Ann Radcliffe

Z Wikipedii

Ann Radcliffe (ur. 6 lipca 1764 w Londynie, zm. 7 lutego 1823 tamże) - angielska preromantyczna poetka i powieściopisarka, która wywarła wielki wpływ na twórców dojrzałego romantyzmu. Autorka licznych romansów sentymentalnych oraz powieści gotyckich, uważana za prekursorkę horroru oraz "melodramatu w literaturze"^[1]. Za życia nazywana Szekspirem powieściopisarzy^[2]. Jej postać stała się dla Edgara Allana Poego inspiracją do napisania Portretu owalnego^[3].

Spis treści 1 Życie 2 Twórczość 2.1 Wpływ 3 Dzieła 4 Przypisy

[edytuj] Życie

Ann Radcliffe urodziła się w dzielnicy Londynu Holborn, w zamożnej rodzinie mieszczańskiej Wardów. W 1787 w Bath wyszła za mąż za wydawcę i właściciela magazynu The English Chronicle, Williama Radcliffe'a, z którym nie miała dzieci. W tym czasie zwiedziła Holandię i Nadrenię, zafascynowała się również obrazami francuskich i włoskich pejzażystów. Czytała bardzo dużo, zwłaszcza Szekspira, Miltona, Spencera czy Collinsa.

Zmarła w 1823, prawdopodobnie z powodu zapalenia płuc.

[edytuj] Twórczość

Pisarstwo Ann Radcliffe narodziło się dość przypadkowo; z początku miało być sposobem walki z tęsknotą za wiecznie nieobecnym w domu mężem, z czasem przeradzając się w pasję i przekonanie w moc własnego pisarstwa.

Pierwszymi dziełami Radcliffe były powieści sentymentalne oraz romanse, które w późniejszym czasie inspirowały takich twórców jak: Jane Austen czy Charlotte Brontë. Sławna stała się jednak dzięki tzw. "romanse grozy", zwane też powieściami gotyckimi, w których elementy grozy właściwe dla dojrzałego romantyzmu wzbogacają sentymentalną fabułę. Dzięki powieściom: Tajemnice zamku Udolpho (The Mysteries of Udolpho) oraz Italczyk albo konfesjonał czarnych pokutników (The Italian), Radcliffe zwykło się współcześnie stawiać obok Horacego Walpole'a i Matthew Gregory Lewisa w rzędzie największych prekursorów literatury grozy. Cechą charakterystyczną pisarstwa Radcliffe (w odróżnieniu od dwóch pozostałych wymienionych pisarzy) była drobiazgowa analiza racjonalistyczna wszelkich wykreowanych wcześniej wątków irracjonalnych, co z kolei bliskie jest duchowi Oświecenia.

Powieści Radcliffe wypełniają opisy egzotycznych miejsc, których autorka nigdy w życiu nie zwiedziła, znajomość ich opierając wyłącznie na dziełach malarskich i literackich.

[edytuj] Wpływ

Wpływ pisarstwa Radcliffe na późniejszych twórców ocenia się jako duży.

Do grona pisarzy zafascynowanych jej twórczością należeli: Edgar Allan Poe, Jules Verne czy Arthur Conan Doyle; racjonalizm autorki Italczyka imponował bowiem pionierom powieści kryminalnej i detektywistycznej. Inni twórcy poddani wpływom Radcliffe byli: John Keats, Lord Byron, Percy Shelley, William Wordsworth, Samuel Taylor Coleridge, Charles Dickens, Daphne du Maurier oraz XIX wieczne pisarki nurtu kobiecego - wspomniana wyżej Austen i Brontë, Elizabeth Barrett Browning. Ann Radcliffe inspirowała również polskich twórców romantycznych - Zygmunta Krasińskiego oraz Annę Mostowską.

[edytuj] Dzieła

• The Castles of Athlin and Dunbayne (1789)
• The Sicilian Romance (1790)
• The Romance of the Forest (1791)
• Tajemnice zamku Udolpho (The Mysteries of Udolpho, 1794)
• Italczyk albo konfesjonał czarnych pokutników (The Italian, 1796)

Przypisy