Centralne planowanie

Z Wikipedii

Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Gospodarka centralnie sterowana.

Centralne planowanie - model gospodarki nakazowo-rozdzielczej, zakładający ustalanie cen, płac oraz charakteru produkcji i redystrybucji na poziomie centralnego planu.

W modelu takim przedsiębiorstwa nie są samodzielnymi podmiotami. Popyt na rynku zapewnia dodruk pieniądza, przed hiperinflacja "chronią" centralne ustalone ceny. Powoduje to że zamiast hiperinflacji są kolejki w sklepach wynikające z nierównowagi na rynku. Teoretycznie podmioty mogą sprzedać dowolną ilość produktów w dowolnej jakości oraz cenie. Jednak ich możliwości produkcji ogranicza niska wydajność pracy oraz niemożność zaopatrzenia, ponieważ nierównowaga dotyczy wszystkich rynków również zaopatrzenia.

W takim modelu część podmiotów zawsze uzyska rentowność. Inne podmioty będą jednak zawsze nierentowne ponieważ nie dbają o koszty produkcji, co jest stałym elementem tego typu gospodarki. W takiej sytuacji podmioty rentowne będą finansować nierentowne. Istnienie takiego modelu na pewnym niskim poziomie wydajności jest możliwe, ale pod warunkiem że nie nie ma w nim sektora prywatnego.

Cechy gospodarki centralnie planowanej:

dominuje państwowa własność środków produkcji
państwo zarządza przedsiębiorstwami , ustala ceny, płace, limity i kontyngenty (brak konkurencji)
cele gospodarcze są określone przez centralne planowanie
główne decyzje dotyczące poziomu zużycia zasobów struktury produkcji , jej podziału i organizacji są określone przez organ centralny