Hugo van der Goes
Z Wikipedii
Hugo van der Goes (ur. ok. 1440 prawdopodobnie w Gandawie, zm. 1482 w Roode Closters w Auderghem koło Brukseli), mistrz renesansowego malarstwa niderlandzkiego.
O jego życiu sprzed 1467, kiedy stał się członkiem cechu malarzy w Gandawie, nie zachowały się żadne informacje. Do cechu wprowadził go malarz Justus z Gandawy. W 1475 Goes został mistrzem cechu. W tym samym roku wstąpił, jako świecki, do klasztoru augustianów w pobliżu Brukseli. W 1481 odbył podróż do Kolonii. Po powrocie van der Goes, który cierpiał na ciężką depresję, przeżył załamanie psychiczne i próbę samobójstwa. Zmarł w 1482.
Artysta nie sygnował swoich obrazów. Stosował wielkie formaty i malował postaci ludzkie naturalnej wielkości, co było rzeczą niezwykłą w sztuce flamandzkiej tamtych czasów.
Spis treści |
[edytuj] Tryptyk Portinarich
Jego najsłynniejszym dziełem (oraz jedynym nie budzącym wątpliwości co do autorstwa) pozostaje znajdujący się w Uffizi Tryptyk Portinarich, przedstawiający Adorację Dzieciątka (1476-79, zwany też Pokłonem pasterzy). Tryptyk został zamówiony przez bankiera Medyceuszy Tommaso Portinari (w prostej linii potomka Falco, ojca Beatrycze Dantego[potrzebne źródło]) dla kościoła szpitala Santa Maria Nuova we Florencji. Na tryptyku van der Goesa wzorował się Domenico Ghirlandaio, malując swoją Adorację Dzieciątka.
[edytuj] Upadek i Opłakiwanie
Hugo van der Goes połączył w dyptyku dwa przedstawienia znacznie oddalone w tematyce i stylistyce. Na lewej tablica umieszczona została scena grzechu pierworodnego - Adam i Ewa kuszeni są przez węża, który ma tutaj postać jaszczurki z głową kobiety. Autor nawiązał stylem do twórczości Jana van Eycka. W tle rozciąga się rozległy krajobraz, detale zostały oddane bardzo drobiazgowo (zwłaszcza roślinność), a postaci przywodzą na myśl akty z Ołtarza Gandawskiego. Druga część dyptyku, Opłakiwanie, kontynuuje z kolei ekspresyjną tradycję Rogera van der Weydena. Kontrast z pierwszą częścią podkreślony jest przez pusty, jałowy krajobraz Golgoty widoczny w tle sceny. Dyptyk znajduje się w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu.
[edytuj] Zaśnięcie Marii
Pod koniec życia Hugo van der Goes namalował Zaśnięcie Marii. Obraz ten odznacza się niezwykłym napięciem, które zdaje się odpowiadać udręczonej psychice artysty.
[edytuj] Inne dzieła
- Madonna siedząca, ok. 1478, Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt
- Pokłon Trzech Króli (zwany też Ołtarzem Monforte), ok. 1470, Staatliche Museen w Berlinie
- Rodzina św. Anny, Bruksela
- Portret mężczyzny, ok. 1475, Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku