Rośliny lecznicze

Z Wikipedii

Rośliny lecznicze - najczęściej rośliny lądowe, zawierające substancje czynne, stosowane w medycynie i ziołolecznictwie. Z niektórych części tych roślin wyrabia się leki (np. z korzeni, łodyg, liści, kwiatów). Na świecie poznano ok. 2 500 gatunków roślin leczniczych, u nas rośnie ich ok. 400, w praktyce stosowane jest ok. 200. Zdecydowana większość z nich to rośliny naczyniowe, nieliczne należą do paprotników, porostów i glonów. Niektóre z gatunków ziół stosowane dawniej w ludowej medycynie, obecnie nie są już używane.

Należy pamiętać, że większość roślin leczniczych jest również roślinami trującymi. Ich stosowanie wymaga fachowej wiedzy. Różnice między dawką leczniczą a toksyczną są niewielkie. Istnieją też różnego rodzaju przeciwwskazania co do stosowania ziół przy niektórych chorobach, stanach fizjologicznych organizmu, itp. W związku z tym stosowanie w celu leczniczym ziół wymaga konsultacji z lekarzem.

[edytuj] Znaczenie roślin leczniczych

Bardzo liczną grupę wśród roślin użytkowych stanowią rośliny lecznicze. Należą do nich gatunki dziko rosnące jak i wyhodowane z nich odmiany uprawne, które z uwagi na zawartość substancji czynnych znalazły zastosowanie w lecznictwie. Z wielu roślin pozyskuje się ponadto olejki dla przemysłu perfumeryjnego i spożywczego. Inne dostarczają drewna, garbników dla przemysłu garbarskiego, włókien dla przemysłu tekstylnego lub też barwników stosowanych w tkactwie artystycznym i archeologii doświadczalnej.

Wśród roślin leczniczych istnieją gatunki używane wyłącznie w lecznictwie. jak np. gatunki trujące w tym: lulek czarny, ciemierzyca biała, bieluń dziędzierzawa, naparstnica wełnista czy buławinka czerwona. Z gatunków nie trujących: wilżyna ciernista, babka lancetowata, miodunka plamista, mącznica lekarska czy też rzepik pospolity.

Przykładem roślin znajdujących szersze zastosowanie, ale głównie używanych w lecznictwie są: bez czarny używany również do sporządzania napojów orzeźwiających i win domowych; drapacz lekarski służący do wyrobu likierów; rumianek pospolity wykorzystywany min. do produkcji olejków i preparatów kosmetycznych; miłek wiosenny sadzony w ogrodach jako ozdobna roślina skalna.

Istnieją także rośliny lecznicze, których zastosowanie w medycynie jest ograniczone, ale które mają znaczenie jako rośliny przyprawowe i należą do nich: cebula, czosnek pospolity, szczypiorek, chrzan pospolity, pasternak zwyczajny, pietruszka zwyczajna, kolendra siewna, koper ogrodowy, tymianek pospolity. Niektóre rośliny uprawowe mają również działanie lecznicze jak: mak lekarski, len zwyczajny, chmiel zwyczajny, gorczyca czarna.

Jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku aptekarze używali suszonych ziół do sporządzania różnych herbat ziołowych. Oprócz tego przygotowywali z nich nalewki, wyciągi, soki, które przerabiali następnie na krople, syropy, odwary, maści i środki do nacierania ciała. W drugiej połowie XIX wieku nastąpił gwałtowny rozwój chemii i ówcześni chemicy zainteresowali się szczególnie roślinami leczniczymi (ziołami), z których wyodrębniali grupy substancji czynnych, często zastępujących zioła. Wkrótce pojawiły się na rynku pierwsze leki syntetyczne, które usunęły na dalszy plan zioła i preparaty ziołowe.

Wiele leków roślinnych nie może być zastąpionych przez leki syntetyczne. Należą do nich glikozydy nasercowe pozyskiwane z naparstnicy wełnistej, naparstnicy purpurowej, miłka wiosennego czy konwalii majowej. Zaliczają się do nich również alkaloidy pozyskiwane z przetrwalników buławinki czerwonej, które samoistnie lub w połączeniu z innymi substancjami czynnymi znajdują szerokie zastosowanie w położnictwie, leczeniu chorób wewnętrznych, chorób układu nerwowego.

Z niektórych ziół lub ich wysuszonych części nadal sporządza się wyciągi wodne lub alkoholowe, nalewki i mieszanki ziołowe. Czasem ze świeżych roślin wytłacza się sok, który zagęszcza się. Np. z korzenia kozłka lekarskiego sporządza się nalewkę lub wyciąg stosowany jako środek uspokajający.

[edytuj] Rośliny lecznicze w przemyśle spożywczym

Rośliny lecznicze znajdują szerokie zastosowanie również w przemyśle spożywczym, zwłaszcza przy produkcji odżywek dietetycznych. Dotyczy to przede wszystkim tych gatunków roślin, które zawierają substancje aromatyczne, pobudzające trawienie, witaminy, enzymy i aminokwasy. W barwinku pospolitym odkryto rezerpinę - alkaloid obniżający ciśnienie krwi. Nawet w wielu znanych od wieków ziołach, znajdowane są nowe, specyficzne substancje czynne np. w olejku lotnym rumianku pospolitego - substancje czynne i przeciwzapalne jak chamazulen i bizabolol, a w roślinach z rodziny baldaszkowatych liczne substancje czynne pomocne w leczeniu chorób wewnętrznych.

[edytuj] Roślinne substancje czynne

• Alkaloidy
• Glikozydy
• Saponiny
• Olejek eteryczny
• Gorycze
• Garbniki
• Śluzy
• Flawonoidy
• Inne grupy substancji czynnych

[edytuj] Ogólne zasady pozyskiwania ziół

• Zbiór
• Suszenie

[edytuj] Lista roślin leczniczych

Znajdujący się na tej stronie wykaz roślin leczniczych obejmuje wszystkie gatunki flory Polski, zarówno dziko rosnących roślin, jak i roślin uprawnych. Ujęte są nie tylko gatunki aktualnie stosowane w lecznictwie, lecz również gatunki, które dawniej stosowane były w medycynie ludowej, a obecnie wyszły już z użycia^{[1] [2]}. W wykazie znajdują się także niektóre rośliny egzotyczne.

[edytuj] Indeks:

[edytuj] A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S Ś T U V W Z Ź Ż

[edytuj] A

• aloes uzbrojony (Aloe ferox)
• ananas jadalny (Ananas comosus)
• alpinia lekarska (Alpinia officinarum)
• anyż gwiazdkowy (Illicium verum)
• arcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis)
• arnika górska (Arnica montana)
• aronia czarnoowocowa (Aronia melanocarpa)

[edytuj] B

• babka lancetowata (Plantago lanceolata)
• babka piaskowa (Plantago arenaria = P. Indica = Psyllium arenaria)
• babka zwyczajna (Plantago maior)
• bagno zwyczajne (Ledum palustre l.)
• balsamowiec mirra (Commiphora abbisinica)
• barwinek pospolity (Vinca minor)
• barwinek różowy (Vinca rosea)
• bazylia pospolita (Ocimium basilicum)
• berberys zwyczajny (Berberis vulgaris)
• bergenia grubolistna (Bergenia crassifolia)
• bez czarny (Sambucus nigra)
• bez hebd (Sambucus ebulus)
• biedrzeniec anyż (Pimpinella anisum)
• biedrzeniec mniejszy (Pimpinella saxifraga)
• bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)
• bluszcz pospolity (Hedera helix)
• bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea)
• bocznia pilkowana (Serenoa repens) , inaczej Palma sabalowa
• bobrek trójlistkowy (Menyanthes trifoliata)
• bodziszek cuchnący (Geranium robertianum)
• bodziszek korzeniasty (Geranium macrorrhizum)
• borówka brusznica (Vaccinum vitis-idaea)
• borówka czarna (Vaccinium myrtillus)
• brzoza brodawkowata (Betula verrucosa)
• brzoza omszona (Betula pubescens)
• brzoza zwisła (Betulla pendula)
• buk zwyczajny (Fagus sylvatica)
• bukwica lekarska (Betonica officinalis)
• bylica austriacka (Artemisia austriaca)
• bylica boże drzewko (Artemisia abrotanum)
• bylica estragon (Artemisia dracunculus)
• bylica piołun (Artemisia absinthium)
• bylica polna (Artemisia campestris)
• bylica pontyjska (Artemisia pontica)
• bylica pospolita (Artemisia vulgaris)
• bylica roczna (Artemisia annua)

[edytuj] C

• cebula (Allium cepa)
• centuria nadbrzeżna (Centaurium littorale = C. vulgare)
• centuria trojeściowa (Gentiana asclepiadea)
• centuria wąskolistna (Gentiana pneumonanthe)
• centuria zwyczajna (Centaurium erythraea = C. minus = C. umbellatum)
• chaber bławatek (Centaurea cyanus)
• chaber kolący (Centaurea calcitrapa)
• chinowiec soczystoczerwony (Cinchona pubescens)
• chmiel zwyczajny (Humulus lupulus)
• chrzan pospolity (Armoracia rusticana = A. lapanthifolia)
• cieciorka pstra (Coronilla varia)
• ciemiernik biały (Helleborus niger)
• ciemiernik zielony (Helleborus viridis)
• ciemiężyca biała (Veratrum album)
• ciemiężyca zielona (Veratrum lobelianum)
• ciemiężyk białokwiatowy (Vincetoxicum hirundinaria)
• cis pospolity (Taxus baccata)
• cykoria podróżnik (Cichorium intybus)
• cynamonowiec cejloński (Cinnamomum zeylanicum)
• cytryniec chiński (Schizandra chinensis)
• czarnuszka damasceńska (Nigella damascena)
• czarnuszka siewna (Nigella sativa)
• cząber ogrodowy (Satureia hortensis)
• czeremcha zwyczajna (Padus avium = P. racemosa)
• czereśnia ptasia (Prunus avium = Cerasus avium)
• czerniec gronkowy (Actaea spicata)
• czosnaczek pospolity (Alliaria petiolata = A. officinalis)
• czosnek dęty (Allium fistulosum)
• czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)
• czosnek pospolity (Allium sativum)
• czosnek siatkowaty (Allium victorialis)
• czosnek szalotka (Allium ascalonicum)
• czosnek wężowy (Allium scorodoprasum)
• czosnek zielonawy (Allium oleraceum)
• czyścica lekarska (Calamintha sylvatica = C. officinalis)
• czyścica storzyszek klinopodium pospolite (Clinopodium vulgare = Calamintha vulgare)
• czyściec lekarski (Stachys officinalis = Betonica officinalis)
• czyściec prosty (Stachys recta)
• czyściec roczny (Stachys annua)

[edytuj] D

• dąb bezszypułkowy (Quercus sessilis)
• dąb szypułkowy (Ouercus robur)
• dąbrówka kosmata dąbrówka genewska (Ajuga genevensis)
• dąbrówka piramidalna (Ajuga pyramidalis)
• doględa wielka (Grindelia robusta)
• drapacz lekarski (Cnicus benedicticus)
• driakiew gołębia (Scabiosa columbaria)
• driakiew żółtawa (Scabiosa ochroleuca)
• dymnica pospolita (Fumaria officinalis)
• dynia zwyczajna (Cucurbita pepo)
• dyptam jesionolistny (Dictamnus albus)
• dziewanna drobnokwiatowa (Verascum thapsus)
• dziewanna kutnerowata (Verascum phlomoides)
• dziewanna wielkokwiatowa (Verascum densiflorum = V. thapsiforme)
• dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis)
• dzięgiel litwor (Angelica archangelica)
• dziki bez czarny (Sambucus nigra)
• dziurawiec czteroboczny (Hypericum maculatum = H. quadrangulatum)
• dziurawiec rozesłany (Hypericum humifusum)
• dziurawiec skrzydełkowaty (Hypericum acutum = H. tetrapterum)
• dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)

[edytuj] E

• Evernia prunastri

[edytuj] F

• farbownik lekarski (Anchusa officinalis)
• fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris)
• fiołek polny (Viola arvensis)
• fiołek trójbarwny (Viola tricolor)
• fiołek wonny (Viola odorata)

[edytuj] G

• glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium maius)
• głowienka pospolita (Prunella vulgaris)
• głowienka wielkokwiatowa (Prunella grandiflora)
• głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata = C. oxyacantha)
• głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna)
• głóg odgiętodziałkowy (Crataegus rhipidophyla = C. calycina)
• gojnik drobnokwiatowy (Sideritis montana)
• gorczyca biała (Sinapis alba)
• gorczyca czarna (Sinapis nigra)
• gorczyca polna (Sinapis arvensis)
• gorczyca sarepska (Brassica juncea)
• goryczka kropkowana (Gentiana punctata)
• goryczka krzyżowa (Gentiana cruciata)
• goryczka trojeściowa (Gentiana asclepiadea)
• goryczka żółta (Gentiana lutea)
• grążel drobny (Nuphar pumila)
• grążel żółty (Nuphar lutea)
• grusza pospolita (Pirus communis)
• gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum)
• grzybienie białe (Nymphaea alba)
• grzybienie północne (Nymphaea candida)

[edytuj] H

• hakorośl rozesłana (Herpagophytum procumbens)
• herbata chińska (Camellia sinensis lub Thea sinensis)
• hyzop lekarski (Hyssopus officinalis)

[edytuj] I

• imbir lekarski (Zingiber officinale)
• ipekakuana prawdziwa (Cephaëlis ipecacuanha)

[edytuj] J

• jabłoń domowa (Malus domestica)
• jabłoń dzika (Malus sylvestris)
• jałowiec pospolity (Iuniperus communis)
• jałowiec sabiński (Juniperus sabina)
• janowiec barwierski (Genista tinctoria)
• janowiec ciernisty (Genista germanica)
• jarząb brekinia (Sorbus torminalis)
• jarząb pospolity (Sorbus aucuparia)
• jasnota biała (Lamium album)
• jastrzębiec kosmaczek (niedośpiałek) (Hieracium pilosella)
• jemioła pospolita (Viscum album)
• jesion wyniosły (Fraxinus excelsior)
• jeżogłówka purpurowa (Echinacea purpurea)
• jeżyna popielica (Rubus caesius)
• jeżyna pospolita (Rubus fruticosus)
• jęczmień zwyczajny (Hordeum vulgare)
• jodła pospolita (Abies alba)

[edytuj] K

• kalina hordowina (Viburnum lantana)
• kalina koralowa (Viburnum opulus)
• kapusta czarna, gorczyca czarna (Brassica nigra)
• kapusta polna, rzepa, rzepik (Brassica campestris)
• kapusta rzepak (Brassica napus)
• kapusta warzywna (Brassica oleracea)
• karbieniec pospolity (Lycopus europaeus)
• karczoch zwyczajny (Cynara scolymus)
• kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum)
• kminek zwyczajny (Carum carvi)
• kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium)
• kocimiętka wielkokwiatowa (Nepeta grandiflora)
• kocimiętka właściwa (Nepeta cataria)
• kokornak powojnikowy (Aristolochia clematitis)
• kokorycz pełna (Corydalis solida)
• kokorycz pusta (Corydalis cava)
• kokoryczka wielkokwiatowa (Polygonatum multiflorum)
• kokoryczka wonna (Polygonatum odoratum)
• kola błyszcząca (Cola nitida)
• kolendra siewna (Coriandrum sativum)
• komosa biała (Chenopodium album)
• komosa piżmowa (Chenopodium ambrosioides)
• komosa strzałkowata (Chenopodium bonus-henricus)
• koniczyna łąkowa (Trifolium pratense)
• konitrut błotny (Gratiola officinalis)
• konopie siewne (Cannabis sativa)
• konwalia majowa (Convallaria maialis)
• koper ogrodowy (Anethum graveolens)
• koper włoski (Foeniculum capillaceum)
• kopytnik pospolity (Asarum europaeum)
• kosaciec niemiecki (Iris germanica)
• kosaciec żółty (Iris pseudocorus)
• kozieradka pospolita (Trigonella foenum-graecum)
• kozłek bzowy (Valeriana sambucifolia)
• kozłek lekarski (Valeriana officinalis)
• kozłek wąskolistny (Valeriana angustifolia)
• krokosz barwierski (Carthamus tinctorius)
• kruszyna pospolita (Frangula alnus)
• krwawnik kichawiec (Achillea ptarmica)
• krwawnik pagórkowy (Achillea collina)
• krwawnik pospolity (Achillea milefolium)
• krwawnik szlachetny (Achillea nobilis)
• krwiściąg lekarski (Sanguisorba officinalis)
• krzyżownica gorzkawa (Polygala amara)
• kuklik pospolity (Geum urbanum)
• kuklik zwisły (Geum rivale)
• kukurydza zwyczajna (Zea mays)
• kurzyślad polny (Anagallis arvensis)

[edytuj] L

• lawenda lekarska (Lawendula officinalis)
• lebiodka pospolita (Hyssopus officinalis)
• len zwyczajny (Linum usitatissimum)
• lepiężnik różowy (Petasites hybridus = P. officinalis)
• lilia bulwkowata (Lilium bulbiferum)
• lilia złotogłów (Lilium martagon)
• lipa szerokolistna, (Tilia cordata)
• lipa szerokolistna, lipa wielkolistna (Tilia platyphyllos)
• lnica pospolita (Linaria vulgaris)
• lnicznik siewny (Camelina sativa)
• lobelia przylądkowa (Lobelia erinus)
• lukrecja gładka (Glycyrrhiza glabra)
• lulecznica ukraińska (Scopolia carniolica)
• lulek czarny (Hyoscyamus niger)

[edytuj] Ł

• łoboda ogrodowa (Atriplex hortense)
• łopian mniejszy (Arctium minus)
• łopian pajęczynowaty (Arctium tomentosum)
• łopian większy (Arctium lappa)
• łyszczec wiechowaty , gipsówka wiechowata (Gypsophila paniculata)

[edytuj] M

• macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum)
• macierzanka tymianek (Thymus vulgaris)
• macierzanka zwyczajna (Thymus pulegioides)
• mak lekarski (Papaver somniferum)
• mak piaskowy (Papaver argemone)
• mak polny (Papaver rhoeas)
• mak wątpliwy (Papaver dubium)
• malina właściwa (Rubus idaeus)
• marchew zwyczajna (Daucus carota)
• marzanka wonna (Galium odoratum, syn. Asperula odorata)
• marzana barwierska (Rubia tinctorum)
• marzymięta orzęsiona (Elshotzia ciliata, syn. E. patrini)
• melisa lekarska (Melissa officinalis)
• męczennica cielista (Passiflora incarnata)
• mierznica czarna (Ballota nigra)
• mierznica czarna (Ballota nigra)
• mięta okrągłolistna (Mentha rotundifolia, M. spicata x sauveolens)
• mięta polej (Mentha pulegium)
• mięta polna (Mentha arvensis)
• mięta zielona (Mentha spicata)
• miłek wiosenny (Adonis vernalis)
• miłorząb dwuklapowy (Gingko biloba)
• miodownik melisowaty (Melittis melissophyllum)
• miodunka ćma (Pulmonaria obscura, syn. P. officinalis ssp. obscura)
• miodunka plamista (Pulmonaria officinalis)
• mniszek hakowaty (Taraxacum hamatum)
• mniszek lekarski (Taraxacum officinale)
• modrzew europejski (Larix decidua)
• modrzew polski (Larix polonica, syn. L. decidua ssp. polonica)
• morszczyn pęcherzykowaty (Fucus vesiculosus)
• morwa czarna (Morus nigra)
• muchotrzew polny (Spergularia rubra)
• mydlnica lekarska (Saponaria officinalis)

[edytuj] N

• nagietek lekarski (Calendula officinalis)
• naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea)
• naparstnica wełnista (Digitalis lanata)
• naparstnica zwyczajna (Digitalis grandiflora = D. ambigua)
• nasturcja większa (Tropaeolum majus L.)
• nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis)
• nawłoć pospolita (Solidago virgaurea ssp. virgaurea)
• nawłoć późna, nawłoć olbrzymia (Solidago gigantea = S. serotina)
• nawrot lekarski (Lithospermum officinale)
• nerecznica samcza (Dryopteris filix-mas)
• nostrzyk biały (Melilotus alba)
• nostrzyk wyniosły (Melilotus altissima)
• nostrzyk żółty (Melilotus officinalis)

[edytuj] O

• obrazki plamiste (Arum maculatum)
• obrazki wschodnie (Arum orientale = A. alpinum)
• ogórecznik lekarski (Borago officinalis)
• oliwka europejska (Olea europea)
• oman szlachtawa (Inula conyza)
• oman wielki (Inula helenium)
• orcza boldo (Peumus boldus)
• orzech włoski (Juglans regia)
• ostropest plamisty (Silybum marianum)
• ostrożeń warzywny (Cirsium oleraceum)
• ostróżeczka ogrodowa (Consolida ajacis)
• ostróżeczka polna (Consolida regalis)
• ostryż długi (Curcuma longa)
• ostrzeń pospolity (Cynoglossum officinale)
• owies zwyczajny (Avena sativa)
• ożanka czosnkowa (Teucrium scordium)
• ożanka górska (Teucrium montanum)
• ożanka nierównoząbkowa (Teucrium scorodonia)
• ożanka pierzastosieczna (Teucrium botrys)
• ożanka właściwa (Teucrium chamaedrys)
• ożanka właściwa (Teucrium chamaedrys)
• ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium)

[edytuj] P

• palma piłkowana, palma sabalowa, bocznia piłkowana (Serenoa serrulata) (Serenoa repens)
• paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare)
• papryka roczna (Capsicum annum)
• parietaria lekarska (Parietaria officinalis)
• paulinia guarana, guarana (Paulinia cupana)
• pełnik europejski (Trollius europaeus)
• perz właściwy (Elymus caninus = Agropyron caninus)
• pępawa dwuletnia (Crepis biennis)
• pieprz czarny (Piper nigrum)
• pieprz metystynowy (Piper methysticum)
• pierwiosnek lekarski (Primula officinalis lub Primula veris)
• pierwiosnka wyniosła (Primula elatior)
• pietruszka zwyczajna (Petroselinum sativum)
• pięciornik gęsi (Potentila anserina)
• pięciornik kurze ziele (Potentilla erecta)
• pigwa pospolita (Cydonia oblonga)
• piwonia lekarska (Paeonia officinalis)
• pluskwica europejska (Cimicifuga europaea)
• pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa)
• płesznik czerwonkowy (Pulicaria dysenterica)
• podbiał pospolity (Tussilago farfara)
• pokrzyk wilcza jagoda (Atropa bella-donna)
• pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica)
• pokrzywa żegawka (Urtica urens)
• połonicznik kosmaty (Herniaria hirsuta)
• połonicznik nagi (Herniaria glabra)
• por (Allium porrum)
• porzeczka czarna (Ribes nigrum)
• porzeczka czerwona (Ribes schlechtendalii = R. rubrum)
• porzeczka zwyczajna (Ribes vulgare = R. rubrum)
• powojnik pnący (Clematis vitalba)
• poziewnik dwudzielny (Galeopsis bifida)
• poziewnik piaskowy (Galeopsis segetum)
• poziewnik polny (Galeopsis ladanum)
• poziewnik pstry (Galeopsis speciosa)
• poziewnik szorstki (Galeopsis tetrachit)
• poziewnik wąskolistny (Galeopsis angustifolia)
• poziomka pospolita (Fragaria vesca)
• poziomka twardawa (Fragaria viridis)
• poziomka wysoka (Fragaria moschata)
• prawoślaz lekarski (Althaea officinalis)
• prawoślaz wysoki (Althaea rosea)
• prosienniczek szorstki (Hypochoeris radicata)
• przegorzan kulisty (Echinops sphaerocephalus)
• przelot pospolity (Anthyllis vulneraria)
• przestęp biały (Bryonia alba)
• przestęp dwupienny (Bryonia dioica)
• przetacznik leśny (Veronica officinalis)
• przęśl skrzypowata (Ephedra equisetina)
• przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis)
• przymiotno kanadyjskie (Erigeron canadensis)
• przytulia właściwa (Galium verum)
• przytulia wonna marzanka wonna (Galium odoratum = Asperula odorata)
• przywrotnik pasterski (Alchemilla pastoralis)
• przywrotnik połyskujący (Alchemilla gracilis)
• przywrotnik pospolity (Alchemilla sylvestris)
• psianka słodkogórz (Solanum dulcamara)
• pszczelnik mołdawski (Dracocephalum moldavica)
• pszenica zwyczajna (Triticum vulgare)
• pszonak drobnokwiatowy (Erysimum cheiranthoides)
• pszonak obłączasty (Erysimum repandum)

[edytuj] R

• rabarbar ogrodowy (Rheum rhaponticum)
• rauwolfia żmijowa (Rauwolfia serpentina)
• rącznik zwyczajny (Ricinus communis)
• rdest ostrogorzki (Polygonum hydropiper)
• rdest ptasi (Polygonum aviculare)
• rdest wężownik (Polygonum bistorta)
• robinia akacjowa (Robinia pseudoakacia)
• rojnik murowy (Sempervivum tectorum)
• rokietta siewna (Eruca sativa)
• rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides)
• rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia)
• rozchodnik ostry (Sedum acre)
• rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis)
• róża dzika (Rosa canina)
• róża kutnerowata (Rosa tomentosa)
• róża pomarszczona (Rosa rugosa)
• róża sina (Rosa dumalis)
• różeniec górski (Rhodiola rosea)
• rudbekia naga (Rudbeckia laciniata)
• rukiew wodna (Nasturtium officinalis)
• rumian psi (Anthemis cotula)
• rumian szlachetny, rumian rzymski (Chamaemelum nobile = Anthemis nobilis)
• rumianek bezpromieniowy (Chamomilla suaveolens = Matricaria discoidea = M. matricarioides)
• rumianek pospolity (Chamomilla recutita = Matricaria chamomilla)
• ruta zwyczajna (Ruta graveolens)
• rutwica lekarska (Galega officinalis)
• rzepik pospolity (Agrimonia eupatoria)
• rzepik wonny (Agrimonia procera = A. odorata)
• rzewień chiński, rabarbar dłoniasty (Rheum palmatum)
• rzeżucha bagienna (Cardamine palustris)
• rzeżucha gorzka (Cardamine amara)
• rzeżucha łąkowa (Cardamine pratensis)
• rzeżucha włochata (Cardamine hirsuta)
• rzodkiew zwyczajna (Raphanus sativus)

[edytuj] S

• sadziec konopiasty (Eupatorium cannabinum)
• sałata jadowita (Lactuca sativa)
• sałata kompasowa (Lactuca serriola)
• sałata siewna (Lactuca serriola)
• sałatnik leśny (Mycelis muralis)
• sasanka łąkowa (Pulsatilla pratensis)
• sasanka otwarta (Pulsatilla patens)
• sasanka wiosenna (Pulsatilla vernalis)
• sasanka zwyczajna (Pulsatilla vulgaris = A. pulsatilla)
• serdecznik pospolity (Leonurus cardiaca)
• sierpik barwierski (Serratula tinctoria)
• skrytek polny (Aphanes arvensis)
• skrzyp polny (Equisetum arvense)
• skrzyp zimowy (Equisetum hyemale)
• słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus)
• soja zwyczajna (Glycine max)
• sosna pospolita (Pinus sylvestris)
• starzec jakubek (Senecio jacobaea)
• starzec leśny (Senecio sylvaticus)
• starzec zwyczajny (Senecio vulgaris)
• stokrotka pospolita (Bellis perennis)
• strączyniec ostrolistny (Cassia acutifolia)
• strączyniec wąskolistny (Cassia angustifolia)
• stroiczka rozdęta (Lobelia inflata)
• stulisz lekarski (Sisymbrium officinale)
• szakłak pospolity (Rhamnus catharticus)
• szałwia lekarska (Salvia officinalis)
• szanta zwyczajna (Marrubium vulgare)
• szczaw tępolistny (Rumex obtusifolius)
• szczaw zwyczajny (Rumex acetosa)
• szczeć pospolita (Dipsacus fullonum = D. silvestris)
• szczodrzyk miotlasty (Lembotropis scoparius = Sarothamus scoparius)
• szczypiorek (Allium schoenoprasum)
• szczyr roczny (Mercurialis annua)
• szczyr trwały (Mercurialis perennis)
• szparag lekarski (Asparagus officinalis)
• szpinak warzywny (Spinacia oleracea)

[edytuj] Ś

• ślaz dziki (Malva sylvestris)
• ślaz zaniedbany (Malva neglecta)
• śliwa afrykańska (Prunus africana)
• śliwa domowa (Prunus domestica)
• śliwa tarnina (Prunus spinosa)
• świerk pospolity (Picea excelsa)
• świerzbnica polna (Knautia arvensis ssp arvensis)
• świetlik łąkowy (Euphrasia rostkoviana)
• świetlik wyprężony (Euphrasia stricta)
• świetlik zwarty (Euphrasia nemorosa = E. Curta)
• śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis)
• szałwia lekarska (Salvia officinalis)

[edytuj] T

• tarczownica islandzka (Cetraria islandica) – porost
• tarczyca pospolita (Scutellaria galericulata)
• tarczyca wyniosła (Scutellaria altissima)
• tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris)
• tatarak zwyczajny (Acorus calamus)
• tłustosz pospolity (Pinguicula vulgaris)
• tobołki polne (Thlaspi arvense)
• tobołki przerosłe (Thlaspi perfoliatum = Microthlaspi perfoliatum)
• tojad mocny (Aconitum napellus)
• topola czarna (Populus nigra)
• traganek szerokolistny (Astragalus glycyphylos)
• trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa)
• trojeść amerykańska (Asclepias syriaca)
• turówka wonna (Hierochloë odorata)
• turzyca piaskowa (Carex arenaria)

[edytuj] U

• ukwap dwupienny (Antennaria dioica)

[edytuj] W

• warzucha lekarska (Cochlearia officinalis)
• werbena lekarska (Verbena officinalis)
• wężymord niski (Scorzonera humilis)
• wężymord stepowy (Scorzonera purpurea)
• wiązówka błotna (Filipendula ulmaria)
• wiązówka bulwkowa (Filipendula vulgaris = F. hexapetala)
• widlicz cyprysowaty (Diphasiastrum tristachyum = Lycopodium tristachyum = Distachium tristachyum)
• widlicz spłaszczony (Diphasiastrum complanatum = Lycopodium complanatum x tristachyum)
• widlicz Zeillera (Diphasiastrum zeilleri = Lycopodium complanatum = Diphasium complanatum)
• widłak goździsty (Lycopodium clavatum)
• widłak jałowcowaty (Lycopodium annotinum)
• wielosił błękitny (Polemonium caeruleum)
• wierzba biała (Salix alba)
• wierzba purpurowa (Salix purpurea)
• wietlica samicza (Athyrium filix-femina)
• wilżyna ciernista (Ononis spinosa)
• wiśnia zwyczajna (Prunus cerasus = Cerasus vulgaris)
• wrotycz maruna, złocień zwyczajny (Tanacetum parthenium = Chrysanthemum parthenium)
• wrotycz pospolity, wrotycz zwyczajny (Tanacetum vulgare = Chrysanthemum vulgare)
• wrotycz szerokolistny bełżyna balsamiczna(Chrysanthemum balsamita = Tanacetum balsamita)

[edytuj] Z

• zimowit jesienny (Colchicum autumnale)
• złoty wąs (Callisia fragrans)
• Złotokap zwyczajny (Cytisus laburnum)

[edytuj] Ż

• żarnowiec miotlasty (Cytisus scoparius = Sarothamnus scoparius)
• żankiel zwyczajny (Sanicula europaea)
• żarnowiec miotlasty (Sarothamnus scoparius)
• żeń-szeń pięciolistny (Panax quinquefolim)
• żeń-szeń prawdziwy (Panax ginseng)
• żywokost lekarski (Symphytum officinale)
• Żmijowiec zwyczajny (Echium vulgare)

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• farmakognozja