Deizm
Z Wikipedii
Deizm - pogląd filozoficzny uznający istnienie Boga, jako stwórcy świata materialnego (w rozumieniu duchowej siły sprawczej), lecz odrzucający przekonania religijne, w myśl których, Bóg ma moc ingerowania w życie człowieka i kierowania światem materialnym. Według deistów, o istnieniu duchowej siły sprawczej świadczy racjonalny porządek świata materialnego i stałość praw fizyki.
Deiści nazywani niekiedy bywają agnostykami poznawczymi z uwagi na to, że wyznają pogląd, iż bezpośrednie poznanie duchowej siły sprawczej nie jest dostępne dla człowieka. Deiści twierdzą natomiast, iż o istnieniu stwórcy można wnioskować w sposób pośredni, a mianowicie poprzez odkrywanie porządku świata w rozumieniu praw fizyki rządzących materią. Deistów, jako uznających istnienie metafizycznej siły sprawczej, nie należy zatem mylić z agnostykami sensu stricto.
Deiści odrzucają głoszone przez wyznawców religii monoteistycznych przekonania religijne, w myśl których objawienia, cuda, proroctwa i święte księgi posiadają faktyczną wartość poznawczą.
Deizm był bardzo popularny w XVIII wieku zwłaszcza we Francji oraz w Stanach Zjednoczonych. Najbardziej znanymi deistami tych czasów byli Wolter, Denis Diderot, Jan Jakub Rousseau, Napoleon Bonaparte, Jerzy Waszyngton, Benjamin Franklin i Thomas Jefferson. Uważa się także, iż jest to dominujące wyznanie wśród masonów. Deizm jest też do dzisiaj bardzo popularny w kręgach naukowych, zwłaszcza wśród fizyków. Deistami byli: Maksymilian Robespierre, Linus Pauling, Werner Heisenberg[potrzebne źródło] oraz inni.
Jedną z najstarszych znanych grup społecznych wyznających formę deizmu byli żydowscy saduceusze, którzy nie wierzyli w istnienie świata duchowego poza samym Bogiem (Dzieje Apostolskie 23:8) oraz w zmartwychwstanie (Mateusza 22:23), odrzucając prawdopodobnie tym samym wiarę w sąd ostateczny i życie pozagrobowe. Elementów deizmu można także doszukiwać się w różnych szkołach filozoficznych starożytnej Grecji.
[edytuj] Zobacz też
akosmizm • agnostycyzm • animizm • antyteizm • ateizm • binitarianizm • deizm • determinizm • duoteizm • ezoteryka • euteizm i dysteizm • gnostycyzm • henoteizm • ignostycyzm • Jedność Bóstwa • katenoteizm • monizm • monoteizm • monolatria • mistycyzm • New Age • nondualizm • nonteizm • omniteizm • pandeizm • panendeizm • panenteizm • panteizm • polideizm • politeizm • preanimizm • spirytualizm • teizm • Thelema • teopanizm • teozofia • transcendentalizm • transteizm • trynitarianizm • unitarianizm