Zamek w Tykocinie
Z Wikipedii
Rekonstrukcja i ruiny zamku królewskiego z XV wieku położonego na prawym brzegu rzeki Narwi w miejscowości Tykocin w województwie podlaskim.
[edytuj] Historia
Zamek zbudowany w 1433 roku przez wojewodę trockiego i wileńskiego Jana Gasztołda na miejscu drewnianej warowni z 1 ćw. XIV w. Rozbudowany w latach 1550-1582 przez króla Zygmunta Augusta. Rozbudową kierował inżynier wojskowy i budowniczy królewski, Hiob Bretfus. Po rozbudowie jedna z najpotężniejszych fortec wzniesionych na terenach nizinnych.
Za panowania Zygmunta Augusta pełnił role królewskiej rezydencji, mieszcząc główny arsenał koronny, skarbiec i bibliotekę sprowadzoną z Wilna. W latach 1611-1632 przebudowany przez starostę Wiesiołowskiego i otoczony fortyfikacja z bastionami.
W czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku zamek obsadziły wojska Radziwiłłów. 31 grudnia 1655, kiedy zamek oblegały wojska konfedracji tyszowieckiej, zmarł tu Janusz Radziwiłł. Ostatecznie został zdobyty 27 stycznia 1657 roku. Wybuch prochu podczas zdobywania spowodował częściowe zniszczenie zamku.
Za zasługi w wojnie zamek wraz z ziemiami został ofiarowany Stefanowi Czarnieckiemu i przez niego odbudowany po 1698 roku. W listopadzie 1705 roku miała miejsce narada króla Augusta II Mocnego z carem Piotrem I Wielkim, na którym ustanowiono na zamku w Tykocinie Order Orła Białego.
W 1734 roku zamek został zniszczony przez pożar. Od tego czasu budowla była niezamieszkiwana. W 1750 zaczęto jego rozbiórkę. W 1771 pozostałości zamku zniszczone przez powódź. W tym też roku rozpoczęto budowę Zespołu Klasztornego Misjonarzy Bernardynów, gdzie z polecenia Jana Klemensa Branickiego zostały rozebrane i wykorzystane przy budowie cegły z pozostałości zamku.
W 1914 roku, podczas I wojny światowej pozostałości murów posłużyły niemieckim żołnierzom na budowę drogi przez bagna.
W 1965 roku nastąpiła pierwsza próba rekonstrukcji zamku do poziomu fundamentów i murów przyziemia; zaniechana z powodu braku dokładnych planów i opisów zamku.
W 2005 roku nastąpiła kolejna, tym razem udana próba rekonstrukcji. Na podstawie opisów archiwalnych została odtworzona mieszkalna część zamku.
Od 2006 roku w okolicach zamku odbywa się cyklicznie bitwa stanowiąca rekonstrukcję historycznego oblężenia twierdzy w Tykocinie.
[edytuj] Architektura
Budowla oparta na planie zbliżonym do trapezu z dziedzińcem i 4 cylindrycznymi wieżami w narożach. Cztery ziemne bastiony z wewnętrznymi drewnianymi konstrukcjami wzmacniającymi, połączone kurtynami, obejmowały obszar o powierzchni ponad 6 hektarów. Długość jednego boku fortecy wynosiła ok. 250 m. Otoczony bastionami fortyfikacjami. Wnętrza zamku były bogato dekorowane.
