Związek Polaków w Łotwie
Z Wikipedii
Związek Polaków w Łotwie (ZPwŁ) - organizacja zrzeszająca łotewskich Polaków i reprezentująca ich interesy działająca w latach 1922-34.
Spis treści |
[edytuj] Geneza
Organizacja została powołana w związku ze zbliżającymi się wyborami do Sejmu I kadencji - dotychczas Polacy byli pozbawieni własnych przedstawicieli w łotewskim parlamencie. 6 sierpnia 1922 roku w stolicy Łatgalii odbył się zjazd organizacji i stowarzyszeń polskich, podczas którego zapadła formalna decyzja o powołaniu Związku Polaków w Łotwie. Nieoficjalny wpływ na zjednoczenie naddźwińskiej Polonii wywarła działalność polskiej ambasady w Rydze.
W skład władz ZPwŁ weszli Stanisława Dowgiałłówna jako prezes, Antoni Talat-Kiełpisz - wiceprzewodniczący oraz Bolesław Baużyk sekretarz. Funkcję kontrolną sprawowała 14-osobowa rada. Na siedzibę Związku obrano Dyneburg.
[edytuj] Założenia
Zasady działalności Związku Polaków wyłożono w opublikowanym już po zjeździe "Programie Związku Polaków w Łotwie". Deklarowano pełna lojalność Polaków wobec państwa łotewskiego, w zamian czego domagano się prawa do rozwoju polskiego życia społecznego, kulturalnego i politycznego na Łotwie, a w szczególności szkolnictwa. Kładziono nacisk na równouprawnienie Polaków w dostępie do urzędów lokalnych i ogólnopaństwowych, brak dyskryminacji przy podziale funduszy, zagwarantowanie prawa używania języka polskiego oraz sprawiedliwe przeprowadzenie reformy rolnej.
[edytuj] Udział w wyborach
Związek Polaków unikał włączania się do bieżącej polityki, dlatego też powołano Centralny Polski Komitet Wyborczy (CPKW), który czuwał nad kampanią do sejmu w dwóch historycznych regionach Łotwy (Łatgalii i Kurlandii). Tubą propagandową polskiej organizacji stał się ukazujący się w Rydze "Głos Polski", który redagował Józef Mierzwiński. Ostatecznie do sejmu wszedł jeden przedstawiciel ludności polskiej Jan Wierzbicki.
[edytuj] Bibliografia
- Albin Janusz, "Polski ruch narodowy na Łotwie w latach 1919-40", Wrocław 1993, ISBN 83-229-0901-2