Devín
Z Wikipedii
Współrzędne: 48°10' N 16°59' E
| Devín | |
 Panorama Devína z zamku |
|
| Państwo |  Słowacja |
| Powiat | Bratysława IV |
| Starosta | Ľubica Kolková |
| Powierzchnia | 13,96 km² |
| Położenie | 48°10' N 16°59' E |
| Wysokość | 125 m n.p.m. |
| Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
1005 72 os./km² |
Położenie na mapie kraju  Devín
|
|
Położenie na mapie Bratysławy |
|
Devín (niem. Theben, węg. Dévény) - dawniej samodzielne miasteczko, obecnie dzielnica Bratysławy, położona w powiecie Bratysława IV na zachód od centrum miasta, przy granicy z Austrią.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Devin położony jest strategicznie - w miejscu gdzie do Dunaju wpada rzeka Morawa (jest to tzw. Brama Hainburska, nazywana też Devińską), dlatego pierwsza ludność pojawiła się na tym terenie już w neolicie, a swoje forty graniczne budowali Rzymianie i Celtowie.
Przez cały okres istnienia osady była ona związana z zamkiem Devin. Po raz pierwszy wzmiankowano ją w 1237 jako Villa Thebyn. Była to niewielka osada służebna, która w XV wieku uzyskała prawa miejskie. Stała się częścią tzw. państwa devińskiego (właścicielami byli panowie na zamku), w skład którego wchodziły jeszcze Dúbravka, Devínska Nová Ves, Karlova Ves i Rača. W XVI wieku osiedlili się tutaj Chorwaci, których z majątków zajętych przez Turków przesiedliła tutaj rodzina Batory - właściciele devińskiego państwa. W 1568 Devin uzyskał od cesarza różne przywileje, m.in. na organizowanie targów - w tym też okresie miasteczko było osadą targową, kwitło też rzemiosło. Najwięcej ludności zajmowało się uprawą winorośli - o tym zajęciu wspominają już dokumenty z 1254[1]. Oprócz tego mieszkali tutaj rybacy, garncarze i szewcy.
W 1809 miasto i zamek spaliły wojska napoleońskie. W latach 1870-1890 działał w pobliżu kamieniołom należący do rodziny Lafranconi, w którym wydobywano kamień wykorzystywany do regulowania brzegów Dunaju.
W 1910 63% mieszkańców było Niemcami, 25% Słowakami, a 10% deklarowało narodowość Węgierską. Mimo to po I wojnie światowej Devin przyłączono do Czechosłowacji. Wielonarodowościową społeczność zniszczyła dopiero II wojna światowa, gdyż w latach 1938 - 1945 Devin włączono do III Rzeszy w granice Dolnej Austrii (z racji licznej grupy Niemców - w 1930 nadal stanowili ponad połowę mieszkańców)[2]. Miejscowi nieliczni Żydzi zostali zamordowani, a Niemcy ewakuowali się przed wkroczeniem Armii Czerwonej).
W 1946 Devin włączono do miasta Bratysławy. Obecnie wraz z przyległymi terenami tworzy dzielnicę Devín (Bratysława IV). Większość mieszkańców zmuszona jest dojeżdżać do pracy do centrum.
Dzielnica mocno ucierpiała w 2002, podczas wielkiej powodzi. Mieszkańcy zostali częściowo ewakuowania, a wiele domów zalanych. Była to najbardziej zniszczona część Bratysławy.
[edytuj] Zabytki i inne atrakcje
- Zamek Devin
- kościół św. Krzyża-Panny Marii, którego początki sięgają XIV wieku. W wyniku kilku przebudów widoczne są w nim elementy romańskie, gotyckie, barokowe i klasycystyczne.
- kasztel z XVII wieku. W przeszłości mieścił się w nim zakon jezuitów, potem browar.
- pomnik poległych w I wojnie światowej z 1920.
Devín otaczają wzgórza Małych Karpat ze szczytem Devínska Kobyla (514 m n.p.m.). Znajdują się tam ścieżki spacerowe i szlaki turystyczne, a dobre połączenie autobusowe z centrum Bratysławy sprawia, że dzielnica jest często odwiedzana przez turystów. W okresie letnim istnieje też możliwość podróży promem z okolic Nowego Mostu.
[edytuj] Link zewnętrzny
Przypisy
- ↑ Historia wsi (sk)
- ↑ Ondrej Pöss, Dejiny a kultura karpatskych Nemcov, Bratislava - Pressburg 2005, ISBN 80-89079-16-4, s. 64
Powiaty: Bratysława I • Bratysława II • Bratysława III • Bratysława IV • Bratysława V
Dzielnice i osiedla: Čunovo (V) • Devín (IV) • Devínska Nová Ves (IV) • Dúbravka (IV) • Jarovce (V) • Karlova Ves (IV) • Lamač (IV) • Nové Mesto (III) • Petržalka (V) • Podunajské Biskupice (II) • Rača (III) • Rusovce (V) • Ružinov (II) • Staré Mesto (I) • Vajnory (III) • Vrakuňa (II) • Záhorská Bystrica (IV)
