Po-2

Z Wikipedii

Po-2
Po-2 w Muzeum Lotnictwa Polskiego
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Polikarpow
Typ	samolot szkolny i wielozadaniowy
Konstrukcja	mieszana metalowo-drewniana
Załoga	2 osoby
Historia
Data oblotu	7 stycznia 1928
Wycofanie ze służby	1954
Dane techniczne
Napęd	1 × Szwecow M-11, gwiazdowy
Moc	100 KM (75 kW), (125 KM późniejsze wersje)
Wymiary
Rozpiętość	11,4 m
Długość	8,17 m
Powierzchnia nośna	33,15 m²
Masa
Własna	770 kg
Startowa	1350 kg
Osiągi
Prędkość maksymalna	152 km/h
Prędkość wznoszenia	2,78 m/s (0,6 m/s z bombami)
Pułap	3000 m
Zasięg	400 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 × Karabin maszynowy SzKAS kal. 7,62 mm 2 × Bomby po 120 kg 4 × pociski rakietowe RS-82
Użytkownicy
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Po-2 — radziecki dwupłatowy samolot szkolny i wielozadaniowy, zaprojektowany w 1928 w biurze konstrukcyjnym Nikołaja Polikarpowa. Do roku 1944 maszyna była oznaczona jako U-2, a jej popularna nazwa to Kukuruźnik. W kodzie aliantów oznaczony jako Mule od ang. Muł.

Po-2 był wykorzystywany głównie do szkolenia pilotów, a także do zadań agrolotniczych, czyli opryskiwania pól. Podczas II wojny światowej wsławił się jako nocny bombowiec. Należące do Korei Północnej maszyny Po-2 były wykorzystywane na początku lat 50. podczas wojny koreańskiej.

Spis treści 1 Historia 2 Wersje 2.1 Polskie wersje licencyjne 3 Użycie bojowe 4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Po-2 zasłynął z tego, że był nieprzerwanie eksploatowany przez 35 lat i wyprodukowano go w ilości ponad 33 tysiące egzemplarzy, a wraz z maszynami licencyjnymi ponad 40 tysięcy.

Nikołaj Polikarpow w roku 1927 opracował U-2, jako standardowy samolot szkolny dla radzieckiego lotnictwa wojskowego i aeroklubów, który wszedł do produkcji seryjnej w roku 1930. Maszyna posiadała wiele zalet, głównie nieskomplikowaną technologię produkcji, prostą obsługę, krótka drogę startu i lądowania oraz możliwość latania w każdych warunkach atmosferycznych. W przypadku awarii naprawa nie przysparzała większych problemów.

Dwumiejscowe samoloty szkolne miały dwa fotele umieszczone jeden za drugim w układzie tandem i podwójny układ sterowniczy. Wersja U-2SP miała trzy ustawione za sobą miejsca dla pilota i dwóch pasażerów i służyła jako wojskowy samolot łącznikowy, a w lotnictwie cywilnym do komunikacji międzymiastowej. Modele oznaczone U-2AP z zamontowanym zbiornikiem i urządzeniem rozpylającym stosowane były w rolnictwie i leśnictwie do rozpylania środków chemicznych. Wersja U-2S wyposażona była w nosze do transportu chorego. Na liniach Aerofłotu stosowano wersje kabinowe oznaczone U-2L (Po-2L). Ich modyfikacje mogły przewieźć nawet do 6 osób. Ogółem w latach 1930-1940 wyprodukowano 1235 egzemplarzy U-2. Kolejne maszyny po śmierci konstruktora w 1944 roku zostały przemianowane na jego cześć na Po-2.

Podczas wojny U-2 były używane do celów ćwiczebnych, transportowych i bojowych. W latach 1948-1954 Po-2 były produkowane w Polsce pod oznaczeniem CSS-13.

[edytuj] Wersje

• U-2 — podstawowa wersja produkcyjna budowana od roku 1930 roku w wielu odmianach wojskowych i cywilnych. Używany głównie jako lekka maszyna transportowa, rozpoznawcza i szkolna. Napęd stanowił tłokowy silnik gwiazdowy Szwecow M-11 o mocy 100 KM (75 kW), a w późniejszych wersjach mocniejsza wersja 150 KM (110 kW). Niektóre z maszyn posiadały zakrytą kabinę, narty lub pływaki.
• E-23 — samolot eksperymentalny zbudowany w 1934 w Związku Radzieckim do testów w locie odwróconym.
• U-2P — wodnosamolot budowany w niewielkiej liczbie egzemplarzy.
• U-2SSz — samolot łącznikowy.
• U-2SP — powojenna wersja transportowa z dwoma lub czterema miejscami pasażerskimi. Niektóre maszyny tej wersji były wykorzystywane do zwiadu powietrznego lub fotografowania z powietrza.
• U-2A — jednomiejscowa wersja ze zbiornikiem na 200 kg środków chemicznych i urządzeniem rozpylającym.
• U-2S — samolot sanitarny z możliwością przymocowania dwóch par noszy pomiędzy płatami lub nad nimi.
• U-2L (Po-2L) — wersja kabinowa z dwoma miejscami pasażerskimi
• U-2LSz — lekki samolot szturmowy uzbrojony w karabin maszynowy SzKAS kalibru 7,62 mm, dwie bomby po 120 kg pod skrzydłami oraz pociski rakietowe RS-82. Do tej wersji przebudowano większość maszyn z przedwojennej produkcji.
• U-2LNB — lekki nocny bombowiec produkowany od początku 1941 roku.
• U-2WS — główny samolot radzieckich sił powietrznych uzbrojony tak jak U-2LNB. W 1945 roku w służbie znajdowało się ponad 9000 maszyn tego typu już pod nowym oznaczeniem Po-2WS.

[edytuj] Polskie wersje licencyjne

• CSS-13 — wersja Po-2 produkowana po II wojnie światowej.
• CSS-S-13 — wersja samolotu sanitarnego U-2S produkowana po II wojnie światowej.

[edytuj] Użycie bojowe

Chociaż U-2 był na początku wojny (jako samolot bojowy) maszyną całkowicie przestarzałą, to wykorzystywano go bardzo intensywnie do nękających ataków na cele naziemne i jako samolot transportowy. Walczący na froncie wschodnim żołnierze Wehrmachtu przezwali go, od charakterystycznego odgłosu silnika maszyną do szycia (niem. Nähmaschine).

Najsłynniejszą jednostką wykorzystującą samoloty U-2 był 588 Pułk Bombowców Nocnych, w którego skład (zarówno personel naziemny jak i latający) wchodziły same kobiety. Zadaniem pułku było nocne nękające bombardowanie znajdujących się na tyłach wroga instalacji militarnych. Dwie najbardziej utytułowane pilotki Katia Riabowa i Nadia Popowa wykonały jednej nocy rekordową liczbę 18 misji bombowych. Skutkiem działań kobiecej jednostki były nie tylko straty materialne, ale także obniżenie morale żołnierzy niemieckich, którzy nazwali pilotki nocnymi wiedźmami (niem. Nachthexen, ros. Ночные Ведьмы). Efekt psychologiczny nocnych działań potęgowała również taktyka nalotów. Samoloty w szerokich kręgach nad własnym lotniskiem nabierały wysokości (prędkość wznoszenia z bombami zaledwie 0,5-0,6 m/sek), zaś w pobliżu linii wroga atakowały bombami 50 kg z lotu szybowego (z silnikami pracującymi na mocy minimalnej) gdy jedynym odgłosem był szum skrzydeł, metalowych linek usztywniających konstrukcję, oraz świst i eksplozje bomb. Po zrzucie bomb (maksymalnie 6 bomb po 50 kg) maszyny na pełnej mocy oddalały się z miejsca ataku. Pilotki 588 Pułku były wielokrotnie odznaczane Orderem Czerwonego Sztandaru i Bohatera Związku Radzieckiego, a niektóre z nich z blisko 1000 misji na koncie wzięło udział w bitwie o Berlin w 1945. Kukuruźnik wbrew pozorom był maszyną bardzo trudną do zestrzelenia przez samoloty Luftwaffe ze względu na to, że jego prędkość maksymalna była niższa niż prędkość przeciągnięcia myśliwców niemieckich Messerschmitt Bf 109 i Focke-Wulf Fw 190 co znacznie utrudniało celowanie. Znacznie groźniejszy był ostrzał z ziemi, dlatego maszyny te w dzień nie wykonywały tego typu lotów.

Po-2 były także używane w ramach akcji "Wisła" w 1946 roku do do rozpoznawania położenia band UPA, oraz do ich ostrzeliwania i bombardowania w ramach wsparcia piechoty.

Uzbrojenie polskich Po-2 stanowił karabin maszynowy SzKAS lub Diegtiariowa kal.7,62 mm obsługiwany przez obserwatora, który wyrzucał z kabiny również granaty F-1.

W latach 1950-1953 samoloty Po-2 były wykorzystywane lokalnie podczas wojny koreańskiej. Również na tym froncie okazało się, że samoloty te są bardzo trudne do zestrzelenia ze względu na małe rozmiary, konstrukcję drewnianą krytą płótnem, która bardzo słabo odbija promieniowanie radarowe co utrudniało zlokalizowanie maszyn w przestrzeni przez amerykańskie myśliwce nocne.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Galeria Po-2/CSS-13 (pol)
• Po-2 w witrynie Pilotfriends] (en)