Gloria in excelsis Deo
Z Wikipedii
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Chwała na wysokości Bogu. |
Gloria in excelsis Deo (w skrócie Gloria) ( łac. Chwała na wysokości Bogu) to początek jednego ze śpiewów mszalnych wprowadzony przez św. Telesfora i wprowadzony do liturgii w w latach 125-136, należącego do części stałych (ordinarium) mszy. Gatunkowo jest to hymn, a jego tekst zaczerpnięty został z liturgii Kościołów wschodnich. Wykonywany był po śpiewie Kyrie a poprzedzał kolektę.
W postaci chorałowej był to śpiew dialogowany, wykonywany (szczególnie w zakonach) przez dwa chóry. Z czasem zredukowany do recytacji przez celebransa przy możliwości równoczesnego wykonania np. przez scholę lub zespół wokalno-instrumentalny. Od czasów średniowiecza często opracowywany muzycznie (np. wielogłosowo) przez wielkich kompozytorów w ramach cykli mszalnych.
W księgach liturgicznych po reformie Soboru Watykańskiego II zastąpiony przez tłumaczenia na języki narodowe, co jednak nie ogranicza możliwości wykonania w tym miejscu łacińskiego Gloria z repertuaru chorałowego.
Hymn Gloria in excelsis Deo
"Chwała na wysokości Bogu
a na ziemi pokój ludziom dobrej woli.
Chwalimy Cię.
Błogosławimy Cię Wielbimy Cię.
Wysławiamy Cię.
Dzięki Ci składamy,
bo wielka jest chwała Twoja.
Panie Boże, Królu nieba,
Boże Ojcze wszechmogący.
Panie, Synu Jednorodzony,
Jezu Chryste.
Panie Boże, Baranku Boży,
Synu Ojca.
Który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Który gładzisz grzechy świata,
przyjm błaganie nasze.
Który siedzisz po prawicy Ojca,
zmiłuj się nad nami.
Albowiem tylko Tyś jest święty.
Tylko Tyś jest Panem.
Tylko Tyś Najwyższy, Jezu Chryste.
Z Duchem Świętym w chwale Boga Ojca.
Amen."
[edytuj] "Gloria in excelsis" w liturgii luterańskiej
W liturgii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego "Gloria in excelsis" śpiewana jest zawsze po Kyrie. W zależności od Okresu Liturgicznego śpiewane są różne wersje tej pieśni. Najpopularniejsza śpiewana od Wielkanocy do końca roku liturgicznego jest pieśń "Na wysokościach Bogu cześć":
Na wysokościach Bogu cześć
i dzięki łasce Jego!
Już nam nie może zguby nieść
moc i potęga złego.
Upodobanie Bóg w nas ma
i pokój już bez przerwy trwa.
Waśń wszelka się skończyła
Obrzędy wstępne: Śpiew na wejście • Pozdrowienie ołtarza • Znak krzyża • Pozdrowienie ludu • Akt pokuty • Kyrie • Gloria in excelsis Deo • Kolekta
Liturgia słowa: • Pierwsze czytanie • Psalm responsoryjny • Drugie czytanie •Sekwencja • Werset przed Ewangelią • Czytanie Ewangelii • Homilia • Credo • Modlitwa powszechna
Liturgia eucharystyczna: • Przygotowanie darów ofiarnych • Okadzenie darów • Lavabo • Modlitwa nad darami • Modlitwa eucharystyczna • Obrzędy komunijne