Borek Strzeliński

Z Wikipedii


Borek Strzeliński
Województwo	dolnośląskie
Powiat	strzeliński
Gmina	Borów
Sołtys	Maria Czarnecka
Powierzchnia	1 km²
Położenie	50° 52' N 17° 04' E
Wysokość	154 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2005) • liczba ludności • gęstość	960 960 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	71
Kod pocztowy	57-160
Tablice rejestracyjne	DST
SIMC10	0217012
Położenie na mapie Polski Borek Strzeliński

Borek Strzeliński – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie strzelińskim (IV pod względem wielkości), w gminie Borów (I pod względem wielkości).

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

[edytuj] Historia

Poprzednie nazwy miejscowości: Borck (1338), Bork (1346), Borek, Borkum, Grosburg. Istnienie miejscowości ("juxta Borech") poświadczone jest historycznie w 1155 roku. Według Jana Długosza miejscowość Borek Strzeliński (Borek) stanowiła na początku XII wieku własność templariuszy, posiadając wówczas rangę miasta. W 1234 (lub 1237) roku książę Henryk Brodaty podarował Borek wraz ze wszystkimi z niego dochodami biskupowi z Lubusza (Leubus). Później miejscowość wraz z czterema wsiami przeszła pod zarząd Marchii Brandenburskiej, stając się własnością elektora brandenburskiego i branderburską enklawą na Śląsku. W 1553 roku kolejny biskup lubuski, za zezwoleniem margrabiego Jana, oddał dobra jako lenno biskupie za sumę 5 tysięcy talarów Fryderykowi von Canitz i jego męskim potomkom. W rękach tej rodziny majątek pozostawał do 1745 roku, kiedy to przeszedł w posiadanie rodziny von Tenczin. W roku 1769 z roszczeniami do Borka wystąpił Fryderyk Wilhelm von Conitz, jego pretensje zostały uznane. Po jego śmierci wieś odziedziczył zięć von Rentz, który sprzedał posiadłość w 1838 roku Juliuszowi von Bemsdorf z Grossburg'a. W drugiej połowie XIX wieku dobra przeszły na Henryka von Schonemarkt, w którego rękach pozostawały do 1885 roku, kiedy to właścicielem majątku został Ludwig Friedmann, następnie Borkiem zarządzał Dawid (potomek Friedmanna) do 1945 roku.

[edytuj] Zabytki

We wsi znajduje się kościół pw. św.Antoniego i św.Wawrzyńca znany od II połowy XIII w., zbudowany w stylu wczesnogotyckim, przebudowany w 1579 roku w stylu renesansowym, a następnie zbarokizowany w I połowie XVIII w. Do tej pory zachowały się dwa gotyckie portale (z 1380 roku i z końca XV w.), portal renesansowy i barokowy, wszystkie wykonane z piaskowca. Oprócz tego drzwi gotyckie, okute (z 1519 roku) oraz barokowe (z początku XVIII w.). W środku wyposażenie głównie barokowe, w tym drewniany strop polichromowany z przełomu XVII/XVIII w., prospekt organowy z XVII w., ołtarz główny i ambona z XVIII w. Oprócz tego osiem płyt nagrobnych od renesansowych po klasycyzm, głównie piaskowcowe, ale jedna marmurowa. W wieży zamontowany jest dzwon spiżowy z 1850 roku.

W pobliskim parku znajduje się zabytkowy pałac.

Zabytkowy kościół pod wezwaniem św.Antoniego i św.Wawrzyńca z XIII wieku w stylu gotyckim.

Pałac na terenie parku.

[edytuj] Służba zdrowia i oświata

W miejscowości znajduje się przychodnia zdrowia oraz jedna z trzech w gminie szkół podstawowych w której uczniowie maja do dyspozycji salę gimnastyczną, siłownię, laboratorium językowe oraz salę informatyczną.

Szkoła podstawowa przy ul. Szkolnej 3.

Inne ujęcie szkoły.

Ośrodek zdrowia przy ulicy Strzelińskiej.

[edytuj] Transport

Przez Borek Strzeliński przechodzi droga wojewódzka nr 395 łącząca Wrocław ze Strzelinem, Ziębicami i granicą czeską z przejściem granicznym w Paczkowie, oraz 5 innych dróg lokalnych łączących sąsiednie wsie z Borkiem Strzelińskim. W czasach przedwojennych przez Borek Strzeliński przechodziła linia kolejowa W-Z. Ok.10 km od Borka Strzelińskiego znajduje się ważny międzynarodowy węzeł drogowy - Autostrada A4.

[edytuj] Pozostałe obiekty

Pomnik "milenijny" stojący w centrum miejscowości.	Inne ujęcie pomnika "milenijnego".	Oczyszczalnia ścieków leżąca przy drodze w kierunku Domaniowa.	Filia biblioteki gminnej (drzwi po lewej) oraz remiza ochotniczej straży pożarnej (brama wjazdowa po prawej) znajdujące się przy ul. Św. Floriana.
Cmentarz z kaplicą w tle.	Boisko w pobliżu kościoła i remizy strażackiej.	Stadion przy wjeździe do miejscowości od strony Wrocławia.	Panorama miejscowości od strony Strzelina.
Panorama miejscowości od strony Domaniowa.

[edytuj] Bibliografia

http://www.borow.ug.gov.pl/ i inne źródła.
J. Mańdziuk, 1982. Katalog ruchomych zabytków sztuki sakralnej w archidiecezji wrocławskiej, tom 1. Wyd. Kuria Arcybiskupia, Wrocław.