weber, Jordan.
Zasolenie jeziora ulega znaczącym zmianom. Im niższy poziom wody w jeziorze, tym wyższe zawartość soli w wodach jeziora. Zaobserwowane stężenie soli w wodach jeziora wynosiło od 5% do 27%[3].
[edytuj] Biologia
Ze względu na wysokie zasolenie wód jeziora nie występują w nim ryby. W jeziorze żyje kilka gatunków alg, które stanowią pożywienie dla artemii[4]. Z kolei artemie stanowią źródło pożywienia dla licznych gatunków ptaków wędrownych, dla których Wielkie Jezioro Słone jest ostoją. Należy wśród nich wymienić płatkonoga trójbarwnego, którego populacja w okolicach jeziora sięga 500 tysięcy osobników i stanowi największą koncentrację tego gatunku na świecie[5]. Inne gatunki ptaków których populacja w okolicach jeziora jest liczna to płatkonóg szydłodzioby, szablodziób amerykański i szlamnik duży[5]. W okolicach jeziora żyje też kilka aktywnych par sokoła wędrownego[5].
[edytuj] Przemysł
Najbardziej powszechną solą występującą w jeziorze jest chlorek sodu będący podstawowym składnikiem soli kuchennej[1]. W mniejszych ilościach występują również sole magnezu, potasu a także siarczany i węglany[1]. Złoża soli znajdujące się w jeziorze szacuje się na 4,5 do 4,9 miliarda ton i szacuje się, że naturalne procesy zwiększają zasoby jeziora w tempie około 2,2 miliona ton rocznie[1]. Z drugiej strony, złoża są eksploatowane i przemysł corocznie wydobywa z jeziora około 2,5 miliona ton soli i innych związków chemicznych[1].
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 U.S. Geological Survey: Great Salt Lake, Utah (en). [dostęp 2 maja 2008].
- ↑ Utah Geological Survey: Great Salt Lake (en). [dostęp 5 maja 2008].
- ↑ Utah Geological Survey: Great Salt Lake (en). [dostęp 5 maja 2008].
- ↑ Utah.com: Great Salt Lake Facts (en). [dostęp 2 maja 2008].
- ↑ 5,0 5,1 5,2 U.S. Geological Survey: Birds and Great Salt Lake (en). [dostęp 2 maja 2008].
| Stolica | Salt Lake City |
| Regiony i atrakcje | Park Narodowy Arches • Park Narodowy Bryce Canyon • Park Narodowy Canyonlands • Park Narodowy Capitol Reef • Park Narodowy Zion • Dugway Proving Ground • Mojave • Wielka Pustynia Słona • Wielkie Jezioro Słone |
| Hrabstwa | Beaver • Box Elder • Cache • Carbon • Daggett • Davis • Duchesne • Emery • Garfield • Grand • Iron • Juab • Kane • Millard • Morgan • Piute • Rich • Salt Lake • San Juan • Sanpete • Sevier • Summit • Tooele • Uintah • Utah • Wasatch • Washington • Wayne • Weber |
| Wybrane miejscowości | Beaver • Brigham City • Castle Dale • Coalville • Duchesne • Farmington • Fillmore • Heber • Junction • Kanab • Loa • Logan • Manila • Manti • Moab • Monticello • Morgan • Nephi • Ogden • Panguitch • Parowan • Price • Promotory • Provo • Randolph • Richfield • St. George • Tooele • Vernal |
| Symbole | Flaga stanowa Utah • Pieczęć stanowa Utah |
