Józef Koffler
Z Wikipedii
| Józef Koffler Kompozytor |
|
 Józef Koffler w 1931 roku |
|
| Urodzony | 28 listopada 1896 roku Stryj (dziś Polska) |
| Zmarł | 1944 Krosno (Polska) |
Józef Koffler (ur. 28 listopada 1896 w Stryju, zm. prawdopodobnie w 1944 roku w Krośnie-Polska), polski kompozytor.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Józef Koffler pochodził z rodziny polsko-żydowskiej. W latach 1910 - 1914 uczył się w gimnazjum w Stryju. Jednocześnie kształcił się prywatnie w dziedzinie kontrapunktu, harmonii i gry na fortepianie. W latach 1914 - 1915 studiowal prawo a potem harmonię i kompozycję na Uniwersytecie we Wiedniu. Jednym z nauczycieli w dziedzinie kompozycji muzycznej był Hermann Grädener. W roku 1916 został powołany do austriackiej służby wojskowej, którą miał zakończyć w roku 1920. Po odrodzeniu Polski w 1918 przeszedł do nowo organizowanego wojska polskiego, kiedy tylko uformowały się pierwsze jego oddziały. W wojsku polskim kontynuował zajmowanie się muzyką jako dyrygent orkiestr dętych, dla których również komponował muzykę. Zimą 1920 roku kontynuował studia tym razem na na wydziale muzykologii gdzie studiował m. in. u Guido Adlera, Roberta Lacha, Wilhelma Fischera i Egona Wellesza. W tym samym czasie studiował również dyrygenturę u Feliksa Weingartnera. W roku 1923 obronił pracę doktorską po czym pracował we Wiedniu jako nauczyciel muzyki i dyrygent chóru w Burgtheater. W okresie wiedeńskim poznał Albana Berga, którego muzyka wpłynęła na estetykę Kofflera. Koffler wrócił do Polski i osiedlił się we Lwowie w 1925 roku. Nauczał tu w latach 1924-1941 kompozycji, instrumentacji, form muzycznych i harmonii w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego. Popularnoscią cieszyły się jego kursy z dziedziny kompozycji atonalnej, gdzie jednym z jego uczniów był znany kompozytor Roman Haubenstock-Ramati. Na początku lat trzydziestych Koffler zetkną sie z Arnoldem Schönbergiem i jego dodekafoniczną techniką kompozytorską, która miała znaczny wpływ na jego twórczość. W tym samym czasie został wybrany na członka Zarządu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich w Warszawie oraz Związku Polskich Muzyków Pedagogów. Józef Koffler działał także jako krytyk i publicysta muzyczny. W latach 1925 - 1939 był redaktorem naczelnym czasopisma "Orkiestra", a w latach 1936 - 1937 publikował także w czasopiśmie "Echo". Jego artykuły ukazywały się także innych polskich czasopismach. Po Wrześniu 1939 i zajęciu miasta przez armię sowiecką Józef Koffler został kierownikiem katedry kompozycji i prorektorem nowoutworzonego państwowego konserwatorium we Lwowie. Wtedy też został przez władze sowieckie mianowany profesorem. W latach 1939 - 1941 udzielał się czynnie w życiu muzycznym sowieckiego Lwowa.
Kiedy Niemcy weszli do miasta w lipcu 1941 roku, Koffler wraz z żoną i synem został uwięziony i wywieziony do getta w Wieliczce (Polska). Dalsze ich losy nie są dokładnie znane. Najprawdopodobniej razem z rodziną został zastrzelony przez Niemców na początku 1944 roku w pobliżu miasta Krosno (Polska), gdzie ukrywał się po likwidacji getta w Wieliczce. Koffler był pierwszym i prawdopodobnie jedynym kompozytorem polskim okresu międzywojennego posługującym się techniką dodekafoniczną.
Spośród całej spuścizny Kofflera tylko dwa dzieła zostały wydane po wojnie (przez PWM) i są dostępne: Trio smyczkowe op. 10 oraz Kantata Miłość op. 14. Po roku 1990 kilkanaście utworów Kofflera zostalo wydanych w nagraniach płytowych.
[edytuj] Spis kompozycji wg numeru opusowego i daty powstania
[edytuj] Utwory własne
- Chanson Slave (przed 1918)
- Zwei Lieder – Dwie pieśni na sopran i fortepian op. 1 (1917)
- Uwertura "Hanifa" op. 2 (zniszczona)
- Suita orientalna op. 3 (zniszczona)
- Sielanka na orkiestrę kameralną op. 4 (zniszczona)
- Kwartet smyczkowy op. 5 (zniszczony)
- 40 polskich pieśni ludowych op. 6 (1925)
- Musique de ballet op. 7 (1926)
- Musique. Quasi una sonata op. 8, à Karol Szymanowski (1927)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów (15 variations d'après une suite de douze tons) op. 9 (1927)
- Trio smyczkowe op. 10 (1928)
- I Symfonia op. 11 (1930)
- Sonatina op. 12 (1930)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów op. 9a, opracowanie opusu 9 na orkiestrę smyczkową (1931)
- Koncert fortepianowy op. 13 (1932)
- Kantata Miłość (Die Liebe) na głos, altówkę, wiolonczelę i klarnet op. 14 do tekstu hymnu do miłości św. Pawła (1931)
- Balet-oratorium Alles durch M.O.W. (Instytut Korespondencji Codziennej) na tancerzy, sopran i baryton solo, chór i orkiestrę op. 15 (1932)
- Divertimento (Mała serenada) na obój, klarnet, fagot op. 16 (1931, zag.)
- II Symfonia op. 17 (1933)
- Capriccio na skrzypce i fortepian op. 18 (1936)
- Sonata fortepianowa op. 19 (1935, zag.)
- Kwartet smyczkowy op. 20 (1934, zag.)
- III Symfonia op. 21 (1935)
- Quatre poèmes na skrzypce z fortepianem op. 22 (1935)
- Variations sur une valse de Johann Strauss op. 23 (1935)
- opracowania kolęd polskich na chór mieszany (1934-1936)
- Suita polska na orkiestrę kameralną op. 24 (1936)
- Mała suita wg Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach J. S. Bacha (około 1937, zaginiona)
- instrumentacja Wariacji Goldbergowskich J. S. Bacha na małą orkiestrę (1938)
- Händeliana, 30 wariacji na temat passacaglii Händla (przed 1940, zag.)
- Uwertura radosna op. 25 (1940, zag.)
- IV Symfonia op. 26 (1940)
- Czotyry dytiaczi piesy (Cztery utwory dziecięce na fortepian; przed 1940)
- Ukrajinśki eskizy (Szkice ukraińskie) op. 27 na kwartet smyczkowy (przed 1941)
[edytuj] Z tego: Instrumentacje, aranżacje, opracowania
- Mała suita wg Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach J. S. Bacha (około 1937, zaginiona)
- instrumentacja Wariacji Goldbergowskich J. S. Bacha na małą orkiestrę (1938)
- muzyka do sztuk scenicznych (zaginiona)
[edytuj] Spis kompozycji wg stopnia zachowania:
[edytuj] Utwory zachowane
- Chanson Slave (przed 1918)
- Zwei Lieder – Dwie pieśni na sopran i fortepian op. 1 (1917)
- 40 polskich pieśni ludowych op. 6 (1925)
- Musique de ballet op. 7 (1926)
- Musique. Quasi una sonata op. 8, à Karol Szymanowski (1927)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów (15 variations d'après une suite de douze tons) op. 9 (1927)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów op. 9a, opracowanie opusu 9 na orkiestrę smyczkową (1931)
- Trio smyczkowe op. 10 (1928)
- I Symfonia op. 11 (1930)
- Sonatina op. 12 (1930)
- Koncert fortepianowy op. 13 (1932)
- Kantata Miłość (Die Liebe) na głos, altówkę, wiolonczelę i klarnet op. 14 (1931)
- Balet-oratorium Alles durch M.O.W. (Instytut Korespondencji Codziennej) na tancerzy, sopran i baryton solo, chór i orkiestrę op. 15 (1932)
- II Symfonia op. 17 (1933)
- Capriccio na skrzypce i fortepian op. 18 (1936)
- III Symfonia op. 21 (1935)
- Quatre poèmes na skrzypce z fortepianem op. 22 (1935)
- Variations sur une valse de Johann Strauss op. 23 (1935)
- opracowania kolęd polskich na chór mieszany (1934-1936)
- instrumentacja Wariacji Goldbergowskich J. S. Bacha na małą orkiestrę (1938)
- IV Symfonia op. 26 (1940)
- Czotyry dytiaczi piesy (Cztery utwory dziecięce na fortepian; przed 1940)
- Ukrajinśki eskizy (Szkice ukraińskie) op. 27 na kwartet smyczkowy (przed 1941)
[edytuj] Utwory zniszczone bądź uważane za zaginione
- Uwertura "Hanifa" op. 2 (zniszczona)
- Suita orientalna op. 3 (zniszczona)
- Sielanka na orkiestrę kameralną op. 4 (zniszczona)
- Kwartet smyczkowy op. 5 (zniszczony)
- Divertimento (Mała serenada) na obój, klarnet, fagot op. 16 (1931)
- Sonata fortepianowa op. 19 (1935)
- Kwartet smyczkowy op. 20 (1934)
- Suita polska na orkiestrę kameralną op. 24 (1936)
- Mała suita wg Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach J. S. Bacha (około 1937, zaginiona)
- Uwertura radosna op. 25 (1940)
- Händeliana, 30 wariacji na temat passacaglii Händla (przed 1940)
- muzyka do sztuk scenicznych (zaginiona)
[edytuj] Spis kompozycji wg składu:
[edytuj] Utwory fortepianowe
- Chanson Slave (przed 1918)
- 40 polskich pieśni ludowych op. 6 (1925) (mogą być wykonywane bez głosu solowego)
- Musique de ballet op. 7 (1926)
- Musique. Quasi una sonata op. 8, à Karol Szymanowski (1927)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów (15 variations d'après une suite de douze tons) op. 9 (1927)
- Sonatina op. 12 (1930)
- Sonata fortepianowa op. 19 (1935, zaginiona)
- Variations sur une valse de Johann Strauss op. 23 (1935)
- Czotyry dytiaczi piesy (Cztery utwory dziecięce; przed 1940)
[edytuj] Utwory kameralne
- Kwartet smyczkowy op. 5 (zniszczony)
- Trio smyczkowe op. 10 (1928)
- Divertimento (Mała serenada) na obój, klarnet, fagot op. 16 (1931, zaginione)
- Capriccio na skrzypce i fortepian op. 18 (1936)
- Kwartet smyczkowy op. 20 (1934, zaginiony)
- Quatre poèmes na skrzypce z fortepianem op. 22 (1935)
- Ukrajinśki eskizy (Szkice ukraińskie) op. 27 na kwartet smyczkowy (przed 1941)
[edytuj] Utwory symfoniczne
- Uwertura "Hanifa" op. 2 (zniszczona)
- Suita orientalna op. 3 (zniszczona)
- Sielanka na orkiestrę kameralną op. 4 (zniszczona)
- 15 wariacyj szeregu 12 tonów op. 9a, opracowanie opusu 9 na orkiestrę smyczkową (1931)
- I Symfonia op. 11 (1930)
- Koncert fortepianowy op. 13 (1932)
- II Symfonia op. 17 (1933)
- III Symfonia op. 21 (1935)
- Suita polska na orkiestrę kameralną op. 24 (1936, zaginiona)
- IV Symfonia op. 26 (1940)
- Uwertura radosna op. 25 (1940, zaginiona)
- Händeliana, 30 wariacji na temat passacaglii Händla (przed 1940, zaginione)
- Mała suita wg Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach J. S. Bacha (około 1937, zaginiona)
- instrumentacja Wariacji Goldbergowskich J. S. Bacha na małą orkiestrę (1938)
- muzyka do sztuk scenicznych (zaginiona)
[edytuj] Wokalne i wokalno-instrumentalne
- Zwei Lieder - Dwie pieśni na sopran i fortepian op. 1 (1917)
- 40 polskich pieśni ludowych op. 6 (1925) (zob.także utwory fortepianowe)
- Kantata Miłość (Die Liebe) na głos, altówkę, wiolonczelę i klarnet op. 14 (1931)
- Balet-oratorium Alles durch M.O.W. (Instytut Korespondencji Codziennej) na tancerzy, sopran i baryton solo, chór i orkiestrę op. 15 (1932)
- opracowania kolęd polskich na chór mieszany (1934-1936)
[edytuj] Dyskografia
- Józef Koffler, Musique de ballet op. 7, Steffen Schleiermacher, fortepian, MDG MDG6131433, 1996, The Viennese School - Teachers and Followers
- Józef Koffler, Sonatina na fortepian op. 12, Joseph Holt, fortepian, Darkness & Light, dysk nr 2, JDT 3086, 1182819, 1997
- Józef Koffler, Utwory fortepianowe I ([1]), Elżbieta Sternlicht, fortepian, Acte Préalable, AP0122, 2005, autorstwo książeczki (wkładki): Bogusław Schaeffer. Czas nagrania: 52'11"
- Józef Koffler, Utwory fortepianowe II ([2]), Elżbieta Sternlicht, fortepian, Acte Préalable, AP0123, 2005, książeczka: Boguslaw Schaeffer. Czas nagrania: 40'32"
[edytuj] Bibliografia
- Jerzy Freiheiter, "Józef Koffler." Muzyka 7-8 (1936): 85-86.
- Zygmunt Folga,"Dodekafonia Józefa Kofflera" (Józef Koffler's Twelve-Tone Serialism). Muzyka 4 (1972): 65-83.
- Maria Zduniak, "Twórczość i działalność Józefa Kofflera w okresie 20-lecia międzywojennego" (The Music and Activity of Józef Koffler in the Interwar Period). Zeszyty naukowe Akademii Muzycznej we Wrocławiu, (Wrocław, 1983): 37-59.
- Leszek Mazepa, "Okres radziecki w życiu i twórczości Józefa Kofflera" (The Soviet Period in the Life and Works of Józef Koffler). Muzyka 1 (1983): 67-100.
- Maciej Gołąb, "Zwolftontechnik bei Józef Koffler. Ein polnisher Beitrag zur Geschichte der Dodekaphonie in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts." Musik des 'Ostens. 10 (1986): 167-179.
- Maciej Gołąb, "Dodekafonia. Studia nod teorią i kompozycją I polowy XX wieku" [Twelve- Tone Serialism. Studies of the Theory and Composition of the First Half of the Twentieth Century]. Bydgoszcz, 1987.
- Maciej Gołąb, "Das Schaff en Jozef Kofflers" - Probleme einer Stilgestaltung. Verfemte Musik. Komponisten in den Diktaturen unseres Jahrhunderts. Ed. J. Braun, V. Karbusicky, H.T. Hoffmann. Frankfurt am Main, 1995, pp. 205-217.
- Józef Koffler, Partytura kantaty "Miłość" na głos solowy, klarnet, altówkę i wiolonczelę Op. 14,
Wydawca: PWM, Nr. kat: 8719, 1995, wersje językowe: polska i niemiecka.
- Maciej Gołąb, "Józef Koffler", Kraków: Musica Iagellonica, 1995. English translation by Maksymilian Kapelański, Marek Żebrowski and Linda Schubert, Los Angeles: Polish Music Center, 2003.
- Maciej Gołąb, "Józef Koffler i Szkoła Wiedeńska" (Józef Koffler and the Viennese School). Muzyka 2 (1996): 3-16.
- Iwona Linstedt, "Dodekafonia w symfoniach Jozefa Kofflera" (Twelve-tone serialism in the symphonies of Jozef Koffler). Muzyka 2 (1996): 17-74.
- Iwona Lindstedt, "Instrumentacja a forma w symfoniach Jozefa Kofflera" (Instrumentation and Form in the Symphonies of Józef Koffler). Muzyka 2 (1996): 75-130.
- Muzyka 2 (1996). Wydanie specjalne, urodzinowe, poświęcone J. Kofflerowi (Special 100-year's anniversary issue tributed to J. Koffler).
- Leszek Mazepa, "Relacje prasy lwowskiej o wykonaniach utworow Józefa Kofflera" (The Press of Lvov on the Performances of Józef Koffler's Compositions). Muzyka 2 (1996): 139-158.
- "Displaced Music" ("Odrzucona muzyka"), Wydawnictwo Pfau, Zagłębie Saary, 1998, tom 18: "Persecution and Re-discovery". Lecture-concerts of "musica reanimata" about the composers Max Brand, Alfred Goodman, Józef Koffler and Ursual Mamlok
[edytuj] Patrz także
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Życiorys Józefa Kofflera
- J.Koffler - spis twórczości, bibliografia
- J.Koffler - sylwetka, spis twórczości
