Zygmunt Wyrobek

Z Wikipedii

dr Zygmunt Wyrobek (ur. 1872, zm. 1939) - pedagog i wychowawca harcerzy, jeden z twórców harcerstwa w Krakowie, bliski współpracownik Andrzeja Małkowskiego. Aktywny instruktor Towarzystawa Gimnastycznego Sokół; członek Państwowej Rady Wychowania Fizycznego oraz wizytator szkół.

[edytuj] Udział w Sokole

W 1894 sędziował pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej, jaki rozegrano podczas zawodów na II Zlocie Młodzieży Sokolej we Lwowie. Mecz trwał tylko 6 minut, gdyż pod naciskiem kierownictwa zlotu sędzia musiał zakończyć spotkanie po zdobyciu przez Włodzimierza Chomickiego pierwszej bramki - match footbalistów miał być tylko pokazem, a oczekiwano na zawody gimnastyczne.

Był kierownikiem zawodów podczas największego zlotu sokolstwa w Galicji, który odbył się w Krakowie w dniach 14–17 lipca 1910 roku w 500 rocznicę zwycięstwa wojsk polsko-litewskich w bitwie pod Grunwaldem. W zlocie uczestniczyło 7097 Sokołów, w tym 781 osób z ziem zaboru pruskiego i rosyjskiego, z Rosji, Francji i Ameryki. Ze wszystkich zaborów przybyło 711 sokolic z oddziałów żeńskich. W zlocie uczestniczył również 70-osobowy oddział konny. W wolnych ćwiczeniach gimnastycznych, w dniu 16 lipca, brało udział 3116 sokołów, zaś 17 lipca – 3312 sokołów. Obok zawodów lekkoatletycznych odbyły się zawody pływackie, w strzelectwie, zapasach, szermierce, kolarstwie, jeździe konnej i wioślarstwie. W czasie zlotu dokonano odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego, który ufundował Ignacy Paderewski.

[edytuj] Skauting i harcerstwo

We wrześniu 1910 uczniowie I Gimnazjum św. Anny w Krakowie założyli pierwszy w Krakowie skautowy "Zastęp Kruków"; zastęp ten prowadził Władysław Smolarski. W 1911 krakowski działacz Sokoła, Zygmunt Wyrobek w oparciu o "Zastęp Kruków" założył Drużynę Skautów im. Tadeusza Kościuszki - była to pierwsza drużyna skautowa w Krakowie.

W marcu Zygmunt Wyrobek został Komendantem Miejscowym w Krakowie. We wrześniu kierował ćwiczeniami ośmiu skautowych drużyn krakowskich w Kostrzu. Odbierał Przyrzeczenie skautowe od 14 letniego Józka Grzesiaka, przyszłego "Czarnego".

Ruch skautowy w Krakowie rozwijał się bardzo szybko, w 1911 roku istniały już trzy oddziały skupiające 225 uczniów, zaś w 1913 roku – 20 drużyn i 907 osób.

Autor podręczników harcerskich Vademecum skauta i Harcerz w polu (1926), a także innych książek, m.in. Niezwykła podróż (1921).

[edytuj] Praca zawodowa

Zygmunt Wyrobek był uczniem dr. Henryka Jordana i kierownikiem jordanowskiego parku w Krakowie.

Zygmunt Wyrobek zawodowo związany był z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie, pełnił tam funkcję wizytatora wychowania fizycznego i wykładowcy Studium Pedagogicznego. Bezpośrednio po zakończeniu I wojny światowej, utworzono przy Uniwersytecie Jagielońskim, roczne Państwowe Kursy Wychowania Fizycznego. W Krakowie, głównie dzięki staraniom Stanisława Ciechanowskiego, prof. Wydziału Lekarskiego UJ, gorącego orędownika reaktywowania przedwojennego Studium WF, zorganizowano trzy takie kursy. Kierownikiem pierwszego z nich był sam Ciechanowski, pozostałych dwóch dr Zygmunt Wyrobek. Łącznie na trzech kursach kwalifikacje zdobyły 124 osoby.