Piaski (Czeladź)

Z Wikipedii

Piaski to południowa dzielnica Czeladzi.

Piaski wyrosły jako osada górnicza. Pierwsze, bezskuteczne próby poszukiwania węgla kamiennego podjęto tu w 1860 r. Po 1867 r. Niemcy uruchomili w Piaskach szyb wydobywczy "Ernest" i szyb odwadniający "Michał" (nazwy od imion właścicieli), a kopalnię tą nazywano "Ernest-Michał" lub "Piaski". W 1879 r. kopalnię kupili Francuzi i nazwali ją "Czeladź". Wybudowali oni szyb wydobywczy "Julian", szyby wentylacyjne "Abraham" i "Milowicki" oraz zmienili nazwy szybów: "Ernest" na "Piotr" i "Michał" na "Paweł". Ponadto Francuzi w latach 1882-1885 wybudowali pierwsze w Piaskach osiedle górnicze. Ilość budynków mieszkalnych szybko wzrastała, szczególnie w okresie międzywojennym, tworząc tzw. starą kolonię, nową kolonię, białe domy i betony. Powstał też pałac zarządcy, kościół w stylu wczesnoromańskim, szkoły (powszechna i gospodarstwa domowego), przedszkole, klub, sokolnia i boisko sportowe. 3 kwietnia 1924 r. doszło w Piaskach do tragedii: podczas tłumienia strajku od kul policjantów zgnięło 4 robotników. Podczas I i II wojny światowej kopalnia należała do Niemców. W latach 1942-1945 stanowiła obóz dla angielskich jeńców wojskowych. W 1945 r. kopalnię znacjonalizowano. W 1973 r. połączono ją z kopalnią "Milowice", odkąd nosiły wspólną nazwę "Milowice-Czeladź", następnie w 1976 r. połączono je z kopalnią "Saturn", nadając im wszystkim nazwę "Czerwona Gwardia". W 1990 r. powrócono do nazwy "Saturn". W 1996 r. kopalnię zamknięto.

Wschodnia część Piasek w przeszłości należała administracyjnie do Będzina i oznaczana była jako Kolonia Małobądź. W jej obszarze istniało osiedle slumsów Brazylia, zamieszkiwane przez najuboższych robotników kopalni "Czeladź" oraz pobliskiej huty "Aleksander" (od 1918 "Milowice").

Po II wojnie światowej zlokalizowano w Piaskach kilka zakładów przemysłowych, które zakończyły działalność w okresie transformacji, a na bazie ich majątku powstały nowe firmy. Zbudowano osiedle domków drewnianych podarowanych przez Finów, likwidując jednocześnie Brazylię. Wkrótce potem część tej zabudowy została zniszczona, zastąpiona budownictwem z wielkiej płyty. Zniszczono także niektóre domy murowane wzniesione przez Francuzów. Ponadto wzniesiono stojący do dzisiaj pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej.

Obecnie Piaski spełniają funkcję sypialną. Występuje tu wysoki, typowy dla górniczych osiedli poziom bezrobocia oraz problemy z tym związane.