Czapka frygijska

Z Wikipedii

Czapka frygijska, czapka wolności (gr. piloj, łac. pileus) – wełniane lub filcowe, ściśle przylegające nakrycie głowy w kształcie stożka, z opadającym do przodu szpicem.

Nazwa pochodzi od Frygii w Azji Mniejszej. Grecy uważali ją za nakrycie ludzi wschodu: Frygów, Traków i mitycznych Amazonek.

Rzymianie twierdzili, że czapka frygijska, nazywana przez nich pileus przybyła wraz z nimi z Troi. W Rzymie była symbolem wolności. Dostawał ją niewolnik w momencie wyzwolenia. Na monetach rzymskich bogini Roma nosi frygijkę. Postacie ubrane w pileus występują często w rzymskiej sztuce np. chłopiec na Ołtarzu Pokoju. W czapce frygijskiej przedstawiano od epoki hellenistycznej Mitrę.

Czapka frygijska stała się ponownie popularna w XI i XII wieku. Kształt frygijki przybrał jeden z typów średniowiecznych hełmów.

Prawdziwa kariera czapki wolności zaczęła się pod koniec XVIII wieku. Najpierw w czasie amerykańskiej wojny o niepodległość a później, rewolucji francuskiej. Czerwona czapka frygijska sankiulotów stała się nie tylko symbolem tej rewolucji ale jednym z głównych, do dzisiaj, symboli narodowych Francji. Synonim Liberte - Marianna nosi zawsze czapkę wolności.

Czapka frygijska była i jest umieszczana na monetach i banknotach wielu państw, m. in. USA, w Polsce po raz pierwszy na banknocie 25 złotowym z 1794 roku. Występuje w symbolice państw, regionów i miast, szczególnie obu Ameryk (np. Kostaryki, Kolumbii, Salwadoru, Argentyny, stanu Nowy Jork, Wirginii) .

W czapach frygijskich występowały popularne smerfy. Z powodu kształtu, a przewrotnie pewnie i z powodu właściwości psychoaktywnych, czapką wolności nazywany jest grzyb Psilocybe semilanceata.

[edytuj] Zobacz też

• szlafmyca – czapka o podobnym kształcie, ale służąca do snu