Cmentarz Centralny w Sanoku

Z Wikipedii

Krzyż powstańczy

Grobowiec feldmarszałka Dembickiego w Sanoku

Grobowiec rodziny Lipińskich, właścicieli fabryki wagonów w Sanoku

Grobowiec rodziny Beksińskich

Grobowiec Zbigniewa Strzeleckiego (16 lat) harcerza i ochotnika WP, który zginął w roku 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Grobowce żołnierzy polskich poległych podczas walk polsko-ukraińskich w styczniu 1919.

Cmentarz Centralny w Sanoku znajduje się w Sanoku przy ul. Rymanowskiej. Cmentarz został konsekrowany w roku 1895. Jego całkowita powierzchnia wynosi ok. 20 ha. Obszar cmentarza ograniczony jest pomiędzy ulicami; Rymanowska, Dąbrowiecka, Dmowskiego oraz ul. Kiczury. Obecny cmentarz powstał z połączenia cmentarzy przy ul. Rymanowskiej oraz cmentarza przy ul. Matejki. Od strony ul. Kiczury cmentarz Centralny graniczy z cmentarzem żydowskim.

Do rejestru zabytków sanockiej nekropoli została wpisana część pomników nagrobnych wykonanych w warsztatach kamieniarskich Lwowa m.in. zakładzie Schimserów, Ludwika Makolondry, Juliana Markowskiego, Ludwika Tyrowicza oraz zakładzie Kobera, kamieniarzy krakowskich; Romualda Łapczyńskiego, Józefa Kuleszy, przemyskich; zakład Ferdynanda Majerskiego, samborskich; zakład Bożejki.

Wśród lokalnych zakładów należy wymienić nagrobki powstałe w pracowniach: Rymanowa i Krosna są to zakłady Stanisława Piątkiewicza, Wojciecha Wojtowicza, Krościenka Wyżnego. (zakład Józefa Aszklara) oraz z Cisnej Huta Jacka hr. Fredry.

Na terenie cmentarza znajdują się dwie kwatery żołnierskie. Kwatera żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego powstała w latach 20. ubiegłego wieku na której spoczywają prochy żołnierzy i oficerów poległych w walkach z Ukraińcami w latach 1919-1920 oraz w latach 1946-1948. Na kwaterze znajdują się również indywidualne groby żołnierzy poległych w okresie kampanii wrześniowej 1939. Obecnie na cmentarzu znajduje się 154 mogiły indywidualne.

[edytuj] Mogiły zbiorowe

Zbiorowa mogiła "rozstrzelanych na Gruszcze" w latach 1939-1940

Zbiorowa mogiła prochów Sanoczan zamordowanych w Oświęcimiu

[edytuj] Kwatera żołnierzy Armii Czerwonej

Po przeciwległej stronie cmentarza znajduje się kwatera żołnierzy Armii Czerwonej powstała w latach 1951-1953. Pochowani są w niej żołnierze radzieccy polegli w walkach o Sanok od kwietnia 1944. Ogółem w 90 mogiłach pochowanych zostało 2900 żołnierzy Armii Czerwonej. Jeszcze do 1951 w tym miejscu znajdował się cmentarz żołnierzy austriackich. Kwatera ta została następnie zniwelowana pod budowę kwatery żołnierzy Armii Czerwonej.