Fuzûlî

Z Wikipedii

Mehmed bin Süleyman Fuzuli (ur. ok. 1495, zm. 1556) - turecki poeta tworzący w językach perskim, azerskim i arabskim.

[edytuj] Biografia

Fuzûlî urodził się na terenie obecnego Iraku. Jego rodzina należała do oguzkiego plemienia Bayat. Jednak mimo koczowniczego pochodzenia, rodzina Fuzûlî od dawna była osiedlona w miastach.

Początkowo Fuzûlî był nauczany przez swojego ojca, muftiego w Al Hilla, następnie przez nauczyciela o imieniu Rahmetullah. W tym czasie poznał języki turecki i arabski. Jego ojczystym językiem był język azerski.

W 1534 osmański sułtan Sulejman I Wspaniały podbił Bagdad, w którym mieszkał Fuzûlî. Poeta uzyskał wówczas możliwość zostania nadwornym poetą. Uzyskał wówczas stypendium, które jednak z powodu biurokracji nigdy nie zostało mu wypłacone.

Fuzûlî zmarł w 1556 podczas epidemii dżumy.

[edytuj] Twórczość

Fuzûlî stworzył trzy dywany w językach perskim, arabskim i azerskim, jak również wiele poematów. Jednym z najsłynniejszych jego poematów jest Beng ü Bâde (Haszysz i wino), w którym porównuje on sułtana Bajazyda II do haszyszu a szacha Isma'ila I do wina. Równie znany jest poemat Dâstân-ı Leylî vü Mecnûn (Lajla i Madżnun), którego tematem jest klasyczna bliskowschodnia historia miłosna Lajly i Mandżuna.

Fuzûlî uważany jest za jednego z najwybitniejszych poetów tureckich. Jego twórczość miała ogromny wpływ na literaturę zarówno Turcji jak i Azerbejdżanu.