Andrzej Wantuła
Z Wikipedii
bp Andrzej Wantuła | |
Data wyboru | 2 maja 1959r. |
Urodzony | 26 listopada 1905r. Ustroń |
Bp Andrzej Wantuła (ur. 26 listopada 1905 r. w Ustroniu, zm. 15 czerwca 1975 r. w Warszawie), biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Był synem Jana Wantuły i Anny ze Szczepańskich. Ukończył szkołę ludową w Ustroniu i gimnazjum polskie w Cieszynie. 25 października 1936 r. zawarł związek małżeński z Julią Blasbalg z Ustronia.
W 1925 r. Andrzej Wantuła zaczął studia na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, ukończył je w 1929 roku i wyjechał na studia do Francji (studiował w Montpelier, Strasburgu i Paryżu). Dnia 25 października 1931 r. w kościele ap. Piotra i Pawła w Wiśle został ordynowany na księdza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Został wikariuszem w Wiśle, w 1933 roku drugim proboszczem, a w następnym roku - po przejściu księdza Jerzego Mrowca na emeryturę - pierwszym i zarazem jedynym proboszczem. W 1937 roku obronił doktorat zatytułowany Porządek kościelny Wacława Adama.
Po wybuchu II wojny światowej, będąc pastorem w Wiśle, wygłaszał kazania w języku polskim, nie chcąc podporządkować się nakazowi gestapo wygłaszania ich po niemiecku. W konsekwencji 11 maja 1940 roku został aresztowany. Więziony w Cieszynie i Mysłowicach, po pobycie w Dachau ostatecznie trafił do obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen w Austrii.
Od 24 marca 1945 r. przebywał na emigracji w Londynie, w 1948 r. wrócił do kraju. W latach 1948-1956 był proboszczem w Wiśle, w latach 1954-1956 był prorektorem ChAT.
W dniu 2 maja 1959 r. Synod Kościoła wybrał ks. prof. dr. Andrzeja Wantułę biskupem Kościoła w Polsce. W latach 1963-1970 był wiceprzewodniczącym Światowej Federacji Luterańskiej w Genewie, a w Polsce był wieloletnim wiceprezesem Polskiej Rady Ekumenicznej. W lutym 1975 roku na pierwszej sesji VI Synodu zrezygnował z urzędu biskupa. W dniu 6 kwietnia 1975 r. biskup dr Andrzej Wantuła przeszedł w stan spoczynku.
[edytuj] Wybrane publikacje
- Z przeszłości szkoły ewangelickiej w Wiśle (1933)
- Zwięzłe wiadomości z historii Kościoła chrześcijańskiego (1939)
- Zarys homiletyki ewangelickiej (1974)
[edytuj] Bibliografia
- Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 257-258.
- Pilch J., Inne spojrzenie na fakty, "Kalendarz Cieszyński 1993", Cieszyn 1992, s. 50-52.
- Sosna W., Wierzę, że się jeszcze przydam, "Kalendarz Cieszyński 2001", Cieszyn 2000, s. 282-285.
- Żyszkowska, B. (ed.), Losy wojenne Ks. Andrzeja Wantuły, Cieszyn 2005.