Bohdan Ihor Antonycz
Z Wikipedii
Bohdan Ihor Antonycz (ukr. Богдан-Ігор Антонич; ur. 5 października 1909, zm. 6 lipca 1937) - poeta i prozaik łemkowski. Ze względu na oficjalną cenzurę stał się szerzej znany dopiero w latach 60. XX w.
[edytuj] Biografia
Antonycz urodził się w Nowicy koło Gorlic. Prawdziwe nazwisko jego ojca to Wasyl Kot, rodzina zmieniła nazwisko przed narodzinami Ihora. Podstawowe wykształcenie Antonycz zdobył w domu, pod nadzorem prywatnej nauczycielki. Gimnazjum ukończył w Sanoku. Pisanie poezji rozpoczął jeszcze jako dziecko. Kontynuował je w szkole średniej, ale ponieważ szkoła była polska i przebywał niemal wyłącznie w polskim otoczeniu, jego młodzieńcza twórczość była pisana po polsku. Jesienią 1928 roku Antonycz przeprowadził sie do Lwowa i wstąpił na tamtejszy uniwersytet. Ten etap jego życia miał decydujący wpływ na rozwój jego twórczej osobowości. Bo choć uniwersytet był polski, znaczna część jego studentów składała się z ukraińskiej inteligencji. Zachęcali oni młodego poetę do pisania po ukraińsku i pomagali w nauce ukraińskiego języka literackiego. Antonycz z ochotą włączył się w literackie i społeczne życie Zachodniej Ukrainy i wytrwale poznawał niuanse języka, wczytując się nie tylko w słowniki i podręczniki do nauki gramatyki, ale także w dzieła poetów Ukrainy Radzieckiej. Występował z odczytami na temat ukraińskiej i obcej literatury, robił przekłady, pisał recenzje. Na łamach prasy, pod pseudonimem Zoil, dyskutował o politycznych i społecznych problemach, publikował satyryczne felietony i parodie, w których ujawnił się jego ostry dowcip. W czasopiśmie młodych literatów ukraińskich Dażbog, którego był współredaktorem, prowadził kronikę literacką. Oprócz tego, próbował swoich sił w prozie i dramaturgii. Zostawił po sobie niedokończoną nowelę Trzy mandoliny i obszerny fragment powieści, mającej nosić tytuł Na druhomu berezi (На другому березі). Ułożył libretto do opery Dowbusz, którą napisał Antin Rudnicki. Antonycz także malował, grał na skrzypcach i komponował muzykę. Te dziedziny sztuki, w szczególności malarstwo, silnie wpłynęły na jego pisarstwo.
W wieku 28 lat, w wyniku powikłań związanych z zapaleniem płuc, zmarł w jednym z lwowskich szpitali.
W Nowicy znajduje się jego pomnik.
Bohdan Ihor Antonycz jest patronem IV Liceum Ogólnokształcącego w Legnicy.
[edytuj] Twórczość
Za życia autora ukazały sie 3 jego zbiorki: Prywitannia żyttia (Привітання життя, 1931), Try persteni (Три перстені, 1934) i Knyha lewa (Книга Лева, 1936). Pośmiertnie, w 1938 roku ukazaly sie jeszcze: Zelena jewanhelija (Зелена Євангелія) i Rotaciji (Ротації). Antonycz wyznawał ideę niepodzielności, harmonijnej jedności człowieka i przyrody, człowieka i kosmosu. Łapczywie chłonął wszystkie barwy, tony i dźwięki otaczającego go świata. Ale nie tylko wzajemne relacje człowieka i przyrody pociągały twórcę folklorystycznych metamorfoz i poetyckich mitów. Antonycz reagował na wydarzenia społeczne, na fantastyczne, z elementami surrealizmu obrazy-symbole kapitalistycznego miasta. Szczególnie uderzające obrazy, ukazujące moralno-psychologiczną atmosferę miasta nocą i zatęchłe zakamarki dusz zostały zawarte w zbiorku Rotaciji. Bohdan Ihor Antonycz jest jaskrawą, oryginalną postacią w ukraińskiej literaturze. Poeta-nowator, bardzo utalentowany, za słowami Dmytra Pawłyczka, przedziera się przez cierniowe chaszcze ideowych manowców na szlak jednający serce artysty z sercem jego narodu. Nazywał siebie małym chrabąszczem na drzewie ukraińskiej poezji, które wrosło glęboko w szewczenkowską tradycję.
