Acheiropoietos

Z Wikipedii

Acheiropoietos (grec. Αχειροποίητος; ros. нерукотворный - nie ręką ludzką uczyniony) - w ikonografii chrześcijańskiej najstarsze przedstawienie Jezusa Chrystusa powstałe w sposób nadprzyrodzony, bez udziału człowieka, poprzez odbicie wizerunku twarzy na chuście lub całunie. W prawosławiu ikona typu Acheiropoietos nazywana jest ikoną ikon - uważana jest za obraz uzasadniający wszelkie inne wyobrażenia religijne, stanowi prototyp i źródło wszelkich innych przedstawień, jako obraz łączący w sobie nieopisywalne Bóstwo i opisywalne człowieczeństwo Chrystusa. We wschodniej tradycji chrześcijańskiej, stanowi też najważniejsze świadectwo przemawiające za kultem ikon (przeciw ikonoklazmowi oraz dowód prawdziwości wcielenia drugiej osoby Trójcy.

Wśród przedstawień Chrystusa wyróżnia się dwa typy acheiropoietosu:

• mandylion, czyli obraz przedstawiający głowę Chrystusa spokojnego, nie cierpiącego, często podtrzymywaną przez dwóch aniołów, znany od VI wieku, popularny zwłaszcza w sztuce bizantyjskiej i chrześcijaństwie wschodnim; wg tradycji (prawosławnej) pierwszym odbiciem na tkaninie twarzy Chrystusa był wizerunek, który powstał po zetknięciu z Jego twarzą po to, by uzdrowić króla Edessy
• veraicon, czyli chusta św. Weroniki, obraz przedstawiający twarz Chrystusa cierpiącego, który miał powstać dzięki podaniu przez Weronikę idącemu na Golgotę Chrystusowi chusty do otarcia twarzy - typ popularny w Kościele rzymskokatolickim (w tradycji zachodniej za odmianę acheiropoietosu uważa się też Całun Turyński)

Istnieją też a. związane z Matką Boską. Do najsłynniejszych należy wyobrażenie Matki Boskiej z Gwadelupe zachowane na płaszczu indianina, któremu ukazała się Maryja.