Dżem (grupa muzyczna)

Z Wikipedii

Dżem
Aktualny wokalista Dżemu – Maciej Balcar
Rok założenia	1973
Pochodzenie	Polska
Gatunek	rock blues blues rock
Wytwórnia płytowa	Asta Pomaton EMI
Aktualni członkowie
Adam Otręba Beno Otręba Jerzy Styczyński Zbigniew Szczerbiński Maciej Balcar Janusz Borzucki
Byli członkowie
Ryszard Riedel (nie żyje) Paweł Berger (nie żyje) Jacek Dewódzki Michał Giercuszkiewicz Jerzy Piotrowski Andrzej Urny Marek Kapłon
Współpracownicy
Leszek Martinek
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach
Strona internetowa

Dżem – polska grupa muzyczna grająca rocka i blues. Zaliczana jest do najważniejszych zespołów w historii polskiej muzyki rockowo-bluesowej (blues rock). Nazwa zespołu pochodzi od jamu – zbiorowego muzykowania, improwizowania na zaproponowany temat, popularnego między innymi wśród zespołów grających jam rocka, jak np. Grateful Dead czy The Band. Polski zapis nazwy pojawił się – zupełnym przypadkiem kierującym ręką organizatorki jednego z koncertów – w roku 1974.

Spis treści 1 Historia 1.1 Lata 1973-1979 1.2 Lata 1980-1983 1.3 Rok 1984 1.4 Rok 1985 1.5 Lata 1986-1987 1.6 Rok 1988 1.7 Lata 1989-1990 1.8 Lata 1991-1994 1.9 Lata 1995-2008 2 Muzycy występujący w zespole 3 Muzycy występujący z zespołem 4 Dyskografia 4.1 DVD 5 Bibliografia 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

[edytuj] Lata 1973-1979

Pierwsze wzmianki o zespole Dżem (Jam) można znaleźć już w 1973 roku. Zespół założyli bracia Adam i Beno Otręba wraz z Pawłem Bergerem i Aleksandrem Wojtasikiem. W grudniu tego samego roku dołączył do nich Ryszard Riedel. W latach 1973-1979 działalność formacji była bardzo nieregularna i aż do 1980 r. miała status amatorski.(Grupa powstała w Tychach)

[edytuj] Lata 1980-1983

W 1980 roku grupa otrzymała pierwszą nagrodę na Przeglądzie Amatorskich Zespołów Muzycznych w Tychach, a 7 czerwca tego samego roku Dżem wziął udział w I Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie w składzie: Ryszard Riedel, Adam Otręba, Jerzy Styczyński, Leszek Faliński, Tadeusz Faliński.

W ciągu kilku kolejnych lat zespół dużo koncertował i brał udział w wielu znaczących festiwalach, takich jak: Folk Blues Meeting w Poznaniu, Jarocin, Rock Na Wyspie we Wrocławiu (1982), Muzyczny Camping w Brodnicy, Fama w Świnoujściu, Rawa Blues w Katowicach.

[edytuj] Rok 1984

W czerwcu zespół po raz pierwszy zagrał za granicą. Koncert odbył się w Berlinie. W lipcu tego samego roku podczas koncertu na "FAMIE" w Świnoujściu zarejestrowano materiał, który został wykorzystany na pierwszym wydaniu fonograficznym grupy pt. Dżem. W późniejszym czasie nazwa została zmieniona na Dzień, w którym pękło niebo.

W sierpniu zespół wystąpił na Olsztyńskich Nocach Bluesowych, a jesienią wyjechał na trzy koncerty do Berlina Zachodniego.

[edytuj] Rok 1985

Na początku roku zespół wyjechał na kilka koncertów do Szwajcarii. Ukazał się również pierwszy, a zarazem jeden z najpopularniejszych, longplay grupy – Cegła. Album zawierał osiem utworów, a były to Whisky, Czerwony jak cegła, Oh, Słodka, Jesiony, Ballada o dziwnym malarzu", "Boczny wiatr", "Nieudany skok i Kim jestem – jestem sobie. Pod koniec roku zespół wyjechał do NRD. W Polsce grał na koncertach m.in.:

• Rawa Blues Festiwal
• Blues Top w Sopocie
• Muzyczny Camping w Brodnicy
• Olsztyńskie Noce Bluesowe
• Festiwal w Jarocinie
• "Rock dla Pokoju" w Gdańsku

W grudniu zespół zagrał dwa koncerty w teatrze STU w Krakowie, z których materiał znalazł się na płycie Absolutely Live.

[edytuj] Lata 1986-1987

W marcu 1986 roku zespół wydał album Zemsta nietoperzy, oraz jak co roku odwiedził wiele miejsc związanych z koncertami bluesowymi i rockowymi.

Na wiosnę roku 1987 zespół odbył trasę koncertową Blues/Rock Top '86, gdzie poza swoimi koncertami, również towarzyszył artystom wybranym w ankiecie "Jazz Forum", tj.:

• Monice Adamowskiej,
• Tadeuszowi Nalepie,
• Ireneuszowi Dudkowi.

Przez cały rok 1987 zespół grał równolegle z Ryszardem Riedlem oraz z Tadeuszem Nalepą (wydano płytę Numero Uno) i Moniką Adamowską.

[edytuj] Rok 1988

W kwietniu zespół wydał longplay Tzw. przeboje – całkiem live. Po raz kolejny zespół dał wiele koncertów na wielkich festiwalach w Polsce oraz wyjechał do NRD na Folk-Blues Festival w Weimarze i w Leningradzie. Koncerty w Leningradzie odbywały się bez Ryszarda Riedla, który został odsunięty za niesubordynację w zespole. Zespołowi towarzyszyła Martyna Jakubowicz.

Zespół wystąpił w programie telewizyjnym "Dżem i przyjaciele", w którym udziału również nie wziął Ryszard Riedel. Pod koniec roku zespół wziął udział w trasie koncertowej po Kazachstanie, a towarzyszką Dżemu była po raz kolejny Martyna Jakubowicz.

[edytuj] Lata 1989-1990

W połowie roku 1989, już w pełnym składzie, zespół zagrał w katowickim Spodku koncert urodzinowy. W sierpniu tego roku pojawił się na rynku nowy album Najemnik, a pod koniec roku album, który był odpowiedzią muzyków na wielokrotną absencję na koncertach Ryszarda Riedla. The Band Plays On..., bo tak była zatytułowana ta płyta, jest kompozycją instrumentalną muzyków Dżemu.

[edytuj] Lata 1991-1994

Dnia 1 stycznia 1991 roku Ryszard Riedel, Adam Otręba, Benedykt Otręba, Paweł Berger, Jerzy Styczyński oraz manager zespołu Leszek Martinek zakładają Spółkę Cywilną "Dżem". Pierwszym wydawnictwem nowo powstałej spółki jest album Detox, uważany przez wielu krytyków i samych muzyków za najlepszy album grupy.

W kwietniu 1992 roku zespół towarzyszył Sławomirowi Wierzcholskiemu na jego autorskim krążku Ciśnienie. 20 czerwca 1992 roku zespół wystąpił ponownie w katowickim Spodku w programie "Dżem Session", którego zapis ukazał się na czterech kasetach (dwóch płytach) pt. Wehikuł czasu – Spodek '92. W kwietniu 1993 roku grupa nagrała teledysk Autsajder oraz kolejny raz wystąpiła w telewizji na koncercie Bez prądu.

W październiku 1993 roku zespół nagrał płytę Autsajder. To ostatni album z premierowymi utworami grupy, na którym zaśpiewał R. Riedel. Problemy z nałogiem narkotykowym spowodowały, że przestał się zajmować regularnie pracą. Ostatni koncert grupy z Riedlem odbył się 16 marca 1994 r. w Krakowie, w maju wokalista został tymczasowo usunięty z Dżemu. Zmarł 30 lipca 1994 roku, bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność serca.

[edytuj] Lata 1995-2008

Od 1995 roku nowym wokalistą zespołu został Jacek Dewódzki, z którym zespół koncertował i tworzył do roku 2001, kiedy zastąpił go Maciej Balcar.

27 stycznia 2005 zespół miał wypadek samochodowy na autostradzie A4. W wypadku zginął Paweł Berger. Zespół zawiesił działalność na kilka miesięcy, w trakcie których trwała rekonwalescencja basisty Benedykta Otręby. 27 kwietnia 2005 oficjalnie zaprezentowano nowego klawiszowca, którym został Janusz Borzucki. W dniu 2 maja 2005 r. Dżem wznowił działalność koncertem w Stalowej Woli. Na jesieni w 2008 r. zespół planuje wydanie płyty koncertowej, którą nagra na jednym z koncertów w Łodzi i umieści także utwory premierowe.

[edytuj] Muzycy występujący w zespole

• Ryszard Riedel – śpiew, harmonijka ustna (1973-1994)
• Paweł Berger – instrumenty klawiszowe, organy Hammonda, śpiew (1973-2005)
• Beno Otręba – gitara basowa, gitara, śpiew (1973 – do dziś)
• Adam Otręba – gitary, śpiew (1973 – do dziś)
• Jerzy Styczyński – gitary (1979 – do dziś)
• Zbigniew Szczerbiński – perkusja (1992 – do dziś)
• Jacek Dewódzki – śpiew (1995-2001)
• Maciej Balcar – śpiew, harmonijka ustna, tamburyn (2001 – do dziś)
• Janusz Borzucki – instrumenty klawiszowe, organy Hammonda (2005 – do dziś)

[edytuj] Muzycy występujący z zespołem

• Michał Giercuszkiewicz – perkusja (1981-1986)
• Leszek Winder – gitara (gościnnie)
• Rafał Rękosiewicz – instrumenty klawiszowe, organy Hammonda (gościnnie)
• Jorgos Skolias – śpiew (gościnnie w 1985)
• Aleksander Korecki – saksofon (gościnnie w 1987)
• Krzysztof Przybyłowicz – perkusja (1987)
• Marek Kapłon – perkusja (1986-1991)
• Martyna Jakubowicz – śpiew (gościnnie w 1988)
• Andrzej Urny – gitara (1981)
• Jerzy Piotrowski – perkusja (1991-1992)
• Krzysztof "pARTyzanT" Toczko – akordeon, harmonijka ustna, gitara akustyczna, instrumenty perkusyjne (1991-1994)
• Aleksander Wojtasik – perkusja (1973 – ok. 1979)
• Wojcech "Kafar" Grabiński – perkusja (1979)
• Leszek Faliński – perkusja (1979-1980)
• Tadeusz Faliński – bas (1979-1980)
• Józef Adamiec – bas (1979)
• Janusz Frychel – bas (gościnnie w zastępstwie w 2008)
• Sebastian Riedel – gitara, śpiew, harmonijka ustna (gościnnie)
• Antymos Apostolis – gitara, instrumenty perkusyjne (gościnnie)

oraz

• Tadeusz Nalepa – gitara, śpiew (1988)
• Sławomir Wierzcholski – śpiew, harmonijka ustna (1993)
• Dariusz Cała – harmonijka ustna (gościnnie w 1988)
• Józef Skrzek – harmonijka ustna, moog, GEM (gościnnie w 2006, 2007)

[edytuj] Dyskografia

• Dzień, w którym pękło niebo (1985, koncertowa)
• Cegła (1985)
• Absolutely Live (1986, koncertowa)
• Zemsta nietoperzy (1987)
• Lunatycy – czyli tzw. przeboje całkiem Live (1988, koncertowa)
• Numero Uno (1988 jako Tadeusz Nalepa + Dżem)
• Urodziny (1989, kompilacja)
• Najemnik (1989)
• The Band Plays On... (1989, instrumentalna)
• Dżem Session 1 (1990)
• Detox (1991)
• The Singles (1992)
• Wehikuł czasu – Spodek '92 (1993, koncertowa 2xCD)
• Ciśnienie (1993 jako Sławek Wierzcholski + Dżem)
• 14 urodziny (1993)
• Autsajder (1993)
• Akustycznie (1994)
• Akustycznie – suplement (1994)
• Kilka zdartych płyt (1995)
• List do R. na 12 głosów (1995, koncertowa)
• Pod wiatr (1997)
• Dżem w operze cz. 1 i 2 (1998 (1), 1999 (2), koncertowa)
• Być albo mieć (2000)
• To ja, złodziej (2000, ścieżka dźwiękowa)
• Złoty Paw (2004, kompilacja)
• 2004 (2004)
• Skazany na Bluesa (2005, ścieżka dźwiękowa)
• Pamięci Pawła Bergera (2007, koncertowa)
• Dżem – przebojowa kolekcja DZIENNIKA (2007, kompilacja)
• Dżem Vol. 2 – przebojowa kolekcja DZIENNIKA (2007, kompilacja)

[edytuj] DVD

• Przystanek Woodstock 2003 (2004)
• Przystanek Woodstock 2004 (2005)

[edytuj] Bibliografia

• Jan Skaradziński, Dżem. Ballada o dziwnym zespole, wydanie rozszerzone i uaktualnione, Poznań 1998. ISBN 83-86365-02-1
• Jan Skaradziński, Rysiek, Poznań 1999. ISBN 83-86365-28-5
• Aldona Zyma, Dżem – Kilka niedopowiedzianych słów, WdaxrocK / Gdańsk 2007. ISBN 978-83-922791-1-2
• Edyta Kaszyca, Biała i czarna legenda Ryszarda Riedla, Wydawnictwo Naukowe ŚLĄSK. ISBN 978-83-7164-524-2

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona zespołu Dżem
• Fan Club Dżem
• Dżem (grupa muzyczna) w bazie Archiwum Polskiego Rocka
• Festiwal im. Ryśka Riedla w Tychach
• Teksty piosenek Dżemu