Cykoria podróżnik

Z Wikipedii

Cykoria podróżnik
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Rodzaj	cykoria
Gatunek	cykoria podróżnik
Nazwa systematyczna
Cichorium intybus L., 1753
Galeria zdjęć i grafik

Cykoria podróżnik (Cichorium intybus L.) – gatunek byliny należący do rodziny astrowatych. Cykoria podróżnik występuje w stanie dzikim w Europie, wprowadzona została do Ameryki Północnej. W Polskiej florze jest archeofitem pospolicie występującym na całym obszarze.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zastosowanie 3 Systematyka i zmienność 4 Ciekawostki 5 Przypisy 6 Bibliografia

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Osiąga wysokość 30–120 cm. Łodygi dość cienkie, rozgałęzione, zielonkawoszare, u nasady szorstko owłosione.

Liście

Na łodygach rzadko rozmieszczone, niewielkie, lancetowate, siedzące, całobrzegie lub lekko ząbkowane, o strzałkowatej lub sercowatej nasadzie. Liście dolne owłosione od spodu, tworzące przyziemną rozetę, zatokowo pierzastodzielne, długości 10–20 cm.

Kwiaty

Kwiaty niebieskie, czasem białe lub różowe. Koszyczki kwiatowe o średnicy 3–4 cm, złożone z licznych, języczkowatych kwiatów, osadzone na szczytach łodyg i w kątach łodyg bocznych lub górnych liści. Listki okrywy koszyczka ułożone w 2 szeregach, gruczołowato owłosione. Kwiaty brzeżne dłuższe, lancetowate. Kwitnie od lipca do września, jest owadopylna.

Owoce

Odwrotnie jajowate, 2–5-kanciaste Niełupki z wieńcem z krótkich łusek. Roślina wiatrosiewna.

Korzeń

Korzeń palowy, mało rozgałęziony, gruby, mięsisty, brunatny i gorzki w smaku.

Biotop, wymagania

Rośnie zwykle na glebach piaszczystych i kamienistych. Można ją spotkać na poboczach dróg, nasypach, ugorach, łąkach i obrzeżach pól uprawnych. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Onopordetalia^[1].

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina lecznicza - używana w ziołolecznictwie od czasów prehistorycznych, stosowana także w homeopatii.
  • Surowiec zielarski: całe ziele, same płatki lub korzeń (Radix Cichorii). Zawierają glikozyd intubinę, dużo inuliny (ok. 40%), laktucynę, pektynę, cholinę, taraxasterol, sole mineralne i śladowe ilości olejków eterycznych.
  • Działanie: korzeń łagodnie pobudza wytwarzanie soku żołądkowego, żółci oraz ma działanie moczopędne. Jest to stosowny w wielu mieszankach ziołowych do leczenia zaburzeń trawienia i przy ogólnym osłabieniu.
  • Zbiór i suszenie : Całe ziele zbiera się w kwietniu. Korzeń zbiera się w październiku lub na wiosnę. Po wykopaniu należy go szybko umyć i suszyć w temperaturze ok. 40°C^[2].

• Sztuka kulinarna
  • Młode listki cykorii można wiosną dodawać do sałatek, ze względu na zawartość witamin C, B i mikroelementów.
  • Korzeni cykorii (odmiany var. sativum) po ususzeniu, zmieleniu i uprażeniu do dziś używa się jako surogatu kawy. Przy prażeniu zawarta w korzeniu inulina przemienia się w związek o aromacie przypominającym kawę.

[edytuj] Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w systemie Reveala

Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Rosopsida, podklasa astrowe, nadrząd Asteridae Takht., rząd astrowce, rodzina astrowate, podrodzina Cichorioideae (Juss.) Chevall., plemię Cichorieae Lam. & DC., podplemię Cichoriinae Cass. ex Dumort., rodzaj cykoria^[3].

Zmienność

Odmiany:

• cykoria sałatowa, radicchio (Cichorium intybus L. var. foliosum Hegi.)
• Cichorium intybus var. sativum - odmiana siewna, o dużym korzeniu, który stosowany jest jako surogat kawy, liście przeznaczane są na paszę.

[edytuj] Ciekawostki

• Według legendy kwiaty cykorii swój niebieski kolor zawdzięczają oczom dziewczyny, płaczącej za straconym ukochanym.
• Cykorię podróżnik często sadzi się w zegarach kwiatowych z powodu regularnego otwierania się i zamykania kwiatostanów.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia