Gates of Eden
Z Wikipedii
Gates of Eden | ||
Utwór Boba Dylana z albumu Bringing It All Back Home |
||
Wydany | 22 marca 1965 | |
Nagrywany | 15 stycznia 1965 | |
Gatunek | folk rock | |
Długość | 5:40 | |
Twórca | Bob Dylan | |
Producent | Tom Wilson | |
Utwór po utworze | ||
Bringing It All Back Home | ||
„Mr. Tambourine Man” (8) |
„Gates of Eden” (9) |
„It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding)” (10) |
Gates of Eden – piosenka skomponowana przez Boba Dylana, nagrana przez niego w styczniu i wydana na albumie Bringing It All Back Home w marcu 1965 r.
Spis treści |
[edytuj] Historia i charakter utworu
Gates of Eden jest jednym z najbardziej wizjonerskich utworów Dylana, utrzymanym w duchu Williama Blake'a. Jednak sam artysta, lubiący czasem deprecjonować wartość swoich kompozycji, nazwał go "gwałcącą świętość kołysanką w d moll".
Kompozycja ta jest jest utworem o zbawieniu, chociaż podchodzi do zagadnienia dość przewrotnie, wykazując raczej czym zbawienie nie jest. Wizja ludzkiego wygnania z Raju do dziś pozstaje niezwykle mocnym przykładem Dylana jako proroka, niechętnego i pesymistycznego, ale podejmującego się wysiłku wieszczego.
Dylan obnaża kłamstwo ślepej wiary wierzącej, że po śmierci następuje wybaczenie. Jest to dla niego ostatecznym kłamstwem, gdyż stwarza samozadowolenie i błogość w tym życiu, które mamy obecnie. Zapomnienie, zatrata jest jedynym logicznym przeznaczeniem wszystkich śmiertelnych dusz; powinniśmy sobie z tego zdać sprawę i przyzwyczaić się. To dylanowskie objawienie, jakkolwiek pesymistyczne a nawet przerażające, jest krótkim wglądem w piekło, które może już częściowo zamieszkujemy.
Oprócz tej wizji, Dylan ukazuje także inne postacie poszukujące prawdy. Świat, który artysta opisuje, jest światem uległym entropii, bez przywódców, z sępami czyhającymi na swoją zdobycz.
W końcowej części utworu narrator-Dylan zostaje obudzony przez swoją kochankę, która opowiada mu swoje sny. Jednak on doskonale wie, że tylko jego nocne wizje, które opisał, są prawdziwe.
Gates of Eden niewątpliwie powstał pod wpływem poezji i malarstwa (seria obrazów "Bramy Raju") Williama Blake'a. Kolejnym pisarzem, który wywarł wpływ na Dylana był William Burroughs, zwłaszcza jeśli chodzi o pesymizm i specyficzny "spleen".
Dylan skomponował ten utwór najpewniej na początku drugiej połowy 1964 r. i już w październiku po raz pierwszy go wykonał. Chociaż nie należał do piosenek najczęściej wykonywanych przez artystę, to jednak był właściwie wykonywany we wszystkich dekadach jego kariery. Przeważnie był prezentowany w wersjach akustycznych. Jednak w początkowej fazie Nigdy nie kończącego się tournée, czyli od czerwca 1988 r., muzyk prezentował ostrą, zelektryfikowaną wersję utworu, zbliżoną nawet do heavy metalu. W połowie lat 90. XX wieku powrócił do akustycznej, chociaż zespołowej, formy wykonywania piosenki.
[edytuj] Wersje Dylana
- 24 października 1964 – koncert w "Symphony Hall" w Bostonie w stanie Massachusetts
- 31 października 1964 – koncert w "Philharmonic Hall" w Nowym Jorku; to nagranie ukazało się na The Bootleg Series Vol. 6
- 25 listopada 1964 – koncert w "Civic Auditorium" w San José w stanie Kalifornia
- 27 listopada 1964 – koncert w "Masonic Memorial Auditorium" w San Francisco w Kalifornii
- 15 stycznia 1965 – sesje nagraniowe do albumu w Columbia Studio A w Nowym Jorku.
- 27 marca 1975 – koncert w "Civic Auditorium" w Santa Monica w Kalifornii
- 7 maja 1965 – koncert we "Free Trade Hall" w Manchesterze w Wielkiej Brytanii
- 9 maja 1965 – koncert w "Royal Albert Hall" w Londynie
- 1 czerwca 1965 – nagrania dla TV BBC w Londynie; tą część programu wyemitowano 26 czerwca 1965
- 28 sierpnia 1965 – koncert na kortach tenisowych "Forest Hills" w Nowym Jorku
- 3 września 1965 – koncert w "Hollywood Bowl" w Los Angeles w Kalifornii
- 1 października 1965 – koncert w Carnegie Hall w Nowym Jorku z grupą The Hawks/The Band
- 25 listopada 1965 – koncert w "Arie Crown Theater" w McCormick Place w Chicago w stanie Illinois
- Tournée po USA z grupą The Band; pierwsze tournée Dylana od maja 1966 r.
- 10 stycznia 1974 – koncert w "Maple Leaf Gardens" w Toronto w prow. Ontario w Kanadzie
- 11 stycznia 1974 – koncert w "Forum de Montreal" w Montrealu w Kanadzie
- 12 stycznia 1974 – koncert w "Forum de Montreal" w Montrealu w Kanadzie
- 14 stycznia 1974 – koncerty w "Boston Gardens" w Bostonie w stanie Massachusetts. Koncert wieczorny i nocny
- 16 stycznia 1974 – koncert w "Capital Centre" w Largo w stanie Maryland
- 17 stycznia 1974 – koncert w "Coliseum" w Charlotte w stanie Karolina Północna
- 19 stycznia 1974 – koncerty w "Hollywood Sportatorium" w Hollywood w Kalifornii. Koncert wieczorny i nocny.
- 21 stycznia 1974 – koncert w "The Omni" w Atlancie w stanie Georgia
- 22 stycznia 1974 – koncert w "The Omni" w Atlancie w stanie Georgia
- 23 stycznia 1974 – koncert w "Mid-South Coliseum" w Memphis w stanie Tennessee
- 25 stycznia 1974 – koncert w "Tarrant County Convention Center" w Fort Worth w stanie Teksas
- 26 stycznia 1974 – koncert w "Hofheinz Pavilion" w Houston w Teksasie
- 28 stycznia 1974 – koncert w "Nassau County Coliseum" w Nassau w stanie Nowy Jork
- 29 stycznia 1974 – koncert w "Nassau County Coliseum" w Nassau w stanie Nowy Jork
- 30 stycznia 1974 – koncert w "Madison Square Garden" w Nowym Jorku
- 31 stycznia 1974 – koncerty w "Madison Square Garden" w Nowym Jorku. Koncert wieczorny i nocny
- 2 lutego 1974 – koncert w "Crisler Arena" na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbor w stanie Michigan
- 3 lutego 1974 – koncert w "Assembly Hall" na Uniwersytecie Indiany w Bloomington w stanie Indiana
- 11 lutego 1974 – koncert w "Almeda County Coliseum" w Oakland w Kalifornii
- 14 lutego 1974 – koncert w "The Forum" w Inglewood w Kalifornii (koncert drugi – nocny)
- Światowe Tournée 1978. Gates of Eden został wykonany tylko 6-krotnie dopiero prawie w połowie tournée, od 44 koncertu. Cała światowa tura koncertowa Dylana liczyła 114 koncertów.
- 5 lipca 1978 – koncert w "Pavillon de Paris" w Paryżu we Francji
- 6 lipca 1978 – koncert w "Pavillon de Paris" w Paryżu we Francji
- 8 lipca 1978 – koncert w "Pavillon de Paris" w Paryżu we Francji
- 11 lipca 1978 – koncert w "Scandinavium" w Göteborgu w Szwecji
- 12 lipca 1978 – koncert w "Scandinavium" w Göteborgu w Szwecji
- 15 lipca 1978 – koncert w "Blackbushe Aerodrome" w Camberley w Wielkiej Brytanii
- W latach 90. XX wieku utwór ten był wykonywany częściej przez jakiś czas w wersji zelektryfikowanej, ale mniej więcej w połowie lat 90. Dylan powrócił do wersji akustycznej.
[edytuj] Dyskografia i wideografia
- Singel
- Like a Rolling Stone/Gates of Eden (2 pozycja w USA i 4 w Wielkiej Brytanii)
- Dyski
- Film
- Don't Look Back (2007)
[edytuj] Wersje innych artystów
- Julie Felix – Flowers (1967)
- Arlo Guthrie – The Last of the Brooklyn Cowboys (1973)
- Steven Keene – Keene on Dylan (2000)
- Arlo Guthrie na albumie różnych wykonawców Doin' Dylan 2 (2002)
- Marc Carroll – Crashpod Number (2003)
[edytuj] Bibliografia
- Paul Williams. Bob Dylan. Performing Artist 1960-1973. The Early Years. ISBN 1-84449-095-5
- Clinton Heylin. Bob Dylan. The Recording Sessions'. ISBN 0-312-13439-8
- Oliver Trager. Keys to the Rain. ISBN 0-8230-7974-0
[edytuj] Linki zewnętrzne
Albumy studyjne: Bob Dylan • The Freewheelin' Bob Dylan • The Times They Are a-Changin' • Another Side of Bob Dylan • Bringing It All Back Home • Highway 61 Revisited • Blonde on Blonde • John Wesley Harding • Nashville Skyline • Self Portrait • New Morning • Pat Garrett & Billy the Kid • Dylan • Planet Waves • Blood on the Tracks • Desire • Street Legal • Slow Train Coming • Saved • Shot of Love • Infidels • Empire Burlesque • Knocked Out Loaded • Down in the Groove • Oh Mercy • Under the Red Sky • Good as I Been to You • World Gone Wrong • Time Out of Mind • Love and Theft • Modern Times
Albumy koncertowe: Before the Flood • Hard Rain • Bob Dylan at Budokan • Real Live • The 30th Anniversary Concert Celebration • MTV Unplugged • The Bootleg Series Vol. 4: Bob Dylan Live 1966, The "Royal Albert Hall" Concert • Live 1961-2000: Thirty-nine Years of Great Concert Performances • The Bootleg Series Vol. 5: Bob Dylan Live 1975, The Rolling Thunder Revue • The Bootleg Series Vol. 6: Bob Dylan Live 1964, Concert at Philharmonic Hall • Live at the Gaslight 1962
Składanki: Bob Dylan's Greatest Hits • Bob Dylan's Greatest Hits Vol. II • Biograph • The Bootleg Series Volumes 1-3 (Rare & Unreleased) 1961-1991 • Bob Dylan's Greatest Hits Vol. 3 • The Essential Bob Dylan • The Bootleg Series Vol. 7: No Direction Home: The Soundtrack • Dylan
Bob Dylan & The Band: The Basement Tapes • Before the Flood
Bob Dylan & The Grateful Dead: Dylan & The Dead
Traveling Wilburys: Traveling Wilburys Volume I • Traveling Wilburys Volume III
Bob Dylan: You're No Good • Talkin' New York • In My Time of Dyin' • Man of Constant Sorrow • Fixin' to Die • Pretty Peggy-O • Highway 51 • Gospel Plow • Baby, Let Me Follow You Down • House of the Risin' Sun • Freight Train Blues • Song to Woody • See That My Grave Is Kept Clean. Freewheelin' Bob Dylan: Blowin' in the Wind • Girl from the North Country • Masters of War • Down the Highway • Bob Dylan's Blues • A Hard Rain's a-Gonna Fall • Don't Think Twice, It's All Right • Bob Dylan's Dream • Oxford Town • Talking World War III Blues • Corrina, Corrina • Honey, Just Allow Me One More Chance • I Shall Be Free. The Times They Are a-Changin': The Times They Are a-Changin' • Ballad of Hollis Brown • With God on Our Side • One Too Many Mornings • North Country Blues • Only a Pawn in Their Game • Boots of Spanish Leather • When the Ship Comes In • The Lonesome Death of Hattie Carroll • Restless Farewell. Another Side of Bob Dylan: All I Really Want to Do • Black Crow Blues • Spanish Harlem Incident • Chimes of Freedom • I Shall Be Free No. 10 • To Ramona • Motorpsycho Nitemare • My Back Pages • I Don't Believe You • Ballad in Plain D • It Ain't Me Babe. Bringing It All Back Home: Subterranean Homesick Blues • She Belongs to Me • Maggie's Farm • Love Minus Zero/No Limit • Outlaw Blues • On the Road Again • Bob Dylan's 115th Dream • Mr. Tambourine Man • Gates of Eden • It's Alright, Ma (I'm Only Bleeding) • It's All Over Now, Baby Blue. Highway 61 Revisited: Like a Rolling Stone • Tombstone Blues • It Takes a Lot to Laugh, It Takes a Train to Cry • From a Buick 6 • Ballad of a Thin Man • Queen Jane Approximately • Highway 61 Revisited • Just Like Tom Thumb's Blues • Desolation Row. Blonde on Blonde: Rainy Day Women #12 & 35 • Pledging My Time • Visions of Johanna • One of Us Must Know (Sooner or Later) • I Want You • Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again • Leopard-Skin Pill-Box Hat • Just Like a Woman • Most Likely You Go Your Way and I'll Go Mine • Temorary Like Achilles • Absolutely Sweet Marie • 4th Time Around • Obviously 5 Believers • Sad Eyed Lady of the Lowlands. John Wesley Harding
Don't Look Back • The Other Side of the Mirror. Bob Dylan live at the Newport Folk Festival 1963-1965 • Dylan Speaks. The Legendary 1965 Press Conference in San Francisco • Eat the Document • Pat Garrett i Billy Kid • Renaldo and Clara • Płonące serce • Jeźdźcy Apokalipsy • Tales from a Golden Age. Bob Dylan 1941-1966 • Bez stałego adresu: Bob Dylan • Bob Dylan. Heartbreakers Live in Australia • Rolling Thunder and the Gospel Years • I'm Not There • 65 Revisited • No Direction Home