Bruskowo Wielkie

Z Wikipedii


Bruskowo Wielkie
Województwo	pomorskie
Powiat	słupski
Gmina	Słupsk
Sołtys	Maria Powęzka
Położenie	54° 29' 32'' N 16° 59' 1'' E
Liczba mieszkańców (2004) • liczba ludności	341
Strefa numeracyjna (do 2005)	59
Kod pocztowy	76-206
Tablice rejestracyjne	GSL
Położenie na mapie Polski Bruskowo Wielkie
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Bruskowo Wielkie (kaszb. Wiôlgié Brëskòwò lub Wielgie Brëskòwò, niem. Groß Brüskow) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Słupsk (przejściowo funkcjonowała nazwa Brzostowo)

W latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Bruskowo Wielkie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

[edytuj] Historia

Wioska we swojej wczesnej historii została zasiedlona przez Pomorzan. Trudno określić wiek osady ponieważ jej środek lokalizowany jest w miejscu, gdzie dzisiaj stoi kościół (nie jest wykluczone, że mogło być tu grodzisko wcześniejszych kultur). Na drodze analogii z sąsiednimi zasiedleniami można z dużym prawdopodobieństwem określić powstanie tu pierwszej słowiańskiej osady najpóźniej na IX w.

Bruskowo Wielkie po raz pierwszy zostało wymienione w dokumencie, który stanowi umowę z 1337 r. (patrz: Ustka) o przekazaniu dla mieszkańców miasta Słupska drogi wodnej Ustka- Słupsk wraz z przyległym terenem, by móc przeciągać po rzece statki do portu w Słupsku. Tłumaczenie fragmentu umowy:

[...]...poczynając od Słupi w górę potoku czy rzeczki, przy której zbudowany jest młyn Zamełowo, gdzie połowa młynówki należy do obywateli miasta aż do pól wsi Bruskowo, stąd aż do Wuosuba,...[...]

Początkowo wieś o charakterze chłopskim przekształciła się w ośrodek rzemieślniczo-handlowy.

Od ok. XIIIw. - chwili przybycia pierwszych kolonistów niemieckich ludność podlega germanizacji a język niemiecki zaczyna powoli dominować nad językiem kaszubskim, w którym nazwa miejscowości brzmiała pierwotnie jako Bruskouu (wyżej wzmiankowany dokument z 1337 r.).

W archiwach wymienia się zróżnicowane brzmienie i pisownie nazwy wsi: 1346 Bruskowe, 1347 Bruscowe, 1485 Bruskowen.

Dokument z roku 1347 informuje o właścicielu Zanyst de Brüskowa, natomiast z 1407 - o właścicielu von Kleist. W czasach pruskich Bruskowo Wielkie jest zaliczane do osiemnastu wsi królewskich, podległych pod Urząd Dóbr Królewskich w Słupsku.

Pierwsza wzmianka o kościele w Bruskowie pochodzi z 1490 roku. Od 1522 wchodzi w skład parafii w Swołowie (do 1586). Nowy kościół wybudowano w 1854. Po starym obecnie nie ma śladu (wyburzony w 1863). Parafia obecnie nosi nazwę pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.

Z 1664 roku pochodzi pierwsza notatka o szkole w Bruskowie Wielkim (nauczycielem był pastor). Pierwszym świeckim nauczycielem był tutejszy mieszkaniec, Hans Keip. W 1932 roku szkoła liczyła 3 izby, pracowało w niej 3 nauczycieli, uczyło się 76 uczniów.

17 maja 1939 Bruskowo Wielkie liczyło 608 mieszkańców. 1945 armia czerwona zajmuję wioskę

[edytuj] Infrastruktura

Wodociągi. Kanalizacja.

Nowe oświetlenie. Nowe chodniki. Nowa droga. (1998-2002)

Ośrodek zdrowia. Stomatolog.

Zakłady rzemieślniczo-usługowe. 3 sklepy.

26 gospodarstw o powierzchni od 1 do 1136 ha.

Nieopodal Bruskowa Wielkiego bogate złoża torfu.

[edytuj] Kultura

Filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Jezierzycach

[edytuj] Sport

Klub piłkarski ligi okręgowej Swe Pol Link

Kościół w Bruskowie Wielkim	Kościół w Bruskowie Wielkim	Wieża kościelna	Cmentarz przykościelny
Zabudowa wsi w Bruskowie Wielkim	Zabudowa wsi w Bruskowie Wielkim