Aleksander Danielak

Z Wikipedii

Aleksander Danielak (ur. 17 marca 1919, zm. 19 lipca 1972), polski lotnik bombowy - nawigator.

Urodził się w Złotonoszy na terenie obecnej Ukrainy. Jego ojciec był radzieckim komunistą, członkiem WKP(b), lecz w 1920 jego rodzina powróciła do Polski. Aleksander Danielak do szkoły uczęszczał w Łucku. Interesując się lotnictwem, ukończył kurs szybowcowy. W 1936 i 1937 starał się o przyjęcie do wojskowej szkoły pilotów, lecz nie został przyjęty z uwagi na działalność polityczną ojca. Powołany jednak został do służby wojskowej w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie, gdzie udało mu się odbyć przeszkolenie jako strzelec pokładowy. W 1939 roku został przydzielony do 212 Eskadry Bombowej, latającej na nowoczesnych bombowcach PZL.37 Łoś, jako górny strzelec, w stopniu kaprala.

Podczas kampanii wrześniowej eskadra, przemianowana na 12. Eskadrę Bombową, weszła w skład Brygady Bombowej. 4 września 1939, podczas pierwszego lotu bojowego, po bombardowaniu kolumny motorowej w okolicy Wielunia, samolot Danielaka nr 72.16 został zestrzelony przez myśliwce. Danielak i dolny strzelec Konstanty Gołębiowski uratowali się na spadochronach, wcześniej zestrzeliwując (wg relacji Gołębiowskiego) jeden myśliwec Bf 109 (pozostali dwaj członkowie załogi, dowodzonej przez ppor. Kazimierza Dzika, zdołali z oparzeniami awaryjnie wylądować). Danielak następnie walczył w obronie Warszawy w Lotniczym Oddziale Szturmowym, gdzie został ranny w rękę. Po upadku Warszawy, udało mu się uniknąć niewoli, po czym przedostał się do rodziny, na tereny polskie pod okupacją radziecką.

W 1944 Danielak zgłosił się do formowanego w ZSRR lotnictwa Ludowego Wojska Polskiego. Po przeszkoleniu na nawigatora, w stopniu starszego sierżanta, następnie chorążego, został przydzielony do 2 Pułku Nocnych Bombowców "Kraków". Latał tam jako strzelec-nawigator lekkiego samolotu bombowego Po-2, w załodze z pilotem por. Borysem Gawryłowem (Rosjaninem), następnie Jerzym Nieciengiewiczem. Wykonywał głównie misje na bombardowanie nocne pozycji niemieckich, uczestnicząc w działaniach na całym szlaku bojowym pułku, od 11 września 1944. W nocy z 13 na 14 września 1944, jako pierwsza załoga, zapoczątkował zrzuty zaopatrzenia i broni ze strony radzieckiej dla powstańców warszawskich. Podczas wojny wykonał 119 lotów bojowych, wojnę ukończył w stopniu porucznika nawigatora. Tuż po wojnie, brał udział w walkach z oddziałami UPA w Bieszczadach, wykonując 11 lotów bojowych.

Po wojnie pozostał w polskim lotnictwie wojskowym. W 1950 ukończył akademię lotniczą w ZSRR. Był jednym z najbardziej aktywnych kombatantów popularyzujących tradycje polskiego lotnictwa przez prelekcje, spotkania z młodzieżą i artykuły wspomnieniowe. Uzyskał stopień pułkownika nawigatora. Zmarł 19 lipca 1972 w Warszawie.

Był odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (V kl.), Krzyżem Walecznych, srebrnym medalem "Zasłużony na Polu Chwały", Medalem X-lecia PRL i innymi odznaczeniami.