Dichromian(VI) potasu
Z Wikipedii
| Dichromian potasu | |||||
|
|||||
| Ogólne informacje | |||||
| Nazwa systematyczna | dichromian(VI) potasu | ||||
| Inne nazwy | bichromian potasu dwuchromian potasu |
||||
| Wzór sumaryczny | K2Cr2O7 | ||||
| Masa molowa | 294,19 g/mol | ||||
| Wygląd | pomarańczowo-czerwone kryształy | ||||
| Identyfikacja | |||||
| Numer CAS | 7778-50-9 | ||||
| Właściwości | |||||
| Gęstość i stan skupienia | 2,676 g/cm3 ; ciało stałe | ||||
| Rozpuszczalność w wodzie | 4,9 g/100 ml (0°C) | ||||
| Temperatura topnienia | 398 °C (671,15 K) | ||||
| Temperatura wrzenia | 500 °C (773,15 K; rozkład) | ||||
| Budowa | |||||
| Układ krystalograficzny | jednoskośny | ||||
| Niebezpieczeństwa | |||||
  |
|||||
| Klasyfikacja UE | Treść oznaczeń: O - silny utleniacz T+ - silnie toksyczny |
||||
| Zwroty ryzyka | R: 45-46-60-61-8-21-25-26-34-42/43-48/23-50/53 | ||||
| Zwroty bezpieczeństwa | S; 53-45-60-61 | ||||
| Numer RTECS | HX7680000 | ||||
| Podobne związki | |||||
| Inne aniony | chromian(VI) potasu | ||||
| Inne kationy | dichromian(VI) sodu | ||||
| Podobne związki | manganian(VII) potasu | ||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa) |
|||||
Dichromian potasu (dwuchromian potasu, K2Cr2O7), nieorganiczny związek chemiczny, kompleksowa sól potasowa kwasu chromowego
W temperaturze pokojowej jest to pomarańczowo-czerwone krystaliczne ciało stałe, rozpuszczalne w wodzie i nierozpuszczalne w etanolu. W temperaturze pokojowej krystalizuje w układzie jednoskośnym. W temperaturze 241°C przechodzi w odmianę trójskośną. Temperatura topnienia 396°C, w 500°C, ulega rozkładowi na chromian(VI) potasu, tlen i tlenek chromu(III):
- 4K2Cr2O7 → 4K2CrO4 + 2Cr2O3 + 3O2.
Związek ten można otrzymać przez dodanie dowolnego silnego kwasu mineralnego do roztworu chromianu(VI) potasu.
Dwuchromian potasu jest wykorzystywany jako utleniacz w przemyśle chemicznym, poza tym do produkcji barwników, w elektrolizie, pirotechnice, wyrobie szkła, klejów, farbiarstwie, w fotografii jako wywoływacz, w litografii i w przemyśle ceramicznym.
Zakwaszony roztwór dichromianu potasu może służyć jako wskaźnik obecności substancji o własnościach redukujących (np. aldehydów) w badanym roztworze. Próba jest pozytywna, jeśli roztwór zmieni barwę w wyniku redukcji jonów Cr2O72- (pomarańczowe) do Cr3+ (zielone).
Roztwór dichromianu potasu w kwasie siarkowym nazywany jest chromianką. Ma bardzo silne własności utleniające i była niegdyś masowo stosowany w laboratoriach do mycia szkła w celu usunięcia pozostałości substancji organicznych. Obecnie stosowanie chromianki jest zabronione ze względu na jej dużą toksyczność i szkodliwy wpływ na środowisko, a związki organiczne usuwa się ze szkła za pomocą kąpieli w ługach (np. stężone roztwory NaOH lub KOH; roztwór 2-propanolanu potasu w 2-propanolu).
Dichromian potasu ma właściwości rakotwórcze.
Wykrywanie w roztworach wodnych:
W celu wykrycia dichromianów w roztworach wodnych wykonujemy tzw. próbę Lehnera (czyt. Lenera). Do ok. 3 ml roztworu, w którym chcemy wykryć dichromiany dodajemy kilka kropel wody utlenionej i roztworu kwasu siarkowego (VI), oraz 1 ml alkoholu amylowego. Całość zatykamy korkiem i wstrząsamy. Zachodzi rekacja, w której do warstwy organicznej (alkohol) ekstrachuje się nietrwały kwas nadchromowy, zabarwiając ją na niebiesko, natomast w roztworze wodnym oserwujemy intensywne wydzielanie gazu (tlen) i stopniową zmianę barwy na zielono (obecność jonów chromianowych(III)).
Trwałość dichromianów
W roztworach wodnych dichromiany są trwałe tylko w środowisku kwasowym, po dodaniu zasady ich barwa zmienia się z pomarańczowej na żółtą (powstają chromiany(VI)
- Cr2O72- + 2OH- → 2CrO42- + H2O.
Natomiast gdy do żółtych chromianów(VI) dodamy kwasu, roztwór ponownie zabarwia się na pomarańczowo. Wynika stąd, że chromany(VI) są nietrwałe w środowisku kwasowym
- 2CrO42- + 2H+ → Cr2O72- + H2O.
