I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie
Z Wikipedii
Współrzędne: 50.05705° N 19.93342° E
I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie | |
Typ szkoły | Liceum Ogólnokształcące |
Patron szkoły | Bartłomiej Nowodworski |
Data założenia | 1588 |
Lokalizacja | Kraków (Polska) |
Liczba uczniów | 869 |
Dyrektor | Aleksander Palczewski |
Wicedyrektorzy | Elżbieta Sadowska, Teresa Markiewicz |
Adres | Pl. Na Groblach 9, Kraków (e-mail) |
Strona internetowa szkoły |
I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie, dawne Gimnazjum św. Anny (znane również jako Kolegium Nowodworskie, Nowodworek), jest najstarszą w Polsce publiczną szkołą średnią o charakterze świeckim[potrzebne źródło].
Spis treści |
[edytuj] Historia
Szkoła została powołana uchwałą Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1586 roku jako Kolegium Nowodworskiego. Jej celem było wyrównanie i uzupełnienie wiedzy przyszłych studentów akademii.
Gimnazjum zostało otwarte w 1588 roku. Początkowo mieściło się w Bursie Jerozolimskiej u zbiegu Gołębiej i Jagiellońskiej. Szkoła funkcjonowała dzięki zapisom Bartłomieja Nowodworskiego, niezamożnego szlachcica pochodzącego z Tucholi, który przekazał jak na owe czasy olbrzymią sumę 15 tysięcy złotych. Drugim darczyńcą w kilkanaście lat później został sekretarz królewski, nauczyciel Władysława IV i Jana Kazimierza, ks. Gabriel Prewancy-Władysławski. Dzięki niemu w latach 1639-1643 wybudowano naprzeciw kościoła św. Anny nowy budynek szkoły (Collegium Nowodworscianum, ob. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego), która od tej pory nazywana była Nowodworsko-Władysławską.
W 1818 roku w amfiteatrze szkolnym została ogłoszona konstytucja Rzeczypospolitej Krakowskiej. Tu, do 1846 roku, zbierała się Izba Reprezentantów (będąca odpowiednikiem sejmu) Wolnego Miasta Krakowa.
Od 1898 roku szkoła mieści się przy placu Na Groblach 9. W jej herbie jest krzyż maltański - Nowodworski służył bowiem w Zakonie Kawalerów Maltańskich.
Szkołę odwiedzało wielu znakomitych gości, a wśród nich: król Stanisław August Poniatowski, król saski Fryderyk August, cesarz Franciszek Józef.
[edytuj] Szkolne tradycje
[edytuj] Chór Nowodworski
Przy szkole działa Chór Nowodworski - nieprzerwanie od 1986 r. Odnowiono wtedy, z okazji zbliżającego się jubileuszu 400-lecia istnienia I LO, stare szkolne tradycje. Kierownictwo nad zespołem objął Zbigniew Toffel, zaś od 1992 roku dyrygentem chóru jest Ryszard Źróbek. Każdego roku do zespołu rekrutowani są nowo przyjęci do szkoły Nowodworczycy, a należeć do niego może każdy, kto wyrazi taką wolę i pomyślnie przebrnie przez obowiązkowe przesłuchania. Chór Nowodworski koncertuje w całej Polsce i Europie - a także i poza nią. Zrzesza około 100 Nowodworczyków.
[edytuj] Szopka Nowodworska
Tradycyjnie co roku tuż przed świętami Bożego Narodzenia uczniowie przygotowują i wystawiają Szopkę Nowodworską - przedstawienie satyryczne ukazujące życie szkoły.
Szopka ma charakter kabaretu, w którym aktorzy parodiują swoich nauczycieli oraz przedstawiają sceny z życia szkoły "w krzywym zwierciadle". Często także w Szopce pojawiają się nawiązania i aluzje do bieżących wydarzeń w Polsce i na świecie. Widzami są pozostali uczniowie, grono pedagogiczne oraz absolwenci szkoły.
Tradycja Szopki Nowodworskiej sięga roku 1963, kiedy to wystawiono ją po raz pierwszy. Początkowo była organizowana w tajemnicy przed dyrekcją i nauczycielami, z czasem stała się oficjalnym wydarzeniem kulturalnym szkoły. Przygotowywana jest niemal corocznie (przedstawienie nie odbyło się jedynie kilka razy, z różnych przyczyn).
Nagrania Szopek Nowodworskich z ostatnich lat znaleźć można tutaj.
[edytuj] Szczep Szarej Siódemki im. gen. Mariusza Zaruskiego
Na terenie szkoły działa jedna z najstarszych drużyn harcerskich w Polsce, tzw. Szara Siódemka. Działa w ramach Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, jest też członkinią prestiżowej Unii Najstarszych Drużyn Harcerskich Rzeczypospolitej. Co rok we wrześniu przedstawiciele Szarej Siódemki, będący uczniami Nowodworka, dokonują prezentacji szczepu podczas ślubowania klas pierwszych.
[edytuj] Święta Wojna
Od 1996 w czerwcu, odbywa się mecz piłki nożnej pomiędzy I LO i II LO, nazywany popularnie przez uczniów obydwu szkół Świętą Wojną. Początkowo mecze rozgrywane były na stadionie Cracovii przy ul. Kałuży, jednak od 2005 odbywają się na obiekcie Wawelu Kraków. Mecz jest sprawą prestiżową dla obydwu szkół i przywiązują one do przygotowań wielką wagę. Zawodnicy trenują prawie cały rok szkolny (występować mogą tylko uczniowie klas I i II-ich, ponieważ maturzyści w czerwcu już do szkoły nie uczęszczają).Uczniowie obu szkół podczas meczu dopingują swoje reprezentacje, które walczą o to, kto do następnego spotkania będzie „rządził” w Krakowie. Co roku też przygotowywana jest oprawa na trybunach, składająca się z kartonów, flag, balonów i pirotechniki. "Święta wojna" jest ostatnim akcentem w szkole przed zakończeniem roku.
Wyniki meczów w ostatnich latach:
Rok | zwycięzca | wynik |
---|---|---|
2008 | II LO | 2:1 |
2007 | I LO | 1:0 |
2006 | II LO | 1:1 (k. 4:3) |
2005 | II LO | 1:0 |
2004 | I LO | 3:2 |
[edytuj] Znani uczniowie
Wiek XVII | Wiek XVIII | Wiek XIX | Wiek XX |
---|---|---|---|
Jan Sobieski król | Wojciech Bogusławski pisarz | Władysław Ludwik Anczyc poeta | Sławomir Mrożek pisarz |
Stanisław Trembecki poeta | Józef Bem generał | Stefan Banach matematyk | |
Jan Matejko malarz | Gustaw Holoubek reżyser | ||
Joseph Conrad pisarz | Walery Goetel geolog | ||
Ignacy Daszyński premier | Małgorzata Bela aktorka | ||
Michał Bałucki pisarz | Roman Młodkowski dziennikarz | ||
Ignacy Pick generał | Bogdan Klich minister | ||
Józef Kenig dziennikarz | Antoni Kępiński psychiatra | ||
Józef Mehoffer malarz | Juliusz Osterwa aktor | ||
Kazimierz Nitsch dialektolog | Jan Rybicki tłumacz | ||
Lucjan Rydel rektor UJ | Leon Schiller reżyser | ||
Kazimierz Przerwa-Tetmajer poeta | Tomasz Bieroń tłumacz | ||
Stanisław Wyspiański poeta, malarz | |||
Tadeusz Boy-Żeleński pisarz, tłumacz |