Bankowość elektroniczna
Z Wikipedii
 |
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem E-banking. (dyskusja) |
Bankowość elektroniczna - forma usług oferowanych przez banki, polegająca na umożliwieniu dostępu do rachunku za pomocą urządzenia elektronicznego (komputera, bankomatu, terminalu POS, telefonu, telefonu komórkowego) i linii telekomunikacyjnych. Usługi bankowości elektronicznej są także określane jako telebanking (bankowość zdalna).
Zależnie od wykorzystanych rozwiązań umożliwia wykonywanie operacji pasywnych (np. sprawdzanie salda i historii rachunku) oraz aktywnych (np. dokonanie polecenia przelewu, założenie lokaty terminowej).
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Na świecie
Pierwszy bankomat uruchomiono w 1964 r. w Stanach Zjednoczonych, w Europie - w Wielkiej Brytanii w 1967 r., rok później we Francji, Szwajcarii i Szwecji. Na przełomie lat 60. i 70. pojawiły się one w Japonii. W roku 1984 w Finlandii po raz pierwszy wprowadzono do użytku system home banking umożliwiający kontakt z bankiem przy pomocy komputera. W 1995 r. Security First Network Bank w USA umożliwił świadczenie usług bankowych poprzez Internet, zaś transakcje internetowe w Europie były po raz pierwszy świadczone w 1996 r. przez banki fińskie i szwedzkie.
[edytuj] W Polsce
W Polsce pierwszą formą bankowości elektronicznej były bankomaty, które zainstalował Bank Pekao S.A. w roku 1990 r. Karty płatnicze dopuszczono do użycia w 1993 r. za sprawą Zarządzenia Prezesa NBP (z 11 grudnia 1992 r.). W tym samym roku pierwszy polski bank zaoferował klientom korzystanie z home bankingu: był to BRE Bank, którego system BRESOK (w unowocześnionej formie) funkcjonuje do dziś. Świadczenie usług przez Internet jako pierwszy zaoferował w 1998 r. Powszechny Bank Gospodarczy SA w Łodzi. Rok później elektroniczny oddział tego banku w wyniku fuzji został włączony do Pekao S.A. W 2000 roku został uruchomiony pierwszy wirtualny bank w Polsce: mBank.
[edytuj] Sposoby komunikacji w bankowości elektronicznej
[edytuj] Internet Banking
Home banking - polega na umożliwieniu klientowi komunikacji z bankiem za pomocą komputera, łącza telekomunikacyjnego oraz specjalistycznego oprogramowania po stronie klienta.
Bankowość internetowa - polega na przeprowadzaniu usług i transakcji bankowych z wykorzystaniem sieci internet. Witryna internetowa banku umożliwia dokonywanie on-line różnorodnych operacji na rachunku. Do korzystania potrzebny jest komputer, przeglądarka WWW na nim zainstalowana oraz dostęp do sieci internet.
Bankowość internetowa - jako jeden wiodący instrument bankowości elektronicznej jest alternatywnym w stosunku do oddziału bankowego kanałem dystrybucji wykorzystującym Internet do świadczenia usług bankowych. Podstawową ideą bankowości elektronicznej jest elektroniczna obsługa klienta przez włączenie tego klienta jako użytkownika do skomputeryzowanego systemu bankowego. Istotą jej jest zaś możliwość korzystania z usług bankowych niezależnie od miejsca i czasu. Witryna internetowa banku umożliwia klientom dokonywanie on-line różnorodnych operacji na ich rachunkach. Do korzystania z zalet i-bankowości potrzebny jest komputer, zainstalowana na nim przeglądarka stron WWW oraz dostęp do sieci Internet.
[edytuj] Phone Banking i Mobile Banking
Usługi bankowe dostępne za pośrednictwem telefonu nazywamy bankowością telefoniczną lub phone bankingiem. Te dostępne dzięki urządzeniom przenośnym, głównie telefonom komórkowym, określamy jako bankowość mobilną lub mobile banking.
Operacje bankowe przez telefon mogą być realizowane na kilka sposobów: poprzez kontakt z operatorem (Call Center) lub automatyczny serwis telefoniczny IVR oraz przy użyciu telefonu komórkowego za pomocą SMS lub technologii WAP.
Operacje wykonywane za pomocą bankowości telefonicznej możemy podzielić na pasywne i aktywne. Pasywne to takie, gdzie klient odbiera jedynie informacje dotyczące rachunku. Najprostszą i najczęściej wykonywaną operacją pasywną jest sprawdzenie salda rachunku. Inne, dostępne w większości serwisów telefonicznych, usługi to sprawdzanie historii rachunku bądź uzyskiwanie informacji o aktualnych stopach oprocentowania lub kursach walut. Usługi aktywne bankowości telefonicznej to takie, które powodują zmianę salda i historii rachunku. Do typowych operacji aktywnych zaliczyć możemy przelewy oraz dyspozycje dotyczące lokat terminowych.
[edytuj] Telegazeta
Istnieje też możliwość sprawdzenia stanu konta przez telegazetę. W Polsce tą usługę proponował wyłącznie Invest Bank. Klient musiał zadzwonić do teleserwisu banku, podać (tonowo) swój numer PESEL oraz hasło. Serwis podawał numer strony telegazety. Od tej chwili na podanej stronie telegazety programu Polsat przez 3 minuty były wyświetlane dane konta (saldo i operacje). Tak wyświetlane informacje dostępne były dla wszystkich osób posiadających telewizor z telegazetą. Pomimo iż bank nie wyświetlał nazwy klienta i numeru rachunku, a czas wyświetlania danych konta był stosunkowo krótki to taki sposób prezentacji oznaczał brak poufności danych.
[edytuj] Email
Niektóre banki oferują dostęp do konta przez email. Jest to dostęp pasywny, tzn. klient nie może wykonywać żadnych operacji. Dobrym przykładem jest PKO BP, który wysyła swoim klientom każdego dnia informacje o zmianach na rachunku. Jeśli danego dnia nie zostanie wykonana żadna operacja bank nic nie wyśle. Wysyłany email to normalny wyciąg bankowy. Zawiera informacje o saldzie początkowym, wykonanych operacjach, ich dacie oraz na koniec o saldzie końcowym.
[edytuj] Karty płatniczne
Za pomocą karty płatniczej klienci mogą dokonywać operacji w bankomatach i wpłatomatach oraz dokonywać transakcje za pośrednictwem terminali POS.
[edytuj] Korzyści płynące z bankowości elektronicznej
[edytuj] Dla klienta
• niższe koszty przeprowadzonych operacji - poprzez eliminację zarówno pośrednich jak i bezpośrednich kosztów obsługi klienta oferowane usługi stały się bardziej atrakcyjne pod względem cenowym.
• zwiększenie satysfakcji - dostępność wirtualnych usług bankowych 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu daje klientom komfort psychiczny jak i w znacznym stopniu stanowi duże udogodnienie z racji dostępu do usług bankowych z dowolnego miejsca bez konieczności fizycznej obecności w placówce banku.
• bieżący kontroling - bankowość elektroniczna umożliwia swoim klientom sprawowanie bieżącej kontroli nad własnym rachunkiem, sprawdzenie salda, dokonywanie transakcji bezgotówkowych, co jest gwarancją poczucia bezpieczeństwa a także formą nadzoru sytuacji finansowej.
• wygodna komunikacja - bankowość elektroniczna oznacza brak konieczności stania w kolejkach do okienka bankowego (a nawet wychodzenia z domu) szybki i łatwy dostęp do informacji. Wszystko czego potrzebuje klient by mieć dostęp do pełnej informacji to urządzenie elektroniczne (np.: telefon, komputer)
[edytuj] Dla banku
• zwiększenie wyników finansowych banku - co w głównej mierze wynika ze zmniejszenia kosztów stałych dla banku lub też rozłożenia ich na większą liczbę użytkowników.
• promowanie szerokiego asortymentu usług i produktów - bankowość elektroniczne jest szybkim kanałem dostępu zarówno do już pozyskanych jak i potencjalnych klientów. Internet, telefon, WAP czy SMS stanowią wygodny sposób do informowania klienta o nowych usługach, aktualnych stopach procentowych czy też kampaniach promocyjnych.
• możliwość zebrania cennych informacji o klientach - operacje dokonywane przez klientów są skrupulatnie analizowane w celu wyselekcjonowania ich segmentów, preferencji i lepszego dostosowania usług do potrzeb klienta.
• indywidualizacja oferty - analiza preferencji klienta pozwala na stworzenie profilu klienta i sporządzenia specjalnej dla niego oferty spełniającej jego oczekiwania i indywidualne preferencje.
• możliwość dotarcia do licznej grupy - elektroniczne kanały dostępu stanowią idealny nośnik informacji zarówno do klienta indywidualnego jak i masowego przejawiającego zainteresowanie usługami bankowymi.
[edytuj] Bezpieczeństwo
Jednym z głównych problemów bankowości internetowej są systemy bezpieczeństwa.Systematyczny wzrost wartości transakcji w internecie uzasadnia konieczność ciągłego doskonalenia systemów bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo transakcji ma podstawowe znaczenie w budowaniu zaufania pomiędzy klientem a bankiem. Mimo, że obecnie stosowane rozwiązania techniczne zapewniają niezbędny poziom bezpieczeństwa transakcji przeprowadzanych za pomocą internetu, nadal widoczna jest bariera psychologiczna, która skutecznie wpływa na liczbę instytucji decydujących się na transakcje sieciowe. Ciągła praca nad doskonaleniem zabezpieczeń tych systemów i sukcesy w tej dziedzinie powodują jednak, że usługi oferowane przez banki internetowe stają się równie pewne, jak usługi banków uniwersalnych.
Cztery główne metody zapewniające bezpieczeństwo to:
1. Szyfrowana transmisja danych - realizowana za pośrednictwem protokołu SSL
2. Proste uwierzytelnianie - (identyfikator, hasło, PIN)
3. Silne uwierzytelnianie - (np. token, certyfikat użytkownika, klucz prywatny).
4. Podpis elektroniczny
[edytuj] Systemy obsługi internetowej polskich banków
| Nazwa banku | Nazwa systemu | Termin wprowadzenia | Adres strony internetowej banku |
|---|---|---|---|
| Bank BPH | Sez@m | 7 listopada 1999r. | www.bph.pl |
| Bank Millennium | Millenet | 2002r. | www.millenet.pl |
| Bank Ochrony Środowiska | BOŚBank24 | b/d | www.bosbank.pl |
| Bank Pekao SA | Pekao24 | październik 1998r. | www.pekao.com.pl |
| Bank Zachodni WBK | BZWBK24 | wrzesień 1999r. | www.bzwbk.pl |
| BGŻ | e-Integrum | 2001r. | www.bgz.pl |
| Citibank Handlowy | Citibank Online | 2001r. | www.citibank.pl |
| Eurobank | Eurobank Online | 2008r. | www.eurobank.pl |
| Fortis Bank Polska | Pl@net | styczeń 2000r. | www.fortisbank.com.pl |
| ING Bank Śląski | ING BankOnLine | 2001r. | www.ingbank.pl |
| Kredyt Bank | KB24 | 2002r. | www.kredytbank.pl |
| Lukas Bank | Lukas e-bank | marzec 2000r. | www.lukasbank.pl |
| mBank | mBank | listopad 2000r. | www.mbank.pl |
| Multibank | Multibank | sierpień 2001r. | www.multibank.pl |
| Nordea Bank Polska | Solo | 2001r. | www.nordea.pl |
| PKO BP | Inteligo | 2000r. | www.ipko.pl |
| Raiffeisen Bank Polska | Raiffeisen on-line | 2004r. | www.raiffeisen.pl |
| Dominet Bank | eDominet | lipiec 2005r. | www.dominetbank.pl |
[edytuj] Systemy bankowości elektronicznej polskich banków
| Nazwa banku | Nazwa systemu | Termin wprowadzenia | Adres strony internetowej banku |
|---|---|---|---|
| Bank BPH | MultiCash | b/d | www.bph.pl |
| Bank Millennium | VideoTEL | b/d | www.millenet.pl |
| Bank Ochrony Środowiska | b/d | www.bosbank.pl | |
| Bank Pekao SA | b/d | b/d | www.pekao.com.pl |
| Bank Zachodni WBK | Minibank24 | lipiec 2001 | www.bzwbk.pl |
| BGŻ | b/d | b/d | www.bgz.pl |
| Citibank Handlowy | b/d | b/d | www.citibank.pl |
| Fortis Bank Polska | MultiCash | www.fortisbank.com.pl | |
| ING Bank Śląski | MultiCash | b/d | www.ingbank.pl |
| Kredyt Bank | b/d | b/d | www.kredytbank.pl |
| Lukas Bank | b/d | b/d | www.lukasbank.pl |
| mBank | b/d | b/d | www.mbank.pl |
| Nordea Bank Polska | b/d | b/d | www.nordea.pl |
| PKO BP | MultiCash | b/d | www.inteligo.pl |
| Raiffeisen Bank Polska | MultiCash | www.raiffeisen.pl |
