77 Pułk Piechoty AK

Z Wikipedii

77 Pułk Piechoty AK – jednostka sił zbrojnych Armii Krajowej utworzona na początku 1944 w ramach akcji odtwarzania struktur Wojska Polskiego sprzed 1939.

Spis treści

1 Informacje ogólne
2 Struktura organizacyjna 1944
3 Bibliografia
4 Zobacz też

[edytuj] Informacje ogólne

Pamiątkowy obelisk 77pp na Pl. Konfederacji w Warszawie

77 Pułk Piechoty stacjonował przed 1939 w Lidzie i był częścią 19 Dywizji Piechoty. Odtworzony został w 1944 r. siłami Okręgu Nowogródek.

Liczebność wszystkich oddziałów wchodzących w skład 77. pp. wynosiła według różnych szacunków od 5 000 (w marcu 1944, zgodnie z poniższymi stanami jednostek) do blisko 7 000 (przed operacją "Ostra Brama"). Liczby te przekraczały regulaminowy stan pułku. Istniał on jednak tylko formalnie – nie stanowił jednostki operacyjnej, czego najlepszym dowodem jest fakt, że nie posiadał dowódcy ani sztabu. Kwity rekwizycyjne jednak lub inne dokumenty stemplowane były pieczęcią pułku. Elementami rzeczywistej struktury organizacyjnej wojsk partyzanckich Okręgu Nowogródek były w 1944 r. zgrupowania – bataliony 77. pp. tworzyły cztery spośród pięciu zgrupowań tego okręgu (patrz Okręg Nowogródek AK – struktura).

[edytuj] Struktura organizacyjna 1944

1. Batalion – utworzony z oddziału partyzanckiego 301.

stan: 700
dowódca: kpt. Władysław Żogło (ps. "Zych")
- adiutant: ppor. Kazimierz Dogil (ps. "Sawko")
- lekarz: ppor. Antoni Łozowski (ps. "Brodacz")
skład:

kompania – ppor. Jan Wasiewicz (ps. "Lew") – przeniesiona do 7. Batalionu (maj 1944 r.)
kompania – ppor. Józef Klukiewicz (ps. "Bartek")
kompania – ppor. Jerzy Dąbrowski (ps. "Dąb")

przynależność: Zgrupowanie Nadniemeńskie

2. Batalion - utworzony z oddziału partyzanckiego 314.

stan: 650
dowódca: kpt. Jan Borysewicz (ps. "Krysia")
- adiutant: sierż. Franciszek Załuski (ps. "Socha")
- lekarz: ppor. Ryszard Fidelski (ps. "Burda")
- kapelan: ks. ppor. cz. w. Ignacy Kryński (ps. "Poważny")
skład:

kompania – ppor. Edward Jodko (ps. "Narkiewicz") do 03.1944 r., ppor. Aleksander Dziakiewicz (ps. "Oleś") do końca 05.1944 r., ppor. Jan Borysewicz (ps. "Bzura") – stryjeczny brat Jana Borysewicza ps. "Krysia"
kompania – por. Antoni Borewicz (ps. "Antoni")
kompania – ppor. Kazimierz Krzywicki (ps. "Wiesław")

kompania zapasowa – ppor. Aleksander Dziakiewicz (ps. "Oleś")

przynależność: Zgrupowanie Północne

3. Batalion – utworzony z Uderzeniowych Batalionów Kadrowych

stan: 480
dowódca: por. Bolesław Piasecki (ps. "Sablewski")
- adiutant: ppor. Jan Wyszomirski (ps. "Wroński")
- lekarz: Stefan Goebel (ps. "Kreczetow")
- kapelan: ks. Mieczysław Suwała (ps. "Oro")
skład:

kompania – ppor. Stanisław Karolkiewicz (ps. "Szczęsny")
kompania – ppor. Ryszard Reiff (ps. "Jacek")
kompania – ppor. Stanisław Hniedziewicz (ps. "Olgierd")do 8.07.1944 r., następnie ppor. Andrzej Krasiński (ps. "Bojar")

przynależność: Zgrupowanie Wschód

4. Batalion – utworzony z oddziału partyzanckiego 312.

stan: 1600 (łącznie z 2. szwadronem 26 Pułku Ułanów)
dowódca: ppor. Czesław Zajączkowski (ps. "Ragner")
- adiutant: sierż. podch. Piotr Szymkowicz (ps. "Pietia")
- lekarz: ppor. Bronisław Oszmian (ps. "Demon")
skład:

kompania – ppor. Alfred Matulewicz (ps. "Fred")
kompania – ppor. Jerzy Bokłażec (ps. "Pazurkiewicz") do 04.1944 r., ppor. Jerzy Leszczyński (ps. "Lotnik") do 18.05.1944 r., ppor. Józef Jagielski (ps. "Pion")
kompania – sierż. NN (ps. "Zając"), ppor. Jarosław Kmita (ps. "Aleksander")do 5.03.1944 r., sierż. podch. Władysław Kołodziński (ps. "Ali")

kompania broni ciężkiej - ppor. Włodzimierz Citowicki (ps. "Mewa")

kompania samochodowa - ppor. Jerzy Bokłażec (ps. "Pazurkiewicz")

kompania szkolna - ppor. Jarosław Kmita (ps. "Aleksander") do końca 04.1944 r., ppor. Niekrasiewicz (ps. "Zemsta")

przynależność: Zgrupowanie Nadniemeńskie

5. Batalion – utworzony z konspiracyjnej kompanii Bieniakonie, pełny stan osiągnął w maju 1944 r.

stan: 300
dowódca: kpt. Stanisław Truszkowski (ps. "Sztremer")do 3.07.1944 r., kpt. Bolesław Wasilewski (ps. "Bustromiak")
- adiutant: ppor. Józef Wierzbicki (ps. "Wróblewski")
- lekarz: ppor. Jerzy Przyszwa-Strzeszewski (ps. "Janko")
- kapelan: ks. Piotr Siczek (ps. "Piotr")
skład:

kompania – ppor. Józef Malinowski (ps. "Horyń")
kompania – kpt. Stanisław Szabunia (ps. "Licho")
kompania – ppor. Czesław Stecewicz (ps. "Śmiały") do 04. 1944 r., por. Jan Bobin (ps. "Kalina")

przynależność: Zgrupowanie Północne

6. Batalion – utworzony z oddziału partyzanckiego 321.

stan: 520
dowódca: kpt. Stanisław Dedelis (ps. "Pal")
- adiutant: pchor. Władysław Kondratowicz (ps. "Lot")
- lekarz: NN (ps. "Angloameryka")
skład:

kompania – ppor. Zdzisław Bułak-Bałachowicz (ps. "Zdrój")
kompania – ppor. Jan Redzik (ps. "Nowina")
kompania – ppor. Jan Pilecki (ps. "Artur")

przynależność: Zgrupowanie Wschód

7. Batalion – utworzony z oddziału partyzanckiego działającego w ośrodku szczuczyńskim

stan: 780
dowódca: ppor. Bojomir Tworzyański (ps. Ostoja") od 15.03.1944 r. do początku 04.1944 r., por./mjr Jan Piwnik (ps. "Ponury") do 16.06.1944 r., następnie ppor. Bojomir Tworzyański (ps. Ostoja")
- adiutant: ppor. Bronisław Filipowicz (ps. "Mały") do 16.06.1944 r., potem chor. Wacław Ługowski (ps. "Burza")
- lekarz: Jan Kondrat (ps. "Jontek")
skład:

kompania – ppor. Jan Borysewicz (ps. "Bzura") do 1. poł. 04.1944 r., ppor. Bojomir Tworzyański (ps. "Ostoja") do 16.06.1944 r., ppor. Witold Ginel (ps. "Czertwan"), por. Jan Woźniak (ps. "Kwaśny")
kompania – ppor. Eugeniusz Klimowicz (ps. "Okoń")
kompania – ppor. Jan Wasiewicz (ps. "Lew") – po przeniesieniu z 1. Batalionu
kompania - por. Jan Woźniak (ps. "Kwaśny"), następnie ppor. NN (ps. "Aleksander")

przynależność: Zgrupowanie Zachód

8. Batalion "Bohdanka" – utworzony z Samodzielnych Kompanii Zdzięcioł-Nowojednia "Stawy-Mydło" oraz Nowogródek "Stawy-Ryby"

stan: 200
dowódca: ppor. Tadeusz Mossakowski (ps. "Jastrzębiec") do 7.06.1944, Tadeusz Drobniak (ps. "Jarosz") do 4.07.1944 r., ppor. Józef Zwinogrodzki (ps. "Turkuć")
adiutant: Julian Horodecki (ps. "Tor")
lekarz: NN (ps. "Kocur")
skład:

kompania – ppor. Józef Zwinogrodzki (ps. "Turkuć")
kompania - ppor. Wacław Janikowski (ps. "Jurand")

przynależność: Zgrupowanie Nadniemeńskie

[edytuj] Bibliografia

Jan Wasiewicz, Józef Wilbik, Krótki zarys organizacji Okręgu Nowogródek, [w:] Ze wspomnień żołnierzy AK Okręgu Nowogródek, oprac. Eugeniusz Wawrzyniak, Warszawa 1988.
Jan Erdman, Droga do Ostrej Bramy, Warszawa 1990, s. 274-275 i in.
IV Batalion 77 Pułku Piechoty Armii Krajowej Okręgu Nowogródzkiego – "Nów" 1943-1945, zebrał i oprac. Roman Wincenty Gwiżdż, Gdańsk 1998.
Kazimierz Krajewski, Na Ziemi Nowogródzkiej "Nów" - Nowogródzki Okręg Armii Krajowej, Warszawa 1997.