Święte Oficjum
Z Wikipedii
Święte Oficjum (łac. Sacrum Officium) właściwie Kongregacja Kardynalska Świętej Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji, instytucja inkwizycji powołana w 1542 przez papieża Pawła III odnowiona w 1564 na mocy postanowień soboru w Trydencie.
Jego zadania określiła konstytucja apostolska Licet ab initio. Był to kościelny sąd najwyższy, rozpatrujący sprawy o herezje.
Oficjum składało się z 6 kardynałów, było całkowicie niezależne od lokalnych biskupów. Miało nadzorować działalność sądów inkwizycyjnych w walce z reformacją. Pierwsze Oficjum powstało już w 1215 roku dla zwalczania pierwszych heretyków jacy się pojawiali w Europie.
Święte Oficjum uzyskało zgodę na utworzenie i podporządkowanie sobie trybunałów inkwizycyjnych we Flandrii i we włoskich posiadłościach Hiszpanii. Wkrótce potem Mediolan wyraził zgodę, jednak dopiero po wysiłkach tamtejszego arcybiskupa Karola Boromeusza. Wenecja, bardzo tolerancyjna wobec herezja, w której sporymi wpływami cieszyły się bogate środowiska żydowskie zgodziła się na utworzenie trybunału pod egidą Świętego Oficjum dopiero w 1547 roku, kiedy problem panoszącej się herezji stawał się wyraźny. Zaledwie połowa procesów Świętego Oficjum dotyczyła herezji niemieckiej i całych północnych Włoch. Bardzo dużą uwagę poświęcało magom oraz księżom i zakonnikom posądzanych o niemoralność czy o wejście w związek małżeński. Znanym przypadkiem jest Giordani Bruno, dominikanin, najpierw katolik, potem kalwinista, spalony na stosie po wyroku Świętego Oficjum 17 lutego 1600 roku(proces trwał 7 lat, Bruno pomimo polemik z przysyłanymi przez bliskich kaznodziejami, pozostał przy swoim). Po śmierci papieża Pawła III w 1559 doszło do rozruchów - wzrastające poparcie dla idei antypapieskiej i proluterańskiej(poniekąd tolerowane nawet przez niektórych kardynałów) doprowadziło do zniszczenia siedziby Świętego Oficjum, spalenia archiwum oraz uwolnienia więźniów. Pod koniec XVI wieku Święte Oficjum mogło liczyć tylko na piętnaście trybunałów, wszystkie na terenie Włoch. Po zwalczeniu głównego zadania, do jakiego zostało powołane(zatrzymać falę protestantyzmu na Półwyspie Apenińskim) jego działalność została ograniczona i rola przygasła. Reformy Świętego Oficjum dokonał dopiero w 1908 roku papież Pius X. 7 grudnia 1965 roku papież Paweł VI nakazał przekształcić Kongregację Świętego Oficjum w Kongregację Nauki(Doktryny) Wiary.
[edytuj] Ciekawostka
Scenariusz filmu "Duchy Goi" pod względem historycznym jest częściowym fałszem - akcja rozgrywająca się tuż przed i po rewolucji francuskiej ukazuje ponurą rolę Świętego Oficjum w Hiszpanii. Tymczasem trybunały Świętego Oficjum funkcjonowały już w XVI wieku jedynie na terenie Włoch, a nawet wziąwszy pod uwagę fakt, że miało ono swoje trybunały również poza obszarami włoskimi przed 1559 rokiem, to ich zakres działań co do Hiszpanii obejmował jedynie Flandrię i hiszpańskie posiadłości we Włoszech, ponieważ Królestwo Królów Katolickich posiadało już własny trybunał inkwizycjny.