Baszta Sandomierska na Wawelu

Z Wikipedii

Baszta Sandomierska – jedna z trzech istniejących baszt na wzgórzu wawelskim, położona na jego pd.-zach. skraju. Wraz z basztą Lubranką tworzy unikatowy zespół tzw. baszt ogniowych z połowy XV w.

Po raz pierwszy wzmiankowana w źródłach jako "nowa wieża" w związku wydarzeniem z 1462 roku, gdy ścięto na wzgórzu obok niej sześciu rajców po zamordowaniu przez mieszczan magnata Jędrzeja Tęczyńskiego. Według tradycji więziono tu szlachtę z Ziemi Sandomierskiej.

Dolne kondygnacje baszty zostały przebudowane w XVI-XVII w. z przeznaczeniem na kwaterę dla pachołków starościńskich. W XVIII w. była w złym stanie. W 1856 r. została przebudowana przez Austriaków, m.in. ze zmianą nakrycia i dostawieniem dobudówki z klatką schodową. Przeróbki te zostały usunięte przez Zygmunta Hendla w trakcie prac prowadzonych w latach 1911-1914. W ramach ostatnich prac konserwatorskich prowadzonych w latach 2003-2004 według projektu arch. Piotra Stępnia i dr. Stanisława Karczmarczyka m.in. zrekonstruowano trzy wykusze strzelnicze, ganek III piętra, wykonano zewnętrzne schody prowadzące na ten ganek i przywrócono pierwotny układ stropów w górnych kondygnacjach baszty.

Obok baszty ciągnie się wzdłuż zieleńca pas kamiennych murów obronnych nadbudowanych w okresie powojennym na fundamentach z początku w. XIV. Znajduje się przy nich ujście kanału, którym w r. 1772 konfederaci barscy dostali się na Wawel.

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Wzgórzem Wawelskim. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.