Idiofony
Z Wikipedii
Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości. |
Idiofony (instrumenty perkusyjne samobrzmiące) - grupa instrumentów muzycznych w systematyce instrumentologicznej Curta Sachsa, w których wibratorem (źródłem dźwięku) jest ciało stałe mające niezmienną, naturalną sprężystość. Wibratorem tym jest najczęściej cały idiofon, dlatego instrumenty takie nazywane są również samodźwięcznymi. Idiofony mogą wydawać dźwięki rozproszone lub o określonej częstotliwości. Wysokość dźwięku w idiofonach uzależniona jest od właściwości fizycznych elementu drgającego (przede wszystkim masy), dlatego duża część tych instrumentów składa się z wielu odrębnych wibratorów (np. ksylofon, dzwony rurowe, wibrafon). W orkiestrze symfonicznej idiofony należą do perkusji.
Idiofony ze względu na sposób wywołania wibracji dźwięku dzielą się na:
- uderzane - pałeczką, prętem, dłonią, zderzane ze sobą bądź potrząsane (np. gongi, ksylofon, marakasy, czynel,),
- zderzane o siebie - (np. talerze, kastaniety),
- pocierane - smyczkiem, szczotką lub dłonią (np. harmonika szklana, harfa szklana),
- dęte (stroikowe) - w których drgania wibratora wywołane są przepływem powietrza wytwarzanego ustami bądź miechem (np. harmonijka ustna, akordeon, językowe piszczałki organowe),
- szarpane - wypustkami mechanizmu lub dłonią (np. pozytywka, drumla).
Zależnie od kształtu wibratora wyróżnia się idiofony:
- płytowe - (np. talerze, gong),
- sztabkowe - (np. czelesta, ksylofon). Do tej grupy należy też kamerton (widełkowy), niebędący właściwym instrumentem muzycznym, lecz pomocniczym instrumentem do sprawdzenie stroju instrumentów (wydaje dźwięk wzorcowy),
- rurowe - (np. dzwony rurowe),
- prętowe - (np. trójkąt),