Święta Katarzyna (województwo świętokrzyskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°54'22" N 20°52'50" E
|
||||||||||||||||||||||||||
Święta Katarzyna – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bodzentyn.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Święta Katarzyna znajduje się u podnóża Łysicy (612 m. n.p.m.) - najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich. Przez wieś przepływa strumień, który jest jednym z cieków źródłowych Czarnej Nidy.
Przez wieś przechodzi czerwony szlak turystyczny im. Edmunda Massalskiego z Gołoszyc do Kuźniaków, niebieski szlak turystyczny im. E. Wołoszyna z Wąchocka do Cedzyny oraz czerwony szlak rowerowy z Cedzyny do Nowej Słupi.
W Świętej Katarzynie znajdują się domy wycieczkowe, schronisko młodzieżowe, restauracje oraz kawiarnia PTTK.
[edytuj] Historia
Podania mówią, że istniała tu kiedyś pogańska świątynia. Wg. tradycji w średniowieczu osiedlali się tu pustelnicy. W 1399 r. miał tu osiąść rycerz Wacławek, który ufundował kościółek św. Katarzyny.
W XIV w. ziemia ta należała do biskupów krakowskich. Około 1478 r. biskup Jan Rzeszowski osadził przy kościele bernardynów. Początkowo przy kościółku istniał także oddzielny dom emerytów. W 1490 r. Maciej z Pyzdr, opat świętokrzyski nadał dom wraz z kościołem bernardynom. W 1817 r. bernardyni ustąpili miejsca bernardynkom, których klasztor w Drzewicy spłonął w pożarze.
W 1910 r. powstało tu schronisko turystyczne PTK, pierwsze w Górach Świętokrzyskich. Jego założycielem był Aleksander Janowski. W 1943 r. w miejscowości stacjonował oddział niemieckiej żandarmerii pod dowództwem Alberta Szustera. Odpowiada on za wiele mordów dokonanych w okolicznych miejscowościach. W samej Świętej Katarzynie rozstrzelano łącznie 50 mieszkańców. Zbiorowe mogiły pomordowanych znajdują się na skraju lasu. W 1957 r. w Świętej Katarzynie wybudowano nowy Dom Wycieczkowy PTTK.
[edytuj] Zabytki
- Zespół klasztorny bernardynek, założony w drugiej połowie XV w., początkowo jako klasztor bernardynów. Wielokrotnie przebudowywany i obecnie w zasadzie bezstylowy. Wyjątkiem jest otoczony krużgankami renesansowy wirydarz z 1633 r. W skład zespołu klasztornego wchodzi kościół pw. św. Katarzyny. W XIX w. wyposażenie świątyni uległo zniszczeniu na skutek pożaru. Z dawnego wyposażenia zachował się wyłącznie obraz Madonny z XVI w. Figurka św. Katarzyny jest prawdopodobnie kopią figury zaginionej w pożarze. Pierwotna figura według tradycji została tu sprowadzona z północnej Afryki.
- Drewniana kapliczka św. Franciszka przy drodze na Łysicę. Obok kapliczki znajduje się źródło, uznawane przez wiernych za cudowne. Wg. tradycji woda z tego źródełka leczy choroby oczu.
- Kaplica cmentarna nazywana kapliczką Żeromskiego. Wzniesiona na początku XIX w. Na tynku znajdują się wyryte w 1882 r. podpisy Stefana Żeromskiego oraz jego szkolnego kolegi Janka Stróżeckiego. Nieopodal kapliczki znajdują się dwie mogiły: z czasów powstania styczniowego oraz z 1943 r.
[edytuj] Bibliografia
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880
- Andrzej Jankowski, Włodzimierz Sadowski, Kielce i okolice. Przewodnik, Warszawa 1983, ISBN 83-217-2407-8
- Ryszard Garus, Znakowane szlaki turystyczne woj. kieleckiego, Kielce 1990
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta: Bodzentyn
Wsie: Celiny • Dąbrowa Dolna • Dąbrowa Górna • Hucisko • Kamieniec • Kamienna Góra • Leśna • Orzechówka • Podgórze • Podkonarze • Podmielowiec • Psary-Kąty • Psary-Podłazy • Psary-Stara Wieś • Siekierno • Sieradowice Drugie • Sieradowice Pierwsze • Ściegnia • Śniadka Druga • Śniadka Parcele • Śniadka Pierwsza • Śniadka Trzecia • Święta Katarzyna • Wilków • Wiącka • Wola Szczygiełkowa • Wzdół Rządowy • Wzdół-Kolonia
Siedziba gminy: Bodzentyn