Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża
Z Wikipedii
Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża - Komitet Założycielski WZZ został powołany 29 kwietnia 1978[1] w Gdańsku przez Andrzeja Gwiazdę, Krzysztofa Wyszkowskiego i Antoniego Sokołowskiego.
Wolne Związki Zawodowe działały niezależnie od państwa, stawały w obronie praw robotniczych i obywatelskich, celem działalności było odzyskanie prawa do demokratycznego kierowania przez społeczeństwo państwem. WZZ wydawał biuletyn "Robotnik Wybrzeża" (ukazało się kilka numerów). Pierwszy numer ukazał się 1 sierpnia 1978 roku; poniżej jego fragmenty:
- W PRL istnieją potężne związki zawodowe zrzeszające miliony pracowników, dysponujące własną prasą, funduszami, lokalami. Mimo to co kilka lat robotnicy wychodzą na ulice i w gwałtowny sposób dopominają się o swoje prawa, narażając się na ataki MO i późniejsze represje. Nawet duże grupy pracowników w przypadku konfliktu z administracją są bezsilne i osamotnione. Sytuacja pojedynczego pracownika skrzywdzonego czy oszukanego jest jeszcze trudniejsza. [...]
- Nie stawiamy sobie celów politycznych, nie narzucamy naszym członkom, współpracownikom i sympatykom określonych poglądów politycznych i światopoglądowych, nie dążymy do objęcia władzy.
- Zdajemy sobie jednak spraw, że nie unikniemy zarzutu o prowadzenie działalności politycznej. Zakres spraw, które u nas traktuje się jako sprawy polityczne jest bowiem niezmiernie szeroki i obejmuje prawie wszystko za wyjątkiem wycieczek na grzyby. [...]
- Nasza działalność jest legalna i zgodna z prawem. Każdy człowiek ma naturalne prawo do obrony, do sprawiedliwości i do godnego życia - gwarantuje nam to Konstytucja PRL oraz międzynarodowe konwencje i umowy dotyczące praw ludzkich i obywatelskich. Działalność związkowa jest pod szczególną ochroną prawną.
Aktywnymi działaczami WZZ byli m.in. Bogdan Borusewicz, Joanna Duda-Gwiazda, Andrzej Kołodziej, Maryla Płońska, Alina Pieńkowska, Anna Walentynowicz, Lech Wałęsa, Bogdan Lis, Andrzej Bulc, oraz Tadeusz Szczepański, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościch w 1980 r.. WZZ skupiało ludzi, którzy w 1980 roku organizowali strajki w Stoczni Gdańskiej - byli to m.in. Bogdan Felski, Maciej Miatkowski, Henryk Matysiak, Mieczysław Klamro, Leon Stobiecki, Lech Kaczyński, Mariusz Muskat.
Osoby należące do WZZ Wybrzeża tworzyły później NSZZ "Solidarność".
[edytuj] Przypisy
- ↑ Joanna Duda-Gwiazda napisała w Biuletynie MKZ NSZZ "Solidarność" z 1981 r., że było to "w przeddzień 1 maja", natomiast Krzysztof Wyszkowski w jednym z wywiadów powiedział, że za faktyczny początek należałoby uznać 1 maja.