Frits Clausen

Z Wikipedii

Frits Clausen (ur. 12 listopada 1893 r. w Aabenraa, zm. 5 grudnia 1947 r. w Kopenhadze) – duński polityk i kolaborant, przywódca faszystowskiej Narodowosocjalistycznej Duńskiej Partii Robotniczej (DNSAP)

[edytuj] Okres przedwojenny

Podczas I wojny światowej F. Clausen służył w armii niemieckiej, gdyż jego miejscowość rodzinna znajdowała się wówczas na terytorium Prus. Po zakończeniu wojny w październiku 1918 r., podjął studia medyczne na uniwersytecie w Heidelbergu i w 1924 r. uzyskał dyplom. Powrócił do Aabenraa, które po plebiscycie w 1920 r. znalazło się w granicach Danii i rozpoczął praktykę lekarską. Jednocześnie zaangażował się w działalność polityczną, opowiadając się początkowo za powrotem południowej Jutlandii do Niemiec, a wobec nierealności tych planów, stając się reprezentantem interesów mniejszości niemieckiej zamieszkującej tą część Danii. Najpierw F. Clausen wstąpił do partii ludowej, ale szybko zrezygnował z tego i w 1931 r. przyłączył się do niewielkiej partii faszystowskiej DNSAP. W 1933 r. został jej przywódcą, próbując zwiększyć jej wpływy, ale dało to nikłe wyniki, co ukazywały kolejne wybory parlamentarne. Poparcie DNSAP kształtowało się stale w okolicach niecałych 2% głosów. F. Clausen program, strukturę organizacyjną i symbolikę partii całkowicie upodobnił do nazistowskiej NSDAP, nawiązując z htlerowcami bardzo silne kontakty. Sam sobie nadał tytuł partiførera na wzór Adolfa Hitlera.

[edytuj] Okupacja niemiecka

Po zajęciu Danii przez Niemcy 9 kwietnia 1940 r., podjął politykę kolaboracji z okupantami. Jego największym zwolennikiem był Werner Best, przedstawiciel III Rzeszy w Danii. Jednakże ze względu na małe poparcie społeczne nie dostał od Niemców zadania utworzenia marionetkowego rządu, natomiast przez cały okres okupacji jego partia partia była wykorzystywana jako narzędzie nacisku na rząd duński w celu prowadzenia przez niego właściwej polityki. Niemcy mieli pewne nadzieje, że DNSAP przejmie władzę w okupowanej Danii po wyborach parlamentarnych w 1943 r., ale dostała ona tylko 2,3 % głosów (3 posłów w Folketingu). Po najeździe Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 r. F. Clausen zaangażował się w tworzenie Frikorps Danmark do walki na froncie wschodnim z Sowietami. Był jednak przeciwnikiem powołania duńskiego SS. W 1943 r. sam wstąpił ochotniczo do armii niemieckiej jako chirurg, ale nie zrezygnował z przywództwa DNSAP. Wiosną 1944 r. powrócił do kraju, ale jego pozycja polityczna została przez Niemców mocno ograniczona, gdyż odtąd DNSAP kierował 3-osobowy komitet.

[edytuj] Epilog

Po wyzwoleniu Danii na pocz. maja 1945 r., F. Clausen został aresztowany i osadzony w obozie pracy w Frøslev. Duńskie władze wytoczyły mu proces pod zarzutem zdrady stanu, ale przed jego roztrzygnięciem zmarł na atak serca w więzieniu w Kopenhadze.