Chronologia chińskiej sztuki współczesnej

Z Wikipedii

• 1976 – Umiera Mao Zedong, kończy się rewolucja kulturalna. Po unicestwieniu Bandy Czworga, następuje stopniowa deiedologizacja wszystkich sfer życia.
• 1979 – Po odprężeniu, które nastąpiło wraz z objęciem władzy przez Deng Xiaopinga, w chińskiej sztuce pojawiają się dwa nowe nurty, m.in. „malarstwo blizn” i „gwiazdy”. Chińscy artyści zaczynają się interesować i inspirować zagraniczną sztuką. „Malarstwo blizn” – poruszało tematy związane z krzywda, która przyniosła rewolucja kulturalna. „Gwiazdy” – to grupa awangardowych artystów-samouków, którzy na przełomie lat 70. i 80. rzucili wyzwanie zarówno ówczesnej estetyce jak i władzy, dokonując szeregu prowokacji, tj. np. własna wystawa na ulicy, naprzeciw Galerii Narodowej w Pekinie.
• 1980 – pojawia się prąd nazywany „realizmem wiejskim”, który wywarł wpływ także na literaturę i kino. Prąd ten tworzą ludzie, którzy jako licealiści i studenci zostali zesłani na wieś podczas rewolucji kulturalnej. Z jednej strony dekonstruują oni maoistowski ideał wsi, z drugiej - zachwycają się przyrodą, prostym życiem, biologicznością i innymi tematami, które do tej pory były interpretowane wyłącznie przez pryzmat polityki. „Realizm wiejski” – trend w malarstwie, literaturze i kinie, przedstawiający życie na wsi w realistyczny sposób (w przeciwieństwie do propagandowego ujecia komunistów, w myśli maoistowskiej chłopi byli tak ważni jak proletariat u Marksa), który wywarł wpływ także na literaturę i kino. To nim inspirował się Chen Kaige kręcąc „Żółtą ziemię”, czy Zhang Yimou, kręcąc „Czerwone proso” czy „Zawieście czerwone latarnie”
• 1982-1984 – propagandowa Kampania Przeciw Zanieczyszczeniom Duchowym ma na celu ostudzić reformatorski zapał intelektualistów i artystów.
• 1985 – Na fali kolejnego odprężenia, rodzi się przełomowy dla chińskiej awangardy Ruch ’85. W kraju powstaje ponad 80 nieformalnych grup artystycznych, które w ciągu dwóch lat zorganizowały ponad 150 wydarzeń z udziałem ponad 2 tys. artystów. „Ruch ‘85” – odrzucał oficjalną kulturę, afirmował indywidualizm, wolność wypowiedzi, awangardę. Odrzucał tradycyjną sztukę chińską i socrealizm, zwracając się ku sztuce Zachodu, szczególnie ku surrealizmowi, dadaizmowi, pop-artowi i sztuce konceptualnej. Główne postaci: Wang Guangyi, Zhang Peili, Geng Jianyi, Huang Yong Ping, Wenda Gu i Wu Shanzhuan. „Racjonaliści” – powstały w ramach ruchu ’85 nurt malarstwa pragnący łaczyć tradycje Wschodu i Zachodu; „Prąd życia” – nurt malarstwa w ramach ruchu ’85, odrzucający miasto, promujący wieś, regionalizm, afirmujacy indywidualizm, który zdaniem artystów został stłumiony przez komunistyczna kolektywizacje. „Xiamen Dada” – grupa Huang Yong Pinga, próbująca łączyć dadaizm z buddyzmem Zen.
• 1986-1988 – kolejne ochłodzenie, kampania wymierzona w „burżuazyjny liberalizm” ogranicza rozwój awangardy; fascynacja Zachodem jest krytykowana jako "hurtowa okcydentalizacja".
• kwiecień 1987 – pierwsza ogólnokrajowa wystawa awangardzistów nie dochodzi do skutku, bo władze zakazują organizującym ją instytucjom komunikować się ze sobą.
• luty 1989 – ogólnokrajowa wystawa chińskiej awangardy dochodzi do skutku w Pekinie. Zostaje zamknięta po dwóch tygodniach.
• 4 czerwica 1989 – po masakrze na placu Tiananmen, represje dotykają także artystów. Wielu opuszcza kraj, inni nastawiają sie na prezentowanie swoich prac wyłącznie za granica. Wypływające z ducha ruchu ’85 idealistyczne nastawienie chińskiej awangardy umiera. Rodzą się dwa nowe nurty „pop polityczny” i „realizm cyniczny”. „Pop polityczny” – zapoczątkowano go na wystawie w lutym '89 Wang Guangyi, malując portrety Mao Zedonga w stylu podobnym do Andy'ego Warhola. Tak jak pop-art żywi się ikonami popkultury, pop polityczny używa ikon politycznej propagandy chińskiej. „Realizm cyniczny” – proponuje wszechobecna drwinę, także z samego siebie. Pokazuje najnudniejsze aspekty codziennego życia, przebija zeń beznadzieja.
• 1992 – Po dwóch latach znowu następuje odwilż, druga ogólnokrajowa wystawa awangardy w Kantonie.
• 1994 – Z braku wsparcia ze strony władz, awangardziści szukają nowych sposobów na prezentacje swojej sztuki. W Pekinie rodzi się zjawisko „sztuki mieszkaniowej” – artyści wystawiają we własnych mieszkaniach.
• 1995 - Chińska sztuka przyciąga uwagę na Biennale w Wenecji.
• 1999 - złożona z prac 60 chińskich artystów wystawa "Inside out" objeżdża USA, podsycając zainteresowanie chińską sztuką za oceanem.
• 2000 - pierwsze biennale w Szanghaju, na którym wystawa "fuck off" zostaje zamknięta po dwóch tygodniach. Pojawiły się na niej m.in. zdjęcia dłoni wygrażającej obelżywym gestem zarówno Zakazanemu Miastu, jak i Białemu Domowi, czy zdjęcia artysty Zhu Yu jedzącego ugotowany, sześciomiesięczny płód kupiony w kostnicy. - Wolność artystycznej wypowiedzi zbliża się w Chinach do zachodnich standardów - komentują krytycy.
• 2002 - II biennale w Szanghaju
• 2003 - po raz pierwszy Chiny miały mieć swój pawilon w Wenecji, ale wybuch epidemii SARS pokrzyżował te plany.