Józef Czuchra
Z Wikipedii
Józef Czuchra (ur. 4 marca 1911, zm. 31 marca 1945) - dowódca oddziału partyzanckiego NOW i AK w Rzeszowskiem, ps. "Orski", "Mnich", "Bogumił", "Podhalanin".
Urodził się 4 marca1911 r. w Białobrzegach (od 1926 r. dzielnica Krosna) jako syn Andrzeja i Stanisławy Kubackiej. Po ukończeniu krośnieńskiej szkoły tkackiej i odbyciu służby wojskowej w latach 1930-1931 w Przemyślu, rozpoczął pracę w fabryce wyrobów lnianych "Lnianka" w Krośnie. Był członkiem ZZ "Praca Polska" i SN. W I 1941 r. związał się z NOW, lecz wkrótce - pod wpływem swojego przyrodniego brata - przeszedł do Tajnej Organizacji Wojskowej. Od II 1943 r., po scaleniu TOW z AK, stanął na czele oddziału dyspozycyjnego Rejonu Kedywu OP-15. Był wówczas trzykrotnie aresztowany przez Gestapo. W dniu 28 VI 1943 r. w wyniku konfliktów z dowódcą Kedywu, Zenonem Sobotą, przeszedł ze swoim oddziałem do NOW. Po akcji scaleniowej NOW z AK, został 1 XI 1943 r. dowódcą pierwszego w Inspektoracie AK Jasło oddziału partyzanckiego OP-11. W czasie akcji "Burza" jego oddział wchodził w skład zgrupowania partyzanckiego OP-23 pod dowództwem kpt. Adamem Winogrodzkim. W wyniku nieporozumień z dowódcą 11 VIII 1944 r. opuścił zgrupowanie, a wkrótce potem - po wkroczeniu wojsk sowieckich na ziemie polskie - rozwiązał swój oddział. Poszukiwany przez NKWD i UB, wymknął się 4 listopada 1944 z zorganizowanej na siebie obławy, zabijając kapitana NKWD i ciężko raniąc drugiego enkawudzistę. Powrócił do działalności konspiracyjnej i do wiosny 1945 r. przeprowadził kilka akcji zbrojnych. Władze SN, w dyspozycji którego pozostawał, poleciły mu opuścić teren Podkarpacia. W czasie przygotowań do wyjazdu, został aresztowany 31 marca 1945r. przez UB w Rzeszowie. Został przewieziony do siedziby WUPB, gdzie w czasie przesłuchania zaatakował oficera śledczego, zabrał mu pistolet, zastrzelił go i wybiegł z gmachu; ranił także jednego ze strażników. Został wówczas zastrzelony przez wartownika. Naocznym świadkiem jego śmierci był aresztowany wspólnie z nim Jan Radożycki, który zdarzenie to szczegółowo opisał w swoich wspomnieniach Aby o nich nie zapomniano.
