Truso
Z Wikipedii
Truso - nazwa portu bałtyckiego i portowej miejscowości handlowej w okolicy ujścia Wisły opisanej przez anglosaskiego podróżnika Wulfstana, który dotarł tam z portu Hedeby (Dania) ok. 890 roku. Opis podróży, portu, obyczajów zamieszkujących w okolicy Estów (Prusów) został umieszczony w chorografii Orozjusza przełożonej na język anglosaski przez króla Alfreda Wielkiego.
Dokładne położenie Truso było przez długi czas nieznane, pomimo iż źródła wskazują dosyć precyzyjnie na okolice ujścia Wisły do Zalewu Wiślanego. Jednak zmiany topograficzne Żuław Wiślanych utrudniły rekonstrukcję geografii tych ziem w X wieku. W ramach akcji "Archeologiczne Zdjęcie Polski" archeolog dr Marek Jagodziński rozpoczął w latach 80. badania archeologiczne na wschodnim brzegu jeziora Druzno, na wysokości wsi Janów Pomorski, kilka kilometrów na południe od Elbląga. Po kilku sezonach badawczych dzięki uzyskanemi obfitemu materiałowi i przekonującym datacjom dendrochronologicznym przyjęto, że odkryte zostało - długo poszukiwane - Truso.
Odkrycia dra Marka Jagodzińskiego dowiodły że, Truso było emporium założonym i kontrolowanym przez duńskich Wikingów. Stanowiło część ich systemu handlowego na Bałtyku i wykorzystywało lokalizację pomiędzy plemionami pruskimi a słowiańskimi. Obraz archeologiczny osady jawi się jako duży port handlowy, z osadą rzemieślniczą i kupiecką. Rozmiary Truso były porównywalne do największych ówczesnych nadbałtyckich osad portowych, takich jak Hedeby, Birka, czy Wolin. Stanowiło zatem najważniejsze centrum handlu dalekosiężnego na ziemiach pruskich. Na terenie osady odkryto liczne przedmioty wytworzone na przykład w Nadrenii lub Bizancjum.
Handlowa rola Truso zmalała w XI wieku, na co miały wpływ pożary i działania wojenne oraz zmiany polityczne w państwie pierwszych Piastów. Z czasem rolę Truso przejął założony w drugiej połowie X wieku Gdańsk. Istnieje dziś projekt odtworzenia osady dla celów turystycznych i edukacyjnych.
Istnieje teoria, że na tym terenie prowadził swą ostatnią działalność misyjną Święty Wojciech.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Strony poświęcone odkryciu Truso:
- O Truso na witrynie Elbląga
- Truso na witrynie Sprawy Nauki
- O Truso na portalu archeologicznym
- Artykuł o emporiach wikińskich, w tym o Truso
- Wywiad z odkrywcą osady
Powieści związane tematycznie z Truso:
- Mieczysław Lenckowski "Wikingowie z Truso" (opublikowana w internecie)
- Maciek Horn "Pan Samochodzik i Truso" (wydawnictwo "Warmia")