Mk IV Churchill

Z Wikipedii

Infantry Tank IV Churchill
Czołg Churchill IV w akcji
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Trakcja	gąsienicowa
Typ	ciężki czołg piechoty
Załoga	5
Historia
Prototyp	1940
Lata produkcji	1941 – 1945
Wycofanie ze służby	1952
Dane techniczne
Silnik	2 silniki gaźnikowe Bedford
Moc	350 KM
Transmisja	mechaniczna
Wymiary
Długość maks.	7,30 m
Szerokość	3,00 m
Wysokość	2,80 m
Masa
Masa bojowa	38 500 kg
Opancerzenie
Grubość pancerza	16 – 102 mm
Osiągi
Prędkości maksymalne
Na drodze	24 km/h
W terenie	13 km/h
Zdolność pokonywania przeszkód
Zasięg	90 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
Artyleryjskie	1 armata QF kal. 57 mm
Strzeleckie	2 karabiny maszynowe Besa kal. 7,92 mm
Użytkownicy
Wielka Brytania, Kanada, Polska, ZSRR

Infantry Tank Churchill (A22) – angielski ciężki czołg piechoty z okresu II wojny światowej. Był jednym z najlepiej opancerzonych czołgów tego okresu, stanowił też bazę dla wielu innych specjalistycznych pojazdów. Został nazwany na cześć premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla.

Spis treści 1 Historia projektu 2 Wersje rozwojowe 3 Inne projekty 4 Linki zewnętrzne 5 Przypisy

[edytuj] Historia projektu

Ewaukujące się z Dunkierki po klęsce Francji w 1940 Brytyjskie Siły Ekspedycyjne (British Expeditionary Force – BEF) zostały zmuszone do porzucenia praktycznie całego sprzętu ciężkiego, w tym czołgów. Uruchomiono nowy program rozwoju broni pancernej, proponując budowę czołgu A20, zaprojektowanego jeszcze przez rozpoczęciem II wojny światowej z myślą o pozycyjnej wojnie okopowej. Był to bardzo powolny, ciężki czołg, będący w stanie pokonać zrytą kraterami "ziemię niczyją", ale zdecydowanie nie nadawał się po prowadzenia nowoczesnej wojny manewrowej. W 1940 projekt zmodyfikowano i tak powstał czołg A22 – Churchill.

Okazało się, że A22 został wprowadzony do produkcji przedwcześnie, bez przeprowadzenia odpowiednich testów polowych i jego debiut bojowy pod Dieppe był nadzwyczaj nieudany. Po wielu modyfikacjach mających na celu poprawienie jakości wozu, Churchill okazał się konstrukcją całkiem udaną i z powodzeniem wziął udział w walkach w Afryce Północnej. Żołnierze cenili zwłaszcza jego mocne opancerzenie, stosunkowo niską sylwetkę i zdolność pokonywania przeszkód terenowych, minusami było kiepskie uzbrojenie i niska prędkość maksymalna. W późniejszym okresie czołgi Churchill brały udział w walkach we Włoszech i Europie Zachodniej.

Czołgi Mk IV Churchill II były w latach 1941-42 na wyposażeniu PSZ w Wielkiej Brytanii, była w nie uzbrojona 16 Brygada Czołgów. Maksymalną liczbę 30 pojazdów brygada posiadała w maju 1942r ^[1].

Podczas wojny powstało wiele modeli samego czołgu i innych konstrukcji na nim opartych. Pod koniec wojny niektóre modele Churchilla były opancerzone mocniej niż niemiecki czołg ciężki Tygrys.

Czołg używany był także po zakończeniu II wojny, brał m.in. udział w konflikcie koreańskim (wersja z miotaczem ognia i mosty pontonowe).

[edytuj] Wersje rozwojowe

W nawiasach podano liczbę wyprodukowanych modeli.

Churchill I (303)

Pierwsza wersja produkcyjna uzbrojona była w działo dwufuntowe w wieży oraz karabin maszynowy i haubicę 76,2 mm w kadłubie czołgu. Odznaczała się niską jakością wykonania i sprawiala wiele problemów mechanicznych. Był to główny czołg użyty przez wojska kanadyjskie podczas lądowania pod Dieppe.

Churchill II (1,127)

Znany także jako Churchill Ia – w celu zmniejszenia kosztów produkcji usunięto haubicę zamontowaną w kadłubie, a w to miejsce zamontowano drugi karabin maszynowy.

Churchill IIcs (close support – bliskiego wspomagania) –

znany także jako Churchill II, uzbrojony w armatę w kadłubie i haubicę w wieży, bardzo krótka seria produkcyjna.

Churchill III (675)

Pierwsza poważna zmiana uzbrojenia, ostatecznie usunięto montowaną z kadłubie haubicę, a czołg przezbrojono w armatę sześciofuntową (57 mm). W odróżnieniu od wcześniejszych wersji miał spawaną wieżę.

Churchill IV (1,622)

Najdłuższa seria produkcyjna, jedyną znaczącą zmianą w porównaniu z wersją III było zastosowanie tańszyej i łatwiejszej w produkcji odlewanej wieży.

Churchill V (241)

Churchill III/IV' uzbrojony w haubicę 95 mm zamiast armaty 57 mm.

Churchill VI (200)

Krótka seria uzbrojona w standardowe działo kal. 75 mm Mk. V, produkcja została szybko zakończona w związku z wprowadzeniem wersji VII i przezbrajaniem wersji III/IV na armatę 75 mm.

Churchill VII (1,600 razem z wersją XIII)

Zwiększono szerokość czołgu i znacznie poprawiono opancerzenie, uzbrojony w armatę 75 mm. Znany także jako Heavy Churchill, wszedł na wyposażenie armii podczas bitwy o Normandię, w 1945 zmieniono jego oficjalne oznaczenie na A42.

Churchill VIII

Churchill VII uzbrojony w haubicę 95 mm.

Churchill IX

Churchill III/IV z opancerzeniem i armatą wersji VII, w niektórych egzemplarzach zachowano oryginalną wieżę, te modele były znane jako IX LT.

Churchill X

Model VI z pancerzem wersji VII.

Churchill XI

Model V z pancerzem wersji VII.

Churchill OKE

Model II z miotaczem ognia zamontowanym w miejscu karabinu maszynowego, trzy z nich wzięły udział w rajdzie pod Dieppe, ale zostały szybko zniszczone.

Churchill 75mm

Model III/IV z wieżą zdjętą ze zniszczonych czołgów M4 Sherman uzbrojonych w amerykańskie działo 75 mm lub z ich oryginalną armatą przekalibrowaną na 75 mm. Większość tak zmodyfikowanych czołgów było w wersji IV, a więc ten model był praktycznie identyczny z VI.

Churchill AVRE (Armoured Vehicle Royal Engineers – opancerzony pojazd inżynieryjny)

Churchill III/IV uzbrojony w 290 mm moździerz "Spigot" strzelający 20 kg pociskami zwanymi jako "flying dustbin" (latający kosz na śmieci), zaprojektowany do szybkiego niszczenia fortyfikacji na podstawie doświadczeń zebranych w podczas walk pod Dieppe. Powstały różne wersje tego modelu z rozmaitym sprzętem specjalistycznym jak trał minowy, urządzenia do szybkiego kładzenia ścieżek, zasypywania lejów bombowych itp.

Churchill ARK

Bezwieżowy Churchill z dwoma ruchomymi rampami zamontowanymi z przodu i tyłu kadłuba tworzący ruchomy most.

Churchill Crocodile (800)

Churchill VII uzbrojony w miotacz ognia zamiast karabinu maszynowego, paliwo do miotacza znajdowało się w małej, opancerzonej przyczepie ciągniętej za czołgiem, jeden z tzw. Hobart's Funnies.

[edytuj] Inne projekty

Na podwoziu Churchilla zaprojektowano dwa inne czołgi Black Prince i Tortoise.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Infantry Tank A22 Churchill
• LemaireSoft
• OnWar: Churchill I Churchill IV Churchill VII
• Pojazdy II wojny światowej

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Janusz Magnuski Wozy bojowe Polskich Sił Zbrojnych 1940-1946, Wydawnictwo Lampart, Warszawa 1998