Aleksander Wolszczan

Z Wikipedii

Aleksander Wolszczan w obserwatorium w Piwnicach

Planety orbitujące wokół PSR 1257+12 (wizja artysty)

Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku^[1]) – polski astronom, odkrywca pierwszych planet spoza Układu Słonecznego, wyróżniony jako Torunianin XX wieku.

[edytuj] Działalność naukowa

W 1969 r. ukończył Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1973 na stażu w Instytucie Maksa Plancka w Bonn. W 1975 na macierzystej uczelni uzyskał stopień doktora fizyki za pracę poświęconą pulsarom. Od 1982 na stałe za granicą.

We wrześniu 1990 roku przy pomocy radioteleskopu w Arecibo (Portoryko) odkrył pierwsze 3 planety poza Układem Słonecznym, krążące wokół pulsara PSR B1257+12 w konstelacji Panny. Odkrycie zostało oficjalnie zaprezentowane na zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Atlancie w styczniu 1992 i opublikowane w naukowym czasopiśmie - Nature w dniu 9 stycznia 1992 roku. W 1992 roku otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za odkrycie pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego.

Od 1992 roku prowadzi badania i wykłada jako profesor astronomii i astrofizyki na Uniwersytecie Stanowym Pensylwania (Penn State) oraz swej macierzystej uczelni.

Dnia 22 marca 1994 roku opublikował pełne wyniki badań swego odkrycia w czasopiśmie Science. Wyróżniony przez pismo Nature jako autor jednego z 15 fundamentalnych odkryć z dziedziny fizyki upublicznionych przez wydawnictwo.

W 1996 roku otrzymał nagrodę Beatrice M. Tinsley Prize z rąk Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego (American Astronomical Society). Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z dnia 11 listopada 1997 roku, za wybitne zasługi dla nauki polskiej, został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Miasta Szczecina - od 2006 r.

W lutym 2005 roku na konferencji w Aspen w Kolorado ogłosił, że wraz z Maciejem Konackim odkrył jeszcze czwartą planetę w tym układzie.

W maju 2007 roku wraz z grupą polskich astronomów odkrył planetę HD 17092 b krążącą wokół gwiazdy HD 17092. Do tego celu użył teleskopu Hobby-Eberly w Teksasie.

Został uhonorowany w toruńskiej Alei Gwiazd, gdzie na Rynku Staromiejskim odsłonił pierwszą z "katarzynek" - podpisów słynnych torunian.

[edytuj] Aleksander Wolszczan w filmie

W 2007 roku powstał film dokumentalny, w reżyserii Jana Sosińskiego pod tytułem "Gwiazdor - Aleksander Wolszczan". Obraz przybliża sylwetkę naukowca oraz przedstawia jego zainteresowania i opowieści dotyczące wcześniejszego życia w Polsce^[2].

Przypisy

↑ Prof. dr hab. Aleksander Wolszczan. fnp.org.pl.
↑ Piwowar, Małgorzata. Dokument o spadkobiercy Mikołaja Kopernika. Rzeczpospolita. Wtorek, 30 października 2007 roku, 254 (7851), 20.