Wielkie redukcje

Z Wikipedii

Wielkie redukcje Karola XI w Szwecji z roku 1680, konfiskata ziemi szlacheckiej przez szwedzkiego króla Karola XI (lata rządów 1660-1693).

Na posiedzenieu Riksdagu na jesieni 1680 roku wyłoniła się kwestia redukcji ziem zaproponowana przez króla. Stwierdził on, że potęga Szwecji jest zagrożona, czego dowiodły wojny z Polską, Danią i Rosją. Szukał więc pieniędzy w celu zmodernizowania i unowocześnienia armii i floty, które miałby zapewnić obronę królestwa i jego prowincji. Riksdag uchwalił ustawę o redukcji nadań, których roczny dochów przewyższał 600 srebrnych talarów. Ograniczyło to wpływy magnaterii szwedzkiej. Wielkie redukcje rozpoczęto w roku 1680. Były one konsekwentnie realizowane, w przeciwieństwie do poprzednich redukcji z 1655 roku za czasów Karola X Gustawa i Krystyny. Redukcje, poza donacjami objęły również dobra zastawione lub nabyte.

Wykonaniem redukcji zajęła się Reduktionskomissionen (Komisja Redukcyjna) pod kierownictwem Claesa Fleminga, a po jego śmierci Fabiana Wrede'a. Powołane zostało także w 1655 roku Reduktionskollegium (Kolegium Redukcyjne), które w 1685 zastąpione zostało przez czternastoosobową Reduktionsdeputation (Deputację Redukcyjną), którą kierował Jacob Gyllenborg. Redukcje miały sięgnąć średniowiecza, jednak okazało się to niemożliwe.

Dochody Szwecji wzrosły około 2 mln srebrnych talaraów dzięki redukcjom. Pieniądze posłużyły na stworzenie nowego systemu finansowego oraz budowie armii. Król pozbył się opozycji w postaci możnowładctwa, a także redukcje stały się pierwszym krokiem ku rządom absolutnym w Szwecji.