Haemophilus influenzae
Z Wikipedii
| Haemophilus influenzae | |
 Haemophilus influenzae na płytce z agarem z krwią |
|
| Systematyka | |
| Królestwo | bakterie |
| Typ | proteobakterie |
| Klasa | Gamma Proteobacteria |
| Rząd | Pasteurellaceae |
| Rodzina | Pasteurellaceae |
| Rodzaj | Haemophilus |
| Gatunek | pałeczka grypy |
| Nazwa systematyczna | |
| Haemophilus influenzae | |
| (Lehmann & Neumann 1896) Winslow et al. 1917 |
|
 Galeria Wikimedia Commons |
|
Haemophilus influenzae - Gram - ujemna pałeczka przenoszona drogą kropelkową, wywołująca głównie zakażenia układu oddechowego i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Nazwa polska - pałeczka grypy - jest czysto historyczna, dziś wiadomo, że bakteria ta nie przenosi grypy.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
Haemophilus influenzae jest nieruchomą, Gram - ujemną pałeczką, nie tworzącą spor. Należy do bakterii względnie beztlenowych. Rośnie najlepiej na ogrzanych płytkach agaru czekoladowego z krwią (ogrzewanie erytrocytów powoduje uwalnianie czynnika X i V, które są niezbędne do wzrostu bakterii).
[edytuj] Nazwa systematyczna[1]
Podczas pandemii końca XIX wieku bakterię izolowano ze zwłok osób zmarłych na grypę (influenza). Sądząc, iż to właśnie ona odpowiada za tę chorobę, nazwano ją Haemophilus influenzae. Dopiero w roku 1933 zidentyfikowano właściwy czynnik etiologiczny - wirus grypy.
[edytuj] Podział
Ze względu na obecność różnych przeciwciał przeciwko polisacharydowej otoczce wyróżnia się 6 podtypów Haemophilus influenzae - a, b, c, d, e, f. W celu szybkiej identyfikacji danego podtypu stosuje się metodę bezpośredniej immunofluorescencji.
[edytuj] Chorobotwórczość
Głównymi czynnikami chorobotwórczymi Haemophilus influenzae są:
- polisacharyd otoczkowy - główny czynnik zjadliwości podtypu b (jest u tego podtypu zbudowany z fosforanu fosforybozylorybitolu, który posiada silne właściwości antyfagocytarne)
- lipooligosacharydy błonowe - o budowie podobnej do tej, jaką posiada Escherichia coli, bierze udział w przyleganiu bakterii, inwazyjności i uszkadzaniu nabłonka rzęskowego
- proteaza IgA - unieszkodliwia przeciwciała, skierowane przeciwko bakterii
Haemophilus influenzae przenosi się drogą kropelkową, przedostając się do dróg oddechowych, a następnie do krwi. Niekiedy może się szerzyć poprzez ciągłość na opony mózgowo-rdzeniowe. Przenosi się wyłącznie z człowieka na człowieka (ludzie zwykle są skolonizowani szczepami bezotoczkowymi).
Może wywoływać wiele chorób:
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - najczęściej u dzieci
- zapalenie ucha środkowego
- zapalenie zatok
- ostre zapalenie nagłośni
- zapalenie tkanki podskórnej
- przewlekłe zapalenie oskrzeli
- zapalenie płuc
- bakteriemia - zawsze wywoływana przez szczepy otoczkowe
[edytuj] Wykrywanie
- barwienie metodą Grama materiału pobranego z plwociny lub płynu mózgowo-rdzeniowego
- posiew materiału pobranego z plwociny lub płynu mózgowo-rdzeniowego. Bakteria ma duże wymagania odżywcze i wzrasta najlepiej na agarze czekoladowym.
- test aglutynacji lateksu - w przypadku szybkiej diagnostyki przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych
[edytuj] Leczenie i profilaktyka
W leczeniu stosuje się antybiotyki, np. cefalosporyny III generacji, amoksycylinę lub chloramfenikol.
W celu profilaktyki można stosować szczepionkę zawierającą oczyszczony polirybofosforan, skojarzoną z immunogennymi polipeptydami lub białkami.
W chemioprofilaktyce stosuje się rifampicynę.
[edytuj] Bibliografia
- G.Virella, Mikrobiologia i choroby zakaźne, Wrocław, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, ss. 151-154, 2000, ISBN 83-85842-59-4
