Pajutowie

Z Wikipedii

Pajutowie (nazwa własna i ang. Paiute - "Prawdziwi Ute" lub "Wodni Ute") - wędrowne plemię Indian północnoamerykańskich z szoszońskiej grupy języków uto-azteckich, zamieszkujące w przeszłości stany Arizona, Kalifornia, Idaho, Nevada, Oregon i Utah w Stanach Zjednoczonych.

[edytuj] Legendarne pochodzenie

Legenda Pajutów głosi, że Kobieta-Matka wszystkich ludów Pajute rozpaczała, ponieważ Mężczyzna, ojciec wszystkich Indian, rozdzielił swoje dzieci, wyznaczając im inne ścieżki życia. Dzieci te musiały walczyć ze sobą i żyć nierzadko we wzajemnej nienawiści. Kobieta rozpaczała tak bardzo, że w końcu zamieniła się w skałę, a jej łzy utworzyły jezioro Pyramid. "Kamienna Matka" nadal siedzi nad wodami jeziora w zachodniej Nevadzie, mając u swego boku kosz, do którego zbiera kamienie dzielące jej dzieci.

[edytuj] Historia, kultura i religia

Bardziej wojowniczy Pajutowie Północni w latach 60. XIX w. przeciwstawiali się najazdowi białych osadników i górników na swoje ziemie, uczestnicząc później także w wojnie Bannoków z 1878 roku. Pajutowie Południowi, zwani czasem Kopaczami (ang. Diggers) ze względu na zbieranie jadalnych korzeni, nie stawiali tak zaciętego oporu kolonizacji. Obie blisko spokrewnione ze sobą grupy były jednym z czterech plemion - obok Szoszonów, Banoków i Ute - które zamieszkiwały pustynne obszary Wielkiej Kotliny. Żyjąc w wielu nielicznych grupach, te łowiecko-rolnicze plemiona te przemierzały Wielką Kotlinę w poszukiwaniu pożywienia i lepszych warunków życia i mieszkając w chatach zwanych wikiup, dopóki w drugiej połowie XIX w. nie zostały zmuszone do osiedlenia się w rezerwatach.

Z plemienia Pajutów pochodził prorok Wovoka, twórca nowej mesjanistycznej religii zwanej Tańcem Ducha, przyjętej przez wiele plemion Zachodu w drugiej połowie XIX w. Obawy białych przed niezrozumiałym i potencjalnie groźnym dla nich "szaleństwem Mesjasza" doprowadziły do zmasakrowania grupy Lakotów nad potokiem Wounded Knee 29 grudnia 1890 roku) i stopniowego spadku popularności religii Wovoki (obecnej w zmodyfikowanej formie wśród części Pajutów do dziś).