Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska
Z Wikipedii
.svg/180px-Flag_of_the_British_East_India_Company_(1707).svg.png)
.svg/180px-Flag_of_the_British_East_India_Company_(1801).svg.png)
Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska (ang. British East India Company, czasami potocznie nazywana John Company) – kompania handlowa angielskich inwestorów, z siedzibą w Londynie, działająca od 1600 roku do 1858 roku, głównie na terenie dzisiejszych Indii, także w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie. Działalność kompanii zapoczątkowała królowa angielska Elżbieta I nadając przywilej monopolu handlowego z Wschodnimi Indiami. Na terenach kolonizowanych przez Brytyjczyków, instytucja ta miała szerokie uprawnienia polityczne i administracyjne daleko wykraczające poza tradycyjny handel. Mogła utrzymywać własną armię, zawierać układy polityczne, miała prawo do posiadania własnej waluty. Na przestrzeni XVII i XVIII wieku podbiła Indie, budując szereg fortów i faktorii, które zapoczątkowały powstanie aglomeracji, takich jak: "Surat" (1612), "Madras" (1639), "Kalkuta" (1690). W roku 1614 kompania rozpoczęła swą działalność w Chinach, tam też powstały aglomeracje Hongkong i Singapur. W czasie swej działalności, z kompanii handlowej, przeistoczyła się w absolutnego władcę Indii. Do 1760 roku w praktyce wyeliminowała wpływy francuskie na terenie Indii (rywalizacja z Francuską Kompanią Wschodnioindyjską). Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska, była w czasie swej działalności jednym z głównych filarów rozwoju ekonomicznego Anglii i miała ogromny wpływ na imperialną politykę tego kraju. W roku 1813 rząd brytyjski zniósł monopol kompanii na handel, a w roku 1833 ograniczył działalność kompanii do funkcji administracyjnych. W 1858 rząd brytyjski przejął rządy w Indiach. Kompania została rozwiązana formalnie w roku 1874.
